🌓 مقاله در روش‌شناسی علوم اجتماعی
عنوان: چالش‌ها در کاربرد روش گرندد تئوری (نظریه‌بنیاد): پیش‌درآمدی عملی بر انجام تحقیق به روش گرندد تئوری
Challenges When Using Grounded Theory:A Pragmatic Introduction to Doing GT Research
نویسندگان: وی. تیمونن، جی. فولی و سی. کنلون
V. Timonen, G. Foley and C. Conlon
مترجم: حسین شیران Hossein Shiran
بخش نهم
به سوی یک زمینۀ مشترک
گونه‌های مختلف گرندد تئوری علی‌رغم تمام تفاوت‌هایی که باهم دارند همه در یک چیز مشترک هستند و آن تأثیر گرفتن از عمل‌گرایی (پراگماتیسم) است؛ در همۀ آن‌ها سؤالاتی در رابطه با فرآیندها، بر‌هم‌کنش‌ها و - خصوصاً در مورد گونۀ کلارک - زمینۀ کار مطرح هستند و همه در تلاش هستند تا با یک گشاده‌رویی خاص نسبت به یافته‌های جدید به تحقیق بپردازند. ما ادعا می‌کنیم [و قبول داریم] اکثر محققانی که از گرندد تئوری استفاده می‌کنند یا که در نظر دارند از آن استفاده کنند از نقش خود در روند تولید دانش آگاه هستند و یا می‌خواهند که آگاه باشند.
با این‌حال، این را هم تشخیص می‌دهیم که اکثر محققان معاصری که درگیر فرآیندهای تولید دانش هستند هنوز از دغدغه‌های مختلف عملی همچون ضرورت تبیین کاربرد روش یا حتی تأثیر ملموس تحقیقات‌شان بر مسائل و موضوعات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی وانرسته‌اند؛ از این رو، در بیشتر موارد، محققان مواضعی را اتخاذ می‌کنند که نه فقط صریح و روشن نیست بلکه ترجیح می‌دهند به تعدادی از ملزومات مانند لزوم تأملی بودن و در عین حال نشان دادن ارتباط با مسائل اجتماعی عمده، که هر دو شرط توسط بسیاری از نهادهای حامی مالی تحقیقات گذاشته می‌شوند، پاسخ دهند. ما معتقدیم که طرح کلی ما از اصول هسته‌ای گرندد تئوری می‌تواند به محققان کمک کند تا در مورد چگونگی تطبیق دادن کارشان با این الزامات تفکر کنند.
مشخصات مجله و مقاله:
International Journal of Qualitative Methods
Volume 17: 1–10
ªThe Author(s) 2018
Reprints and permissions:
sagepub.com/journalsPermissions.nav
DOI: 10.1177/1609406918758086
journals.sagepub.com/home/ijq
روش تحقیق در علوم اجتماعی - روش‌شناسی در جامعه‌شناسی - گرندد تئوری نظریه داده‌بنیاد
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, گرندد تئوری نظریه بنیاد, گلیزر و اشتراوس
[ شنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 جنبش آزادی جامعه شناسی (ج.ا.ج)
Sociology Liberation Movement (SLM)
✍️ حسین شیران
بخش نهم
سخنرانی "مارتین نیکلاوس Martin Nicolaus" با عنوان "جامعه شناسی شکم‌پرور Fat-Cat Sociology"
(سال 1968 در نشست سالانۀ انجمن جامعه شناسی آمریکا)
به نظر شما آیا جنگی در ویتنام رخ می‌داد اگر که ده سال پیش از این به طور دقیق ساختار، کارکرد و حرکت تشکیلات امپریالیستی ایالات متحده موضوع بحث و بررسی دانش عمومی واقع می‌شد؟ واقعیت اینست که جامعه شناسی برای ایجاد و افزایش توزیع نابرابر دانش عمل کرده است؛ تلاشش بر این بوده تا ساختار قدرت را به مراتب قدرتمندتر و دانش‌پذیرتر و در نتیجه سازمان جمعیت تحت‌سلطه را به مراتب ناتوان‌تر و نادان‌تر سازد. در اواخر تابستان 1968، در حالی که همین حزب سیاسی که اکنون بر سر قدرت است، در میان سیم‌های خاردار و خودروهای زرهی تشکیل جلسه می‌داد، حرفۀ جامعه شناسی باید خود را به نحو ویژه مورد مرحمت و میمنت قرار دهد که توانست توصیاتی مبنی بر کاهش نسبت پلیس به شرکت‌کننده به یک به یک ارائه دهد که هنوز هم مورد اعتناست.
