جامعه‌شناسی شرقی Oriental Sociology

                                  بررسی مسائل اجتماعی ایران و مسائل جامعه‌شناسی

                                      وبسایت حسین شیران - دکترای جامعه‌شناسی

🌓 جنبش آزادی جامعه شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش هشتم

سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"

(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه شناسی آمریکا)

 

     برای تعالی و تعلیم‌وتربیت نسل‌به‌نسل درخشان‌ترین اذهان است که نظام به اصطلاح آموزشی این کشور اجازه می‌دهد این روحیات بندگی در جامعه‌شناسی زنده بماند تا بتواند آن‌ها را تحت این جامعه‌سالاری اجتماعی بکند و این یک اقدام مجرمانه است؛ یکی از خیل جنایاتی که توسط این‌ها علیه جوانان اعمال می‌شود همین است که خود را در موقعیتی بالاتر از موقعیت والدین قرار می‌دهند که معمولاً بسیار ستم‌گرانه‌تر از هر رابطۀ واقعی والدینی است؛ این جنایت که مدارس تحصیلات تکمیلی علیه اذهان و اخلاق جوانان مرتکب می‌شوند به دلیل رهاسازی عظیم ظرفیت دانش دربارۀ زندگی اجتماعی غیر قابل توجیه است. 

     برخلاف دانش دربارۀ درخت‌ها و سنگ‌ها، دانش دربارۀ افراد به طور مستقیم بر آن‌چه که هستیم، بر آن‌چه که انجام می‌دهیم و بر آن‌چه آرزو می‌کنیم تأثیر می‌گذارد. اگر که دانش قدرت نمی‌آورد حاکمان این جامعه هرگز پول خود را برای دانش هزینه نمی‌کردند. تا به حال که جامعه‌شناسان حامل این دانش بوده‌اند، ماشین‌وار دانش را از مردم گرفته‌اند و به حاکمان داده‌اند، دانشی که در یک زنجیرۀ یک طرفه به حاکمان قدرت اعطا می‌کند. حال اگر این ماشین معکوس عمل می‌کرد چه می‌شد؟ 

     اگر عادات، مشکلات، اسرار و انگیزه‌های ناآگاهانۀ افراد ثروتمند و قدرتمند، روزانه توسط هزاران محقق سازمان‌یافته مورد موشکافی واقع می‌شدند و ساعت به ساعت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گرفتند و بعد جدول‌بندی شده در صدها مجلۀ آزاد و ارزان‌قیمت چاپ و منتشر می‌شدند به گونه‌ای که حتی یک فرد پانزده سالۀ ترک‌تحصیل‌کرده هم می‌توانست آن‌ها را خوانده و درک کند و اقدامات اربابان خود را پیش‌بینی و دستکاری کرده و [به این ترتیب] آن‌ها را کنترل کند چه اتفاقی می‌افتاد؟ ...

 

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ سه شنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جنبش آزادی جامعه‌شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش هفتم

سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه‌شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"

(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه‌شناسی آمریکا)

 

     شماها به عنوان جامعه‌شناس، شغل خود را به سازمان‌گران اتحادیه‌ای که مورد ضرب و شتم قرار گرفتند، به رأی‌دهندگانی که سلب امید شدند و به سیاه‌پوستانی که مورد اصابت گلوله قرار گرفتند مدیون هستید. جامعه‌شناسی این شکوفایی و برجستگی حال حاضر خود را به بهای خون و استخوان فقرا و ستم‌دیدگان به دست آورده است. جامعه‌شناسی اعتبار خود در این جامعه را مدیون توانایی مقبول افتاده‌اش در ارائۀ اطلاعات و توصیات به طبقۀ حاكم بر جامعه در مورد شیوه‌ها و ابزارهای در قعر نگه‌داشتن مردم است. 

