نقش متغیرها در پژوهش
نقش متغیر در پژوهش کاملاً صریح و روشن است؛ هیچ پژوهشی بدون در نظر داشتن متغیری مشخص پیش نمی رود؛ اصلاً پژوهش بدون متغیر، معنی و مفهوم ندارد؛ پژوهش چیزی نیست جز سنجیدن یک یا چند عامل و عامل چیزی نیست جز همین متغیر که اکنون در موردش داریم با شما سخن می گوییم.
در بخش اول این نوشتار گفتیم که عوامل (Factors) دو نوعند: یا ثابت هستند (Constant) یا متغیر (Variable)؛ همچنانکه گفتیم ثوابت مقدار معین و مشخصی دارند در حالیکه متغیرها، مکاناً و زماناً، مقادیر مختلفی بخود می پذیرند؛ ناگفته پیداست که پژوهش یا همان سنجشگری مربوط و معطوف به کدامیک از این دو نوع می باشد؛ بله، هیچ عقل سلیمی بخود زحمت نمی دهد که مقدار مشخص یک ثابت را دوباره مشخص و یا ثابت کند؛ پس پژوهش در مورد ثوابت و سنجش مقادیر آنها تقریباً هیچ معنایی ندارد؛ اساساً این متغیرها هستند که طی پژوهشهای متعدد، مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرند، هم از اینروست که می گوییم هر پژوهشی حول محور متغیری می چرخد.
اما دلیل اینکه با این وضوحات در بخشی مجزا به این موضوع پرداخته ایم اینست که- تجربتاً عرض می کنم، متاسفانه برخی از دانشجویان که بهر دلیل از آموزش خوب در این مورد برخوردار نبوده اند در ترسیم عینی و ذهنی متغیرها و ارتباط آنها با پژوهش و با یکدیگر دچار مشکل هستند و از این جهت در همان آغاز کار، احساس گیجی و دلواپسی می کنند! ...
وقتی از آنها می پرسی که متغیرهای شما در این پژوهشی که می خواهید انجام بدهید چیست، یا سکوت می کنند یا با کمال تعجب می گویند "کدام متغیر؟! منظورتان را نمی فهمم! ..."؛ درحالیکه عنوان موضوع یا موضوعاتی که برای پژوهش شان در نظر گرفته اند در دستشان است و متغیرها خود در متن آن عنوان، کم و بیش در پیش چشمانشان است! و این خود البته گویای خیلی چیزهاست. ... اما از آنجا که از ابتدا شرطمان این بوده است که در هر صورت باهم پیش برویم، گاهی ناگزیر می شویم که به نکاتی از این قبیل هم بپردازیم که ممکنست در نزد ما یا شما روشن باشد اما باشند کسانی که در ترسیم و تجسم ذهنی ارتباط آنها با سایر مفاهیم دچار مشکل بوده باشند. ...
عموماً "مفاهیم اولیه" هر علمی ساده هستند و این سادگی باعث می شود که برخی فراگرفتن آنها را هم ساده بگیرند! اما هرگز نباید سادگی را با کم اهمیتی قرین دانست؛ گذاشتن خشت اول ساده است اما بهیچوجه کم اهمیت نیست، چرا که بقیه خشتها و کلاً بنایی که قرار است ساخته شود بر روی آن استوار خواهد بود! از اینروست که رسماً "مفاهیم پایه ای" گفته می شوند؛ بر این اساس، شما اگر برداشت تان از مفهوم متغیر درست نبوده باشد هر بنای عظیمی که بخواهید بسازید بنیادش نااستوار خواهد بود چون خشت اول تان را درست و بجا نگذاشته اید! ...
خشت اول پژوهش چیست؟ همین متغیر که موضوع بحث ماست! شما همینکه مسئله یا موضوعی را برای پژوهش تان در نظر می گیرید در واقع به یک متغیر روی می کنید! همانطور که گفتیم پژوهش یعنی سنجشگری، و سنجشگری هم یعنی تعیین مقدار یک متغیر! با این حساب پژوهش می شود "سنجش میزان تغییرپذیری یک متغیر". پس همانطور که ملاحظه می کنید پژوهشها در ارتباط با متغیرها هستند که معنی و مفهوم پیدا می کنند!
كد نوشتار در جامعه شناسي شرقي ۲۰۰۰۱۳
[ <-PostDate-> ] [ <-PostTime-> ] [ <-PostAuthor-> ]
[