این ممکن است به این دلیل باشد که مردم ایالات متحده آمریکا هنوز نمی‌دانند چه مقدار از مسائل و مشکلات حال حاضرشان - به قول لرد کینز - از خط‌خطی‌های تقریباً فراموش شده یک استاد نامعلوم‌الحال جامعه شناسی نشأت می‌گیرد؛ و یا ممکن است ناشی از این باشد که جامعه شناسی هنوز آن‌چنان خام و نپخته است که نمی‌تواند هیچ خطری را مشخص ساخته و اعلام نماید.
اکنون در سال 1968 دیگر دیر است، خیلی دیر، خیلی‌خیلی دیر که یک‌بار دیگر آنچه رابرت اس. لیند و سی. رایت میلز و صدها نفر دیگر مدت‌ها پیش گفته‌اند را بازبگوییم و آن اینکه این حرفه [نخست] باید خودش اصلاح شود؛ با توجه به نیروها و نیز نقدینگی‌هایی که در پشت حرفۀ جامعه شناسی در راستای تولید بندگی فکری قرار گرفته است، غیرواقعی است که انتظار داشته باشیم بدنۀ این حرفه تغییر چهره‌ای درخور در خود ایجاد کند. اگر که در سال‌های آینده دور [محل برگزاری] کنوانسیون ASA [انجمن جامعه‌شناسی آمریکا] هم سیم‌های خاردار بکشند بیشتر اعضای آن همچنان نخواهند دانست که چرا.
پایان
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جنبش آزادی جامعه شناسی, مارتین نیکولاوس Martin Nicolaus, جامعه شناسی رادیکال چپ, جامعه شناسی شرقی
[ پنجشنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
آشنایی با ایسمها
از کتاب ایسمها Book of isms
نوشته: جان آندریوس John Andrews
ترجمه: حسین شیران - نرگس حیدری - مریم فتحی
بخش سوم
توجه: کتاب ایسمها به همت ادمین‌های "جامعه شناسی شرقی" به تدریج ترجمه و به ترتیب در سایت، کانال و گروه جامعه شناسی شرقی منتشر می‌گردد.
مطلق‌گرایی Absolutism
ترجمه: نرگس حیدری
مطلق‌گرایی به مثابۀ یک آیین سیاسی، بر اقتدار و حاکمیت نامحدود یک شخص اصلی و محوری، به عنوان مثال یک پادشاه که هیچ از سوی پارلمان، قضات و یا روحانیون کنترل نمی‌شود تأکید دارد؛ مانند لویی چهاردهم، "پادشاه خورشید" که از سال ۱۶۴۳ تا ۱۷۱۵ در فرانسه سلطنت می‌کرد و معروف است که می‌گفت: "من خودم دولت هستم". یک نمونۀ ساده برای مطلق‌گرایی اروپای قرن ۱۶ الی ۱۸ بود که "حق الهی" برای پادشاهان قائل بود به این معنی که پادشاه اقتدار خود را از خدا می‌گرفت. حاکمان مستبد مدرن هم به نوعی از قدرت مطلق برخوردار هستند اگرچه اغلب ادعا می‌کنند که نمایندگان دموکراسی می‌باشند. مطلق‌گرایی، به عنوان یک مفهوم فلسفی، بر این باور است که برخی ارزش‌ها، همچون حقیقت، تغییرناپذیر هستند اما در مقابل، نسبی‌گرایان طور دیگری می‌اندیشند (ببینید Relativism را).
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: جامعه شناسی, کتاب ایسمها isms, جان اندروز John Andrews, حسین شیران
[ سه شنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تحلیل و فراتحلیل Analyses and Metaanalyses
✍️ حسین شیران Hossein Shiran
بخش سوم
نظر به آنچه پیش‌تر گفته شد، «فراتحلیل» مرحله‌ای «بعد و بالا»تر از «تحلیل» است؛ اگر که «تحلیل» برآنست با شکستن یک پدیدۀ پیچیده به عناصر سازنده‌اش به «درک منفرد»ی از آن دست یابد، «فراتحلیل» تلاش می‌کند با «تجمیع و ترکیب نتایجِ» حاصل از این تحلیل‌ها - یعنی همان درک‌های منفرد، سرانجام به یک «جمع‌بندی منظم و منسجم» در ارتباط با آن پدیده دست یابد (Cogaltay & Karadag, 2015). از این منظر «فراتحلیل» بنوعی برعکس و مکمل «تحلیل» عمل می‌کند؛ کار تحلیل اگر «بریدن» و «از هم شکافتن» باشد کار «فراتحلیل» نوعی «بهم دوختن» و «بهم بافتن» است.