     امروز دیدگان حرفه‌ای جامعه‌شناس رو به پایین و سوی مردمانی است که در قعر قرار دارند اما کف‌دستان حرفه‌ای جامعه‌شناس رو به بالا و سوی افرادیست که در آن بالا قرار دارند. این نه یک راز است و نه یک کشف اصیل که امروزه بخش‌های عمده و غالب جامعه‌شناسی کامپیوترها، کدها و پرسش‌نامه‌هایی هستند که رسماً فروخته شده‌اند و می‌شوند؛ به چه کسانی؟ به آن‌هایی که پول کافی برای سفارش این آرایه‌ها دارند و آن‌هایی که لابد اهداف سودآوری دارند در این‌که صدها مرد و زن باهوش [منظور جامعه‌شناسان] را برای پیگیری چیزهای [به ظاهر] بی‌خطر و بی‌اهمیت در خیابان‌ها به خدمت می‌گیرند.

     من ادعا نمی‌کنم که [لزوماً] هر فرد محققی مغز و فکر خود را به رشوه می‌فروشد - اگرچه بسیاری از ما پروژه‌های تحقیقاتی فراوانی را می‌شناسیم که این اتفاق به معنای واقعی برایشان افتاده است - اما می‌توان گفت ساختار مسلط این حرفه که در قالب آن همۀ اعضاء تا حدی اجتماعی شده‌اند، ساختاری است که در آن خدمت به طبقۀ حاکم جامعه شکل اعلای افتخار و توفیق است (سخنران اصلی امروز ما تمثالی از این وضعیت است). 

ادامه دارد ...

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ شنبه ۱ خرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جنبش آزادی جامعه‌شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش ششم

سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه‌شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"

(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه‌شناسی آمریکا)

 

     از این جهت می‌توان گفت که جامعه‌شناسان، به استثنای مواردی معدود اما محترم (یا محترم اما معدود)، همیشه چشم‌شان رو به پایین و کف دست‌شان رو به بالا بوده است. چشم‌شان به پایین بوده تا فعالیت‌های طبقات پایین جامعه و جمعیت تحت سلطه را مطالعه کنند- فعالیت‌هایی که مسائل و مشکلاتی در برابر اِعمال نرم و روان قدرت حاکمیت ایجاد می‌کنند. از آن‌جا که طبقۀ حاکم در این جامعه خود را جامعه می‌داند و می‌شناسد، به همان شیوه‌ای که دیویس و مور Davis and Moore در مقالۀ تبلیغاتی ننگین و بدنام خود در سال 1945 جامعه را با کسانی که بر آن سوار هستند شناسایی کردند، مسائل طبقه حاکم به عنوان مسائل اجتماعی جامعه تعریف می‌شود. 

     کار این حرفه [جامعه‌شناسی] امروز دیگر از مرحلۀ گریه و اشک و آه فراتر رفته است: "مسائل اجتماعی" دیگر یک اصطلاح ممتاز و مرجح نیست، چشم‌انداز زیربنایی آن هم همین‌طور؛ امروزه دیگر آن چیزهایی از نظر جامعه‌شناسی "جالب" هستند که اساسا برای آن‌ها که در قلۀ کوه ایستاده‌ و [با خیال راحت] لرزش‌های یک زمین‌لرزه را احساس می‌کنند جالب می‌باشند. جامعه‌شناسان [همچون سربازان] در [بالای حصار] پادگان‌ها پاس می‌ایستند و تحرکات مردم مناطق اشغالی [طبقات پایین جامعه] را به اربابان خود گزارش می‌دهند. جامعه‌شناسان ماجراجوتر، پوشش مردم را به تن کرده، از حصار خود بیرون می‌آیند و با دهقانان در "مزارع‌شان" درمی‌آمیزند و بعد بازمی‌گردند با کتاب‌ها و مقالاتی چند، اسرار محافظت‌شده‌ای که جمعیت تحت انقیاد، خود را در آن پیچیده و پنهان می‌کنند را [به اربابان خود] بازمی‌گویند و بدین‌وسیله راه را برای دستکاری و کنترل هر بیش‌تر آن‌ها بازمی‌گشایند.

