جامعه‌شناسی شرقی Oriental Sociology

                                  بررسی مسائل اجتماعی ایران و مسائل جامعه‌شناسی

                                      وبسایت حسین شیران - دکترای جامعه‌شناسی

هنر جامعه‌شناس شدن

🌓 زمینه‌شناسی در جامعه‌شناسی - بخش چهارم

✍️ حسین شیران

 

      علی‌العموم تمام مسائل جامعوی (اعم از اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و مذهبی و ...) واجد ابعاد عینی (Objective) و ذهنی (Subjective) هستند و جامعه‌شناس، اگر که واقعا در پی ایفای رسالت علمی و اجتماعی خویش در حق جامعه است، ناگزیر باید در هر دو بعد بصورت تخصصی ورود کند و گرنه هر گونه دست کم یا دست بالا گرفتنی که در کار باشد در نهایت بر اعتماد و اعتبار جامعه‌شناختی آن لطمه خواهد زد.

 

     ابعاد عینی یک مسأله مبین کم و کیف پیدایش آن، بمثابۀ یک پدیدۀ اجتماعی، در بستر جامعه است و مستلزم احساس و مشاهده و مشارکت و مطالعات تجربی و محاسبات آماری است. جامعه‌شناس با درگیری در این مستلزمات است که عملا به این بعد از مسائل ورود می‌کند. درگیر شدن در واقع نزدیک شدن به مسائل و بررسی میدانی وقوع آن‌هاست و جامعه‌شناس با بکار بستن این اصل است که به "اطلاعات دست اول" در خصوص چگونگی پدید آمدن مسائل دست می‌یابد.

 

     "رابرت پارک" همیشه به دانشجویان خود توصیه می‌کرد از پشت میز خود برخیزند و به درون جامعه بروند و مسائل و مشکلات آن را از نزدیک مشاهده کنند- آن هم نه مشاهدۀ عوامانه بلکه مشاهدۀ عالمانه و محققانه. ما اغلب در این زمینه ضعف داریم و این باعث ضعف در جامعه شناسی ما شده است، هر چند متقابلا خود ضعف جامعه شناسی در این سرزمین و در حاشیه ماندن آن به سهم خود باعث ضعف در درگیری آن در مسائل جامعه و مشاهدات و مطالعات میدانی گشته است. 

ادامه دارد. 


__________________________
⏺ نقطه‌نظرات خود را در خصوص این نوشتار و سایر نوشتارها در گروه جامعه‌اندیشان شرق مطرح بفرمایید.
__________________________

 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, زمینه شناسی, هنر جامعه‌شناس شدن

[ شنبه ۱۱ تیر ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 منتشر شد:

📚 عنوان کتاب: "جامعه‌شناسی سبک زندگی سلامت‌محور"

رویکردی نظری و راهبردی عملی در مواجهه با سبکهای زندگی ناسالم و بیماریهای سبک زندگی

✍️تحقیق و تألیف: "دکتر حسین شیران"

⏺ ناشر: "گونش نگار"

⏺ سال انتشار: ۱۴۰۱

⏺ تعداد صفحات: ۲۸۶

.

کتاب جامعه شناسی سبک زندگی سلامت محور - دکتر حسین شیران

.

شرح پشت جلد: از مهم‌ترین مسائلی که امروزه در دنیای مدرن و فوق‌مدرن، جوامع و جمعیت جهان، از جمله ایران، را تهدید می‌کنند «سبک‌های زندگی ناسالم» و «بیماری‌های سبک زندگی» هستند. در حال حاضر بیش از 70 درصد مرگ‌ومیرهای جهان ناشی از این بیماری‌ها هستند و به‌طور مشخص سالانه 41 میلیون تن در سراسر جهان بر اثر این بیماری‌ها از بین می‌روند؛ این بیماری‌ها چیستند؟ چگونه از سبک‌های زندگی ناسالم پدید می‌آیند؟ چه پیامدهایی برای جامعه و جمعیت جهان دارند و چگونه هر دو را تا بدین‌حد تحت‌تأثیر قرار می‌دهند؟ و مهم‌تر از همه این‌که چگونه و با چه طرح و تدبیری می‌توان از پیدایش و پیشرفت آن‌ها در جامعه «پیش‌گیری» کرد؟ کتاب حاضر این مسألۀ اجتماعی خطیر و خطرناک را از نظر چیستی، چگونگی پیدایش و پیشرفت و پیامدها مورد مطالعه قرار داده و با آسیب‌شناسی اجتماعی سبک‌های زندگی ناسالم ایرانیان، رویکردی جامع و جامعه‌شناختی در راستای پیش‌گیری از این بیماری‌ها و تأمین و تضمین "سبک زندگی سلامت‌محور" برای آحاد جامعه جستجو کرده است.