«فراتحلیل» از این جهت که «فرآیندیست عملیاتی برای دست‌یابی به معرفت|حقیقت» (بیرو، فرهنگ علوم اجتماعی) ماهیتاً یک «روش تحقیق» به شمار می‌رود و در اقلیم «روش شناسی» ذیل عنوان کلی‌تری بنام روش «بررسی سیستماتیک (نظام‌مند) Systematic Review» قرار می‌گیرد. «بررسی سیستماتیک» نوعی نظام تجمیع، تلخیص و تلفیق نتایج پژوهشهای علمی است. در شرح تفاوت و تمایز «بررسی سیستماتیک» با «بررسی روایتی Narrative Review» که «بررسی ادبیاتی Literature Review»، «بررسی توصیفی Descriptive Review» و گاه «بررسی سنتی Traditional Review» هم نامیده می‌شود در بخش بعد خواهیم گفت.
ادامه دارد ...
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: جامعه شناسی, فراتحلیل, متاآنالیز متافیزیک متاتئوری, جامعه شناسی شرقی
[ یکشنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
به کتابخانۀ دیجیتال جامعه‌شناسی شرقی خوش آمدید!
Wellcome to Oriental Sociology Digital Library
📚 کتابخانه جامعه‌شناسی شرقی 📚
✳️ فرصتی برای مطالعۀ هر چه بیشتر ✳️
دانلود رایگان کتابهای جامعه شناسی
🔄 دکتر عبدالحسین نیک گهر
🔽 دانلود 👇👇👇
دانلود رایگان کتاب روشهای جامعه شناسی ریمون بودون
نوع فایل: pdf - حجم فایل: 2.7 MB - تعداد صفحات: 134
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسب‌ها: دانلود رایگان کتاب, روشهای جامعه شناسی, ریمون بودون بودن, عبدالحسین نیک گهر
[ شنبه ۹ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
یک جامعه شناسی یا بیشتر - بخش اول
نوشته: پیوتر اشتومپکا Piotr Sztompka
ترجمه: حسین شیران
این پرسش که آیا فیزیک اسپانیایی وجود دارد، یا شیمی لهستانی، یا نجوم دانمارکی، معنایی ندارد (مگر در این معنای بی‌اهمیت جغرافیایی، که علم هم مانند سایر فعالیت‌های انسانی در جایی مشخص در حال انجام شدن است). استدلالات خاص ریاضیات اتحاد جماهیر شوروی که در دوران استالینیسم مطرح شده بود امروز همچون یک شوخی زشت به نظر می‌رسد.
این به این دلیل است که در علوم طبیعی تنها یک موضوع جهانی وجود دارد- یک جهان طبیعی، که در تمام جهان در اسپانیا، لهستان، دانمارک و روسیۀ استالینیست به یک شیوه و شکل جریان دارد؛ و نیز یک روش جهانی وجود دارد- استانداردهای مشترک تحقیق، که در تمام جهان حداقل تا زمانی که یک پارادایم خاص پذیرفته شده است قابل قبول است (کوهن، 1970).
از سوی دیگر، ما هیچ ابایی نداریم از اینکه در مورد موسیقی آلمانی، هنر فرانسوی، معماری ایتالیایی، ادبیات آمریکای لاتین صحبت کنیم. این در اصل به این خاطر است که هنر مانند علم نیست؛ هنر ریشه در تاریخ‌های خاص، سنت‌های محلی و اقلیم‌های فکری دارد؛ و حتی آدم وسوسه می‌شود که بگوید هنر بازتابندۀ یک "شخصیت ملی" است (البته اگر که با این مفهوم نه از نقطه‌نظر ژنتیکی بلکه به معنای کاملاً تاریخی برخورد شود).