      یک جامعه‌شناس که به مثابۀ یک محقق در استخدام کارفرمایان قرار می‌گیرد دقیقاً یک نوع جاسوس به شمار می‌رود. تنها تفاوت اِعمال صحیح این حرفه با اِعمال صحیح جاسوسی نهایتا استفاده نسبتاً گسترده‌تر از مهارت‌ها و اغواگری‌های الکترونیکی با فنون متأخر است. آیا این تصادفی است - اگر بخواهیم فقط چند نمونه از این موارد را ذکر کنیم - که جامعه‌شناسی صنعتی در شرایطی طلوع می‌کند که "مسائل و مشکلات کار" در حال افزایش است، یا اقتصاد سیاسی زمانی رو به رشد می‌گذارد که انتخابات کمتر قابل پیش‌بینی می‌گردد و یا این‌که جامعه‌شناسی مناسبات نژادی از چه جهت اکنون در حال شکوفایی است؟

ادامه دارد ...

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ سه شنبه ۱۲ اسفند ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جنبش آزادی جامعه‌شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش پنچم

سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه‌شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"

(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه‌شناسی آمریکا)

 

     نخبۀ حاکم بر شما در این جمع، متولی آن‌چه که به اصطلاح بهداشت، آموزش و بهزیستی نامیده می‌شود است. کسانی از شما که منفعلانه به آن‌چه او می‌گفت گوش می‌دادند، احتمالاً موافق هستند که این توصیف - همین توصیفی که این مرد ارائه داد - حامل پیامی دقیق بود؛ با این حال، هنوز در میان شما بسیاری هم وجود دارند، از جمله محققان سخت‌کوش، که بهتر می‌دانند و یا بهتر باید بدانند، تشکیلاتی كه این مرد رياست آن را به عهده دارد به طور دقیق همچون یک کارگزاری توصيف مي‌شود که تماشاگر توزیع ناعادلانۀ بیماری‌های قابل‌پیشگیری و اعتبارات تبلیغات و تلقینات داخلی، و محافظ [سلامت] نیروی کار جایگزین ارزان و مطیع برای پایین نگه‌داشتن دست‌مزدهاست. او وزیر بیماری، تبلیغات و زخم‌زنی‌هاست. 

     پذیرفتن این [که او وزیر بیماری، تبلیغات و زخم‌زنی‌هاست] ممکن است برای برخی از شما خیلی گران باشد اما همه چیز بستگی دارد به جایگاهی که در آن ایستاده‌اید و از آن جایگاه [به موضوع] نگاه می‌کنید؛ اگر در داخل هتل شرایتون ایستاده باشید، البته که این وضعیت برای شما توهین‌آمیز خواهد بود اما اگر شما آقایان و خانم‌ها پا به خیابان راکسبری Roxbury گذاشته باشید، باید یک دیدگاه متفاوت و یک واژگان متفاوتی داشته باشید. اگر که شما از دیدگان کسانی که در آن قعر هستند به دنیای اجتماعی نگاه کنید، یعنی از دیدگان آن جمعیتی که تحت سلطۀ شما هستند (و اگر دقیقا با همان درجه از وضوح و روشن‌بینی که ترغیب می‌شوید به خودی‌ها و خودتان بنگرید، به آن‌ها چشم بدوزید)، آن‌گاه برداشت متفاوتی از این علوم اجتماعی که خود را وقف آن کرده‌اید به دست خواهید آورد. 

