جامعه‌شناسی شرقی Oriental Sociology

                                  بررسی مسائل اجتماعی ایران و مسائل جامعه‌شناسی

                                      وبسایت حسین شیران - دکترای جامعه‌شناسی

🌓 محرم امسال هم که گذشت - 1
✍️ حسین شیران

     در تقویم هجری قمری، محرم آغازگر سال جدید است اما برای ما شیعیان، محرم آغازگر حزن و اندوه و عزاداری و بر در و دیوار سیاه کشیدن و با اشک و آه بر سر و سینه کوبیدن است چرا که در این ماه، حسین بن علی (ع) امام سوم ما با جمعی از یارانش در سال 61 در دشت کربلا بدستور آل امیه و با دستان کوفیان عهدشکسته به ناجوان‌مردانه‌ترین شکل به شهادت می‌رسند و اهل بیت‌ دل‌شکسته و داغدارشان به دست دشمن غدار گرفتار گشته تا شام به نزد خلیفۀ وقت مسلمین یزید بن‌ معاویه پیش‌رانده می‌شوند! 

     باری، برای شیعه هیچ درد و مصیبتی فراتر از این نیست که فرزند مقتدایش علی و مادرش فاطمه و نوه و نور دیدگان پیامبرش تنها 50 سال بعد از رحلت جد بزرگوارش اینگونه به دست جای‌نشینان ناخلفش پرپر شوند و هم خود و هم خانواده‌شان به بدترین شکل ممکن مورد هتک حرمت قرار گیرند؛ برای شیعه تمام وقایع ناگوار دنیای اسلام از آغاز تا به امروزش همه باهم به یک سو و این واقعۀ ناگوار کربلا به تنهایی به سویی دگر! 

     برای همین، محرم که فرا می‌رسد کسی واقعا به این نمی‌اندیشد که سال جدید هجری قمری از راه می‌رسد، همه هر جا که باشند از همان روز نخست محرم با ذوق و شوق تمام طشت عزا به میان می‌گذارند و با شعر و شعار عاشورایی زمین و زمان را سیاه‌پوش می‌کنند و با اشک و ناله و آه، کم‌ِکم ده روز سال جدید هجری قمری و گاه حتی بیش از آن را، در سوگ امام مظلوم خود نوحه‌سرایی می‌کنند!

      اما چیزی که در این میان برای من مهم است اینست که این واقعه بعنوان یک پدیدۀ اجتماعی-سیاسیِ 1400 سال پیش با این همه ارزش و اهمیت و اثرگذاری هیچ‌گاه آن‌سان که باید و شاید مورد تجزیه و تحلیل‌ عالمانه قرار نمی‌گیرد و همه چیز در ذکر مصیبت عامیانه که متأسفانه گاه خواه‌ناخواه سر از افراط و انحراف در می‌آورد خلاصه می‌شود! به این قرار خود واضح است اگر که بنا بر ذکر مصیبت باشد یگانه میدان‌دار محرم مداح خواهد بود و موعظه‌گر و دیگر هیچ! این‌ها هم که خود از عنوانشان مشخص است رسالت و وساطتشان از باب و بهر چیست! ...

ادامه دارد ...


@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology


برچسب‌ها: کوفیان یزید بن معاویه, شیعه کربلا طشت گذاری, مداح موعظه گر, جامعه شناسی شرقی

[ دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 صدا و سیما، سلبریتی‌گری و سوء استفاده از حضار
✍️ حسین شیران
1️⃣

     سلبریتی‌ها در ایران از هر حوزه‌ای هم که برخیزند عموما از قاب و در قالب تلویزیون است که به شهرت و شوکت و ثروت لازم می‌رسند و به اصطلاح سلبریتی می‌شوند از این جهت اگر که بگوییم سلبریتی در ایران بیشتر محصول نمایش تلویزیونی است پربی‌راه نگفته‌ایم و از آنجا که تلویزیون در ایران منحصرا در اختیار نهادهای حاکمیتی است تا حد زیادی می‌توان گفت که فرایند سلبریتی‌پروری در ایران بیشتر یک امر حاکمیتی است و هر سلبریتی که در جامعه تولید می‌شود، فارغ از اینکه بعدها برای حاکمیت خوب از آب دربیاید یا توزرد، بدوا در بستر صدا و سیما، این مؤثرترین و قدرتمندترین دستگاه حاکمیتی عصر مدرن و پست‌مدرن است که مطرح می‌شود.

