🌓 فراتلفیق‌گرایی، راهی برای رهایی - بخش اول
✍️ حسین شیران

.

رهایی از چه؟ پیش از هر چیز لازم است به این پرسش مهم بپردازیم، چه این در واقع در حکم بیان مسأله‌ی ماست و بیان مسأله اصولا و اساسا مقدم بر بیان راه و روشی برای حل و فصل آن است. بدیهی‌ست هرجا سخن از رهایی‌ست یعنی بدوا آنجا "قید و بندی" و بعد به تبع آن "درد و رنجی" در کار است و طبعا در یک چنین شرایطی‌ست که اندیشه به رهایی یک ضرورت محسوب می‌شود وگرنه بی قید و بند و بی درد و رنج طرح راهی برای رهایی از بیخ و بن بلامحل و بلاموضوع می‌گردد.

.

بر این اساس نخست ببینیم قید و بند ما چیست و کجاست و بعد درد و رنج ما از آن چیست و کجاست و در نهایت برویم در پی راهی برای رهایی از آن. قید و بند ما اینجا و در این بحث مشخصا "کثرت" است، کثرت در ایدئولوژی‌ها- ایدئولوژی نه به معنا و مفهوم لغوی‌اش "علم به ایده‌ها"، که اگرش مسخ و غصب نمی‌شد امروز بهترین و مفیدترین و در عین حال ضروری‌ترین علم‌ها بود، بلکه به معنا و مفهوم رایج‌اش "منظومه‌ای از ایده‌ها"؛ و ایده یعنی "طرح فکری و تصور ذهنی خلاقانه و نوآورانه برای عمل".

.

ارزش و اهمیت ایدئولوژی بدوا در همین یعنی "معرفتی معطوف به عمل بودن"‌اش است؛ به بیان دیگر خوبی ایدئولوژی اینست که تنها نظرا به "تفسیر جهان" بسنده نمی‌کند بلکه مضاف بر آن عملا به "تغییر جهان" هم می‌کوشد اما همین خود بلافاصله به مسأله‌سازترین ویژگی ایدئولوژی تبدیل می‌شود چرا که ما نه یک فرد یا یک گروه بلکه بواقع افراد و گروه‌های متکثر و در نتیجه ایدئولوژی‌های متکثر داریم که هر کدام حسب تفسیر خاص خود از جهان می‌خواهند بنحوی خاص آن را تغییر دهند و این دقیقا آن چیزیست که جهان را سخت درهم و برهم ساخته است.

.

در این شرایط کثرت اگر از خیل ایدئولوژی‌های حاکم بر جهان و جوامع بشری بپرسید کامل‌ترین و کاراترین ایدئولوژی برای جهان زیست اجتماعی بشر کدامیک از شماست، همه‌ بی‌تردید خواهند گفت: من! کاذب‌ترین و کاهل‌ترین شما کدام است؟ پاسخ: آن‌ها! یعنی همه غیر از من! کدام ایدئولوژی باید حاکم گردد؟ من! کدام‌ها باید از بین بروند؟ آن‌ها! ... باری این موضع همه‌ی ایدئولوژی‌ها در مواجهه با یکدیگر است، همه خود را حق و دیگران را باطل می‌خوانند! همه هم در پی سلطه‌ی ذهنی و عینی بر جهان و جوامع بشری‌اند! در این میان آیا ایدئولوژی‌ای هست که به ضعف خود اقرار و به نابودی خود حکم دهد؟ نه، هرگز! در این‌صورت چاره چیست؟ ...

.

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)

🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)

⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)