     پس می‌توان گفت این مجلسی که امشب این‌جا برپاست همایش آن‌هایی نیست که واقعیات اجتماعی را مطالعه می‌کنند و یا مطالعات یا شناخت‌های مربوط به واقعیات اجتماعی را ترویج می‌دهند. این یک مجمع محرمانه‌ است از کشیش‌های بالامنصب و پایین‌منصب، کاتبان، پیش‌خدمتان روشن‌فکری و قربانیان بی‌گناه آن‌ها، که مشغول تأیید و تصدیق متقابل یک دروغ و تقدیس مشترک یک اسطوره هستند. جامعه‌شناسی نه اکنون و نه هیچ‌وقت دیگر هرگز به عنوان یک هدف واقعی در جستجوی حقیقت یا واقعیت اجتماعی نبوده است. از نظر تاریخی، این حرفه محصول سنت‌گرایی Traditionalism و محافظه‌کاری Conservatism اروپایی قرن نوزدهم است که با لیبرالیسم شرکتی آمریکایی قرن بیستم ازدواج کرده است. 
 

ادامه دارد ...

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ پنجشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جنبش آزادی جامعه‌شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش چهارم

سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه‌شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"

(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه‌شناسی آمریکا)

     از زمان ایراد این سخنرانی حالا دیگر بیش از نیم قرن می‌گذرد و در این مدت، هم حرفه و هم رشتۀ جامعه‌شناسی بسیار تغییر کرده است؛ بسیاری از شورشیانی که در سال 1968 در آن حوادث نقش داشتند حالا خود در شمار بالاترین مقامات ASA هستند و نقشی اساسی در تعریف و توصیف این رشته ایفا می‌کنند. اکنون به مناسبت 52‌مین سالگرد جنبش آزادی جامعه‌شناسی جا دارد متن سخنرانی نیکولاوس دربارۀ وضعیت جامعه‌شناسی در سال 1968 را (باز)بخوانیم و در این‌که در این مدت تا چه حد و تا کجا پیشرفت کرده‌ایم و تا چه حد و تا کجا باید پیشرفت کنیم قدری تأمل کنیم. 
 

متن سخنرانی "مارتین نیکلاوس" با عنوان "جامعه‌شناسی شکم‌پرور"

     اظهاراتی که من اینجا خواهم داشت خطاب به وزیر بهداشت، آموزش و رفاه نیست. این مرد داوطلبانه موافقت کرده است تا به عنوان عضوی از تشکیلات دولتی خدمت کند، دولتی که برای حفظ بقای خود اکنون در یک جنگ با دو جبهه می‌جنگد؛ همۀ جنگ‌های امپریالیسمی همچون جنگ [آمریکا] علیه ویتنام جنگ‌های دو جبهه‌ای هستند: یک جبهه علیه جمعیت تحت سلطۀ خارجی [مردم ویتنام] و یک جبهه علیه جمعیت تحت سلطۀ داخلی [مردم آمریکا]. 

     وزیر بهداشت یک افسر نظامی در جبهۀ داخلی یعنی جنگ علیه مردم [آمریکا] است. جنگ ویتنام این تجربه را به ما آموخت که گفتگوی میان جمعیت تحت‌سلطه و حاکمان مسلط بر آن‌ها در واقع تلاشی در جهت تحمل سرکوب‌گری است؛ به گفتۀ رابرت اس. لیند Robert S. Lynd، گفتگویی‌ست میان جوجه‌ها و فیل‌ها؛ او بر من حاکم است و نسبت به من قدرت زیادی دارد، پس او حتی اگر در سخنان و استدلالات خود اشتباه کند باز هم حق با اوست و من حتی اگر حق با من باشد باز این من هستم که اشتباه می‌کنم. از این جهت است که می‌گویم این من هستم که باید خود را مخاطب وزیر قلمداد ‌کنم نه او. 

     امیدوارم در میان اعضاء و هواداران حرفۀ جامعه‌شناسی که در این‌جا جمع شده‌اند هنوز عده‌ای باشند که زندگی‌شان را نفروخته و معامله و مصالحه نکرده و از کنترل خودشان جهت تغییر یا اصلاح خارج نکرده باشند. در آن زمان که افسران این همایش و سخنران پیش از من به صرف یک وعدۀ غذایی بزرگ در هتل مشغول بودند، من آن طرف خیابان در یک کافه تریا بودم و یک هات داگ و دو فنجان قهوه می‌خوردم، برای همین ممکن است دیدگاه من [نسبت به آن‌ها] متفاوت باشد.

