🌓 آشنایی با ایسم‌ها - بخش چهل و پنجم
✍️ جان آندریوس John Andrews
🔄 حسین شیران
.
⏺ پیامد‌گرایی؛ نتیجه‌گرایی Consequentialism

.

آموزه‌ای در اخلاق و فلسفه که معتقد است اعمال را باید بر اساس نتایج و پیامدهایشان داوری کرد و نه میزان مطابقت‌شان با قوانین یا تعهدات. این آموزه ارتباط نزدیکی با "فایده‌گرایی کلاسیک"1 دارد که استدلال می‌کند خوب یا بد بودن یک عمل بستگی دارد به میزان باقیمانده‌ی خالصی که پس از کسر دردها در جهان لذت بجای می‌گذارد.

پیامدگرایی فیلسوف بریتانیایی جرج ادوارد مور2 "فایده‌گرایی آرمانی"3 بود که می‌گفت زیبایی و دوستی کالاهایی هستند که اعمال باید آن‌ها را به حداکثر برسانند. پیامدگرایی ریچارد مروین هیر4، فیلسوف بریتانیایی دیگر، "فایده‌گرایی ترجیحی"5 بود که می‌گفت یک عمل در صورتی درست است که ارضاء یک میل یا خواسته را به حداکثر برساند- فارغ از این‌که آن میل یا خواسته چه باشد.

پیامدگرایی در مقابل "وظیفه‌شناسی"6 (دئونتولوژی) قرار می‌گیرد که در آن درستی یا نادرستی یک عمل از ذات و طبیعت خود عمل ناشی می‌شود [و نه پیامد آن]. اصطلاح پیامدگرایی در سال 1958 توسط الیزابت آنسکومب7، فیلسوف بریتانیایی دیگر، در مقاله‌ای با عنوان «فلسفه اخلاق مدرن» ابداع شد.

.

1. Classical Utilitarianism

2. George Edward Moore (1873–1958)

3. Ideal Utilitarianism

4. Richard Mervyn Hare (1919–2002)

5. Preferential Utilitarianism

6. Deontology

7. Elizabeth Anscombe (1919–2001)

.

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)

🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)

⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)