موقعیت فراز، موقعیت فرود - بخش پنجم
حسین شیران
و بعد، «انسان حقیقت‌جو» خوب می‌داند که خیزش «پرسش‌های توفان‌زا» هیچ پایان کارش نیست بلکه خود پیش‌درآمدیست بر وقوع حوادث بعدی که البته یک‌به‌یک باید رخ دهند تا مواهب موعود در مراتب موجودشان آرام آرام رخ بنمایند! از جملة این حوادث که از قضا مهمترین و کارسازترین آنها هم هست «ذهن‌لرزه»های پی‌در‌پی‌ایست که در نتیجة تجربة ممتد و مستقیم توفان و توفانی‌شدن‌ها سرانجام در «قاره‌های آگاهی» انسان به وقوع می‌پیوندد! همچون خیزش توفان‌ها، «انسان حقیقت‌جو» را از وقوع این «ذهن‌لرزه»ها هم هیچ باکی نیست! چرا که او خواه‌ناخواه با تجربة «کارکرد مثبت» توفان‌ها، کارکردی نظیر آن را از وقوع «ذهن‌لرزه»ها هم انتظار می‌کشد! او خوب می‌داند که اگر قرار است تغییر و تحولی در کار باشد مشخصاً این «ذهن‌لرزه»ها اسباب و اساس بی‌بدیل آن خواهند بود! هم از این‌روست که با پایداری در مرحلۀ «پرسش‌های توفان‌زا» و تحمل تبعات گوناگون آن، با اشتیاقی دوچندان، پای در مرحلة وقوع «ذهن‌لرزه»ها می‌نهد و به این قرار هرچه بیش‌تر در راهی که خود می‌داند لحظه‌به‌لحظه‌اش آمیخته با خوف و خطر است پیش‌تر و پیش‌تر می‌رود!
واقع‌تر اگر بگویم، در قاموس «انسان حقیقت‌جو»، تمدید عمر آدمی روزبه‌روز و حتی لحظه‌به‌لحظه‌اش، فقط از باب همین «پیشرفت» است! در این قاموس، «پس‌رفت» که هیچ- خود حسابش معلوم است، حتی «درجازدن» هم به نوعی «اسراف عمر» تلقی می‌شود! و خود با درک این معنی‌ست که «انسان حقیقت‌جو» تنها راه پیش روی خود را «راه پیشرفت» می‌داند و جز این، هر طیّ طریقی را بلاتردید «حیف عمر» می‌انگارد! اما «پیشرفت» در راه «حقیقت‌جویی»- که گفتیم عین «ماجراجویی»ست، نه فقط بی‌هراس و بی‌هزینه نیست بلکه حتی هراس و هزینه‌اش بسی بیش از «پیشرفت» در هر راه دیگریست! پیش از عزم جزم بر پویش این راه، «انسان حقیقت‌جو» بخوبی از این نکته آگاه است و از این رو در تمام طول مسیر، هم «منتظر حادثه» هم «فکر خطر» است؛ با این‌حال در هیچ مرحلة دیگری به اندازة مرحلة «ذهن‌لرزه»های پی‌درپی تجربه و تحمل این هراس و هزینه دشوار و ناگوار نمی‌افتد!
«ذهن‌لرزه» مایة ویرانی‌ست و این هیچ چیز خوبی نیست! کیست که از فروریختن و ویران‌گشتن راضی و خرسند باشد؟ «انسان حقیقت‌جو» هم از این قاعده مستثنی نیست! او هم انسان است و بالطبع از درهم‌شکستن‌ها و باخاک‌یکسان‌شدن‌های سازه‌های ساحت ذهنش که عمری صرف بپاداشتن‌شان داشته، سنگین و غمگین می‌شود! با این وجود، او هیچ به پاپس‌کشیدن نمی‌اندیشد و با ویرانه پیش‌رفتن را به پس‌افتادن و درجازدن در ناکجاآبادها ترجیح می‌دهد!
پایان بخش پنجم
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, جامعه شناسی دین, جنگهای صلیبی
[ شنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