ادامه دارد ...

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ جمعه ۳ بهمن ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جنبش آزادی جامعه‌شناسی (ج.ا.ج) 
Sociology Liberation Movement (SLM)

✍️  حسین شیران

بخش سوم

     در ماه آگوست سال 1968 انجمن جامعه‌شناسی آمریکا (ASA) در حال برگزاری نشست سالانۀ خود در بوستون بود. در این سال از ویلبور کوهن Wilbur Cohen وزیر بهداشت، آموزش و بهزیستی آمریکا دعوت به عمل آمده بود تا به عنوان سخنران اصلی در جلسه حضور داشته باشد. در حین برگزاری جلسه، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دانشجویان جدیدالورود دانشگاه کلمبیا و نیز جامعه‌شناسان جوان حاضر در کنفرانس در قالب "جنبش آزادی جامعه‌شناسی" (SLM) گردهم آمدند و علنا نسبت به حضور کوهن به عنوان سخنران اصلی شعار اعتراض سر دادند و خواستار سخنرانی "مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus" نمایندۀ جنبش جامعه‌شناسی رادیکال شدند. در نهایت خواستۀ معترضان محقق شد و نیکولاس پشت تریبون رفت و در نقد وضعیت جامعه‌شناسی آن روزهای آمریکا به تندی به ایراد سخنرانی پرداخت. 

     عنوان سخنرانی نیکولاس Fat-Cat Sociology بود. Fat-Cat (گربۀ چاق) اصطلاحی است که انگلیسی‌زبانان معمولا در اشاره به یک مرد شکم‌گندۀ مرفه و متمول صاحب‌قدرت و صاحب‌نفوذ در عرصۀ سیاست و تجارت به کار می‌برند (به تصویر پیوستی توجه گردد)؛ این اصطلاح نخستین بار در دهۀ 1920 در ایالات متحده در توصیف یک مرد سیاسی ثروتمند بخشنده به کار رفت اما بعد بار مفهومی منفی به خود گرفت و در راستای اهداف سیاسی در ارتباط با کسانی به کار رفت که عملا از طریق چاپلوسی و کارچاق‌کنی سیاست به نان و نوایی رسیده بودند و یا می‌رسیدند؛ بر این اساس، عنوان Fat-Cat Sociology را می‌توان "جامعه‌شناسی چاپلوس" یا "جامعه‌شناسی کارچاق‌کن" ترجمه کرد؛ از میان این دو معادل اگر که بخواهیم یکی را انتخاب کنیم "جامعه‌شناسی کارچاق‌کن" به نسبت، معادلی درخورتر و در عین حال کم‌برخورتر است با این‌حال در مجموع بنا به دلایلی که در ادامه اقامه خواهد شد حالیا معادل "جامعه‌شناسی شکم‌پرور" را به هر دوی آن‌ها ترجیح داده و در نقل سخنرانی نیکولاوس از این عنوان استفاده می‌کنیم.

fat cat sociology - oriental sociology

     از زمان ایراد این سخنرانی حالا دیگر بیش از نیم قرن می‌گذرد و در این مدت، هم حرفه و هم رشتۀ جامعه‌شناسی بسیار تغییر کرده است؛ بسیاری از شورشیانی که در سال 1968 در آن حوادث نقش داشتند حالا خود در شمار بالاترین مقامات ASA هستند و نقشی اساسی در تعریف و توصیف این رشته ایفا می‌کنند. اکنون به مناسبت 52‌مین سالگرد جنبش آزادی جامعه‌شناسی جا دارد متن سخنرانی نیکولاوس دربارۀ وضعیت جامعه‌شناسی در سال 1968 را (باز)بخوانیم و در این‌که در این مدت تا چه حد و تا کجا پیشرفت کرده‌ایم و تا چه حد و تا کجا باید پیشرفت کنیم قدری تأمل کنیم. 

ادامه دارد ...

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)


برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شکم پرور

[ پنجشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]