🌓 از مردمداری واقعی تا مردمکاری محض - بخش اول
✍️ حسین شیران
.
حال که بهر شکل "مردمسالاری" بعنوان یک شیوهی حکمرانی مطلوب و محبوب ملتها در جهان آوازه و اعتباری بهمزده و نظرا و عملا در فرهنگ سیاسی بینالملل یک الگو و یک ارزش اساسی محسوب میشود خواهناخواه اکثر نظامهای سیاسی جهان هم به آن اقبال و اعتنایی نشان میدهند حتی آنها که هیچ و یا چندان التزامی بدان نداشته و ندارند- از قضا برخی از اینها کاتولیکتر از پاپ طوری از آن دفاع میکنند و بدان وانمود میکنند تو گویی با فرهیختهترین و فرهنگیترین نظامهای سیاسی کل تاریخ بشریت سروکار داری که هیچ مو لای درز مردممداریشان نمیرود.
.
با اینحال تحقق مردمسالاری الزامات و اقتضائاتی دارد و هرگز به صرف اقبال و ادعا نیست. "شاخص مردمسالاری" که هر سال بر پایهی پنج معیار "فرآیند انتخابات و کثرتگرایی"، "عملکرد دولت"، "مشارکت سیاسی"، "فرهنگ سیاسی دموکراتیک" و "آزادیهای مدنی" کشورهای جهان را از نظر میزان تحقق مردمسالاری ردهبندی و گزارش میکند تلاشیست در این جهت تا نشان دهد کدامها واقعا مردمسالارند و بدرستی بدان تفاخر میکنند و کدامها فرسخها از آن فاصله دارند و رسما تظاهر میکنند.
.
این شاخص بدوا به هر یک از معیارهای پنجگانهی کشورها از 0 تا 10 امتیاز میدهد و بعد با احتساب میانگین آنها امتیاز کل هر کدام را محاسبه و از 0 تا 4 را با عنوان "رژیمهای استبدادی" در گروه اول، از 4 تا 6 را با عنوان "رژیمهای ترکیبی (هیبریدی)" در گروه دوم، از 6 تا 8 را با عنوان "دموکراسیهای ناقص" در گروه سوم و از 8 بالاتر را با عنوان "دموکراسیهای کامل" در گروه چهارم از هم تفکیک میکند. در حال حاضر در آخرین ردهبندی ارائه شده (2023) نروژ با 9/81 از 10 در صدر جدول و افغانستان با 0/26 در انتهای لیست قرار دارد.
.
در این ردهبندی کشور بنین با 0/4+ و نیجر با 1/36- تغییر امتیاز نسبت به سال قبل به ترتیب بهترین و بدترین عملکرد را دارند؛ و اما امتیاز اکتسابی ایران برای معیارهای پنجگانه 0 (انتخابات آزاد و پلورالستیک) - 2/5 (عملکرد دولت) - 3/33 (مشارکت سیاسی) - 2/5 (فرهنگ سیاسی دموکراتیک) و 1/47 (آزادیهای مدنی) میباشد و در مجموع با امتیاز کل 1/96 با یک رتبه ارتقاء نسبت به سال گذشته در جمع 167 کشور جهان در ردهی ۱۵۳ و در شمار کشورهای با نظام سیاسی استبدادی قرار دارد.
.
با این وجود نظام سیاسی حاکم بر ایران نه هیچ این جایگاه پاییندست را میپسندد و نه هیچ این عنوان رژیم استبدادی را میپذیرد. این نظام در شمار آن دسته از نظامهای سیاسیست که خود در این ارتباط ادعاهای کلان دارد؛ از بدو تأسیس در سال 57 به ارزشهای مردمسالاری اقبال نشان داده و رسما عنوان جمهوری را برای خود اختیار نموده؛ از آن زمان تا کنون بیوقفه انتخابات برگزار کرده؛ عنوان "مردم" هم که هیچ از زبان مسئولیناش نمیافتد و از پرتکرارترینها در عتابخطابهای آنهاست؛ مشکل کجاست؟ چرا باید یک چنین نظامی استبدادی تلقی شود؟!
.
اینها و شاید بسی بیش از اینها همه درست، اما آنچه در این میان و در این راستا بسی نادرست و نابجا مینماید "مردمکاری بجای مردمداری" است. (توضیح بیشتر در بخش بعد)
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, مسائل اجتماعی ایران, شاخص دموکراسی, مردمسالاری
[ شنبه ۱۲ خرداد ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]