     باری، بر این مبناست که من سلبریتی در ایران را اساسا محصول تلویزیون و بطور مشخص صدا و سیما می‌دانم و از این جهت که در عصر سرمایه‌داری هر تولیدگری خواه‌ناخواه حق دارد محصولاتش را در راستای اهداف از پیش تعیین شدۀ خود مصرف کند به صدا و سیما هم حق می‌دهم که از سلبریتی‌های خودساخته‌اش به هر ترتیب که خود می‌خواهد بهره برد و این اتفاق البته افتاده است و صدا و سیما در سال‌های اخیر بنحو بارزی استفاده از سلبریتی‌های خودساخته‌اش را در قالب برنامه‌های تلویزیونی متعددی آغاز کرده است.

     مهران مدیری در دورهمی، رامبد جوان در خندوانه، محمدرضا گلزار در برنده باش، امیرحسین رستمی در شوتبال، پژمان بازغی در کودک شو، کامران تفتی در وقتشه، احسان علیخانی در عصر جدید و اکبر عبدی و حمید گودرزی و علی انصاریان و غیره و غیره در برنامه‌های دیگر همه نمونه‌هایی از این کاربست سلبریتی‌‌ها در برنامه‌های تلویزیونی هستند که هنوز هم تعدادی از این برنامه‌ها بر روی آنتن هستند و یا که به هر شکل بازپخش می‌شوند. ...

ادامه دارد ...

@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology


برچسب‌ها: سلبریتی در ایران, صدا و سیما تلویزیون, جامعه شناسی شرقی, حسین شیران

[ چهارشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جامعه‌شناسی سبک زندگی Sociology Of Lifestyle
✍️ حسین شیران Hossein Shiran

     علی‌رغم این توجهات تلویحی یا تصریحی جامعه‌شناسان و غیرجامعه‌شناسان به سبک زندگی هنوز این مفهوم بطور کامل تئوریزه و تفهیم نشده و همچون مفهوم خود جامعه و حتی جامعه‌شناسی دارای ابهامات و اختلاف‌نظراتی چند است (Uth, 1996). وئال Veal در سال 1991 از نزدیک به 30 تعریف از سبک زندگی سخن گفته است و طبعاً بعد از این زمان هم بر حجم تعاریف و توضیحات افزوده شده است. 

     از نخستین جامعه‌شناسانی که بطور مشخص به مقولۀ سبک زندگی پرداخته و تعریفی مشخص از آن ارائه داده‌اند می‌توان به ویلیام لیزر William Lazer اشاره کرد؛ به نظر لیزر (1964) سبک زندگی "طرز مشخص و متمایزی از زیستن است که گروهی از مردم دارند"؛ این یک مفهوم سیستمی است تا آنجا که سبک زندگی را موجودیتی شکل‌یافته توسط نیروهای زندگی در درون یک گروه، با فرهنگ، ارزش‌ها، منابع، نمادها، تصدیق‌ها و تحریم‌های خاص خود می‌داند؛ [بنظر لیزر] برای درک و  تحلیل سبک‌های زندگی باید رشته‌های مختلفی همچون بازاریابی، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی، روان‌شناسی، جمعیت‌شناسی، و روان‌شناسی اجتماعی بکار بسته شوند [Uth, 1996: 5]. تعریف مک‌کی Mckee (1969) از سبک زندگی هم شبیه تعریف لیزر است: "الگویی برآمده از ارزش‌ها و باورهای مشترک یک گروه یا جامعه که بصورت رفتارهای مشترک ظاهر می‌شوند (مهدوی‌کنی، 1386، ص. 8).