حال در این میان، از یک سو علوم طبیعی و از سوی دیگر هنر، علوم اجتماعی یا علوم انسانی کجای کار قرار می‌گیرند؟ پاسخ این است که دقیقاً در وسط. برخی از این رشته‌ها بیشتر به سوی هنر گرایش دارند، هم از این جهت صحبت از فلسفۀ انگلیس، آلمان یا فرانسه کاملاً طبیعی می‌نماید و برخی دیگر بیشتر به سوی علم متمایل می‌شوند هم از این رو صحبت از روانشناسی تجربی سوئدی یا اقتصاد خرد یونانی معمول نیست. بطور کلی، علوم انسانی بیشتر به هنر نزدیک‌تر هستند تا علوم رفتاری که به علوم دقیقه نزدیک‌ترند.
برخی از جامعه شناسان در این موقعیت میانه، جامعه شناسی را بخشی علم و بخشی هنر دانسته‌اند. نیل اسملسر به عنوان یک دارایی با آن برخورد می‌کند زمانی که می‌گوید "منفعت در زمینه و رشته‌ای جریان دارد که مهر و موم شدن خود در یک پارادایم بسته را رد می‌کند و تهدید به خروج از آن می‌کند، اما ویژگی‌های باز بودگی و تخیل فکری را حفظ می‌کند" (اسملسر، 1994: 8). و دقیقاً قرار گرفتن در این وضعیت میانه است که دلیلی برای دوباره مطرح کردن این پرسش فراهم می‌سازد که: "یک جامعه شناسی یا بیشتر؟".
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, حسین شیران, علوم اجتماعی
[ پنجشنبه ۷ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
بازخوانی اجتماعی سفرنامه ناصر خسرو - بخش دوم
حسین شیران
«فسیروا فی الأرض ...».
نظرا در "بن‌بستِ شناختی" قرار داشت، ناصر خسرو قبادیانی، و در این بن‌بست عملا با "شراب‌خواری" روزگار خود را سر می‌کرد تا چندی به این طریق بر "اندوه دنیا" فائق آید؛ بن‌بست شناختی جایی و یا بهتر بگویم "گاهی" است که در آن، دیگر منابع شناختی موجود به‌هیچ‌وجه پاسخ‌گوی مسائل مطرح نیستند. آن‌ها که استوار پای در این وادی نهاد‌ه‌اند بسیار از این بن‌بست‌ها دیده‌اند و هر یک به طریقی خاص از آن گذر کرده‌اند.
پیش از او، "بوعلی سینا" (370 الی 428 ه.ق)، نزدیک‌ترین فرد به او، در این بن‌بست قرار گرفته بود، آن گاه که رساله "مابعدالطبیعه ارسطو" را چهل بار خوانده و در فهم‌اش عاجز مانده بود، و او می‌دانست که شیخ‌الرئیس مدام به مسجد پناه برده و نماز گزارده و از خدا راهی برای خروج از این بن‌بست طلب کرده بود و سرانجام ناخواسته از دست یک کتاب‌فروش دوره‌گرد سمج، "اغراض مابعدالطبیعه ارسطو" نوشته "حکیم فارابی" را دریافت کرده و از بن‌بست رهایی یافته بود؛ و حال او هم از خدا حاجت خواسته و در خواب در اشاره به سوی "قبله" دستورالعمل "جوینده یابنده باشد" را دریافت کرده بود.
میان راه‌کار ابن سینا و راه‌کاری که پیش پای او گذاشته شده بود فرق بود. او "دبیر دربار" بود و در رفاه ناشی از آن، به معارف بسیاری دست یافته و با مراجع مختلفی بحث کرده اما در نهایت نه فقط راهی به کنه حقیقت نیافته بلکه از هر اهل فکری خوف کرده بود: "ز اندیشه غمی گشت مرا جان به تفکر | ترسنده شد این نفس مفکر ز مفکر"؛ و حال راهی که شایسته حال او بود پیش پایش گذاشته شده بود: "سفر"؛ سفر یعنی "حرکت" در راستای خروج از بن‌بست؛ باری حکم او "فسیروا فی الأرض" بود و او خواه‌ناخواه این راه در پیش گرفت در حالی‌که بوعلی "دربارگریز" بود و از این سبب خواه‌ناخواه همواره خود در سفر، پس راه دیگری نصیب او گشته بود.