     در کل، در ادبیات جامعه‌شناسی، از مفهوم "سبک زندگی" دو [نوع] برداشت و دو گونه مفهوم‌سازی متفاوت بعمل آمده است؛ در فرمول‌بندی نخست - که سابقۀ آن به دهۀ 1920 بازمی‌گردد- سبک زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد و غالبا بعنوان شاخصی برای تعیین طبقۀ اجتماعی بکار رفته (چاپین 1955؛ چاپمن 1935)؛ در فرمول‌بندی دوم، سبک زندگی نه راهی برای تعیین طبقه اجتماعی بلکه شکل اجتماعی نوینی دانسته می‌شود که تنها در متن تغییرات فرهنگی مدرنیته و رشد فرهنگ مصرف‌گرایی معنا می‌یابد (گیدنز 1991 و 1994؛ بوردیو 1984) (اباذری و چاوشیان، 1381، ص. 4). 

ادامه دارد ... 

جامعه شناسی سبک زندگی جامعه شناسی تمام زندگی اجتماعی است.

بیماریهای سبک زندگی را جدی بگیریم. 

@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology


برچسب‌ها: جامعه شناسی سبک زندگی, بیماری سبک زندگی, مدرنیته فرهنگ مصرف گرایی, جامعه شناسی شرقی

[ پنجشنبه ۷ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 یا عدو یا عوام  5
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران

     لازمۀ توسعه در هر بعدی، سرمایه‌گذاری بسیار حساب شده است؛ بسیار حساب شده یعنی اینکه بدانی چه تخمی را تحت چه شرایطی با چه سازوکاری در دل چه خاکی بکاری و بعد چندی بالاسرش چه کنی و چه نکنی تا که خوب رشد یابد و در مسیر کمال قرار بگیرد! 

     آری، توسعه سختی‌اش به این چه دانستن‌ها و چه کردن‌ها و چه نکردن‌هاست و همین‌هاست که دست یافتن به آن را بسی دشوار می‌سازد و گرنه کو کجاست آن‌که نخواهد به رشد و توسعه دست یابد؟ تمام تلاش انسان‌ها در هر کجای زمین در همه روز، فرداً و جمعاً، برای رسیدن به رشد و توسعه و تکامل است؛ در این شکی نیست!

     اما اینکه یکی یا یک کشوری به توسعه دست می‌یابد و مصداق اصل "توسعه توسعه می‌آورد" یک به یک پله‌های ترقی را می‌پیماید و پیش می‌رود و دیگری اما بسی در جا می‌زند و دیگر از آن دیگری حتی پس می‌گراید و از آنچه که هست هم عقب می‌افتد تو هیچ شک نداشته باش که دستکم در یکی از آن "چه دانستن‌ها و چه کردن‌ها و چه نکردن‌ها" مشکل داشته که راه بجایی نبرده است! 

     و حال، مشکل ما هم در این چهار دوره که دو رئیس جمهور اخیر ما با دو رویّۀ کاملاً متضاد ادارۀ کشور را به دست گرفتند و در این مدت علی‌رغم تمام تلاش‌ها نه فقط ما را به هیچ توسعه‌ای نرساندند بلکه از آنچه که بودیم هم پس انداختند مشخصا این بود که متأسفانه هر دو تخم توسعه‌شان را در خاک نامناسب و نامساعدی کاشتند: یکی عوام، دیگری عدو؛ این دو خاک را که دیده نهالی به خود بپرورد؟

 

ادامه دارد ...

 

@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology


برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, محمود احمدی نژاد, حسن روحانی, رشد توسعه تکامل

[ یکشنبه ۳ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]