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی ادبیات, سفرنامه ناصر خسرو, حسین شیران
[ سه شنبه ۵ مرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
جامعه شناسی در ایران: بین سیاست، مذهب و نفوذ غرب
نوشته: علی اکبر مهدی
ترجمه: حسین شیران
دربارۀ نویسنده:
علی اکبر مهدی استاد جامعه شناسی دانشگاه وسلیان اوهایو است. علایق تحقیقاتی وی در حال حاضر مشتمل بر مطالعۀ زنان و دانشجویان در جامعۀ مدنی ایران و نیز مهاجران ایرانی در ایالات متحده است. وی در تألیف دو کتاب "فرهنگ و آداب و رسوم ایران" (Greenwood Press, 2006) و "جامعه شناسی در ایران" (Jahan Book Co., 1992) همکاری داشته است. او نویسندۀ کتاب "زندگی نوجوانان در خاورمیانه" (Greenwood Press, 2003)، "فرهنگ ایران، جامعۀ مدنی و نگرانی برای دموکراسی" و "جامعه شناسی خانوادۀ ایرانی" و همچنین مقالات و بررسی‌های متعدد دربارۀ موضوعات مختلف از جامعه شناسی شناخت گرفته تا اقتصاد سیاسی ایران و اسلام می‌باشد.
پیش‌گفتار
جامعه شناسی در ایران از متن و بطن یک برنامۀ نوسازی غرب‌مدارانه که توسط یک نظام سلطنتی موروثی نهاده می‌شد ظهور کرد. این رشته، پس از آن‌که مؤسسات آموزشی در کشور بنا نهاده شدند، برای آموزش و پرورش مدیرانی برای دیوان‌سالاری‌های دولتیِ در حال ظهور ایجاد گردید. با وجود این نقش رسمی و البته فقدان یک هویت مشخص، این رشته در اواسط قرن بیستم در ایران عمومیت یافت و به زودی به دلیل جهت‌گیری‌های ایدئولوژیک و سیاسی‌اش به وضعیتی جدل‌آمیز و بحث‌برانگیز رسید. از همان آغاز، این رشته ناگزیر گشت نه تنها با دوگانگی‌های یک علوم اجتماعی مدرن بلکه همچنین با تنش‌های ایدئولوژیک و سیاسی جامعۀ ایران رو در رو گردد.
در ادامۀ این متن، به اختصار مطالبی در باب تاریخچۀ این رشته در زمینۀ گسترده‌تر علوم اجتماعی در بستر نظام آموزشی مدرن خواهم گفت. اینجا اگرچه تمرکز ما مشخصا بر علم جامعه شناسی است، در بعضی مواقع بالاجبار به "علوم اجتماعی" ارجاع خواهم داد چرا که در بسیاری از زمینه‌ها سرنوشت این رشته توسط سایر علوم اجتماعی همچون انسان شناسی، جمعیت شناسی، روانشناسی اجتماعی، برنامه‌ریزی اجتماعی و توسعه رقم خورده است. همچنین بطور خلاصه به تجزیه و تحلیل جو سیاسی و فرهنگی‌ای که در آن علوم اجتماعی معرفی و مسجل گشت و نیز تغییرات پارادایمی در داخل رشتۀ جامعه شناسی، اسلامی‌سازی علوم اجتماعی پس از پیروزی انقلاب، برداشت‌های عمومی و رسمی و نیز برخی ویژگی‌های دیرپای این رشته همراه با نقاط قوت و ضعف آن، آن‌گونه که در ایران رشد و نمو یافته است اشاره خواهم داشت.
در اثناء بحث در مورد چالش‌های ستیزه‌جویانۀ ایدئولوژیک و سیاسی‌ای که این رشته ناگزیر در ایران از سر گذرانده است، استدلال من این خواهد بود که اگرچه این چالش‌ها مانع تشکیل اجتماع منسجمی از نظریه‌پردازان و محققان در این رشته شده است، با این وجود جامعه شناسی بعنوان یک رشتۀ مطالعاتی مهم برای دانشجویان و نیز رشته‌ای که قادر به تجزیه و تحلیل بیماریهای اجتماعی است همچنان بمثابۀ منبع روشن‌گری، هم برای عموم مردم و هم برای نخبگان اجتماعی باقی مانده است.
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, جامعه شناسی ایران, علی اکبر مهدی
[ سه شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