.


.

📚 عنوان کتاب: "جامعه‌شناسی سبک زندگی سلامت‌محور"

رویکردی نظری و راهبردی عملی در مواجهه با سبک‌های زندگی ناسالم و بیماری‌های سبک زندگی

به همراه ترجمۀ مقاله‌ "نظریۀ سبک زندگی سلامت‌محور و هم‌گرایی عاملیت و ساختار"

از ویلیام سی. کاکرهام

✍️تحقیق و تألیف: "دکتر حسین شیران"

⏺ ناشر: "گونش نگار"

⏺ سال انتشار: 1401

⏺ تعداد صفحات: 286

⏺ قیمت: 90000 تومان

.


.

راه‌های ارتباط با ناشر (گونش نگار) جهت سفارش کتاب:

.

شماره دفتر: 04533523359 اینستاگرام: gunashnegar_pub@ تلگرام: Gunashnegar_pub@

شماره واتس‌اپ: 09143585628 Email: gunashnegarpub@gmail.com

.


Sociology of Healthy Lifestyle;

A Theoretical Approach and Practical Strategy in Dealing Whit Unhealthy Lifestyles and Lifestyle Diseases

By: Dr Hossein Shiran

.

Abstract

Background and Aim: Lifestyle diseases kill 41 million people yearly; Researches shows that increasing level of four risk factors of inappropriate nutrition, substance abuse, inactivity and stress underlies these diseases. This study with focusing on cardiovascular as deadliest lifestyle diseases, first has measured the level of lifestyles unhealthily and its consequences for patients, and then by socio-pathological analysis of Iranian lifestyles has identified the effective factors on unhealthily of lifestyles, and finally has provide a strategic model for preventing of these diseases.

.

Methodology: The research method was sequential integrated (quantitative: survey – qualitative: grounded theory). First 220 hospitalized cardiovascular patients of heart center in Ardebil were selected by available sampling method and were surveyed by questionnaire; Its validity was confirmed by 3 experts and its reliability was estimated 0.833 by alpha Cronbach's test. Quantitative data were analyzed by SPSS-V23 and descriptive statistics indices and T-test, ANOVA, X2, Pearson and Spearman tests. In the qualitative phase, the statistical population were experts in different disciplines, the sampling method was purposive, the sample size was 14 persons and data gathering tool was in-depth interviews. Qualitative data were analyzed by continuous comparison method in the framework of the Strauss and Corbin's systematic paradigm. The validity of the research obtained by referring the findings to the data and its reliability was obtained by referring the results to 4 participating specialists and 2 out-of-research sociologists.

.

Results: Quantitative research showed that the level of the four risk factors in the lifestyles of individuals is "high", so that only 0.5% of the subjects were at the healthy level and the rest were at the unhealthy level which 92.7%. of them were in the alert condition and 6.8% were in the danger condition. Inappropriate nutrition has the most and physical inactivity has the least effect on Unhealthily of lifestyles. In terms of the disease outcomes, 17% reported them low, 54% moderate, and 29% high; the highest and lowest outcomes were seen respectively in the psychological and social dimensions; And in assessing the effect of the Contextual variables on lifestyles unhealthily, only the effect of the age proved; The correlation test showed that by inverse relationship, unhealthily of lifestyles decreased with age increasing.

.

In the qualitative section, socio-pathology of Iranian lifestyles indicates 10 weaknesses of society in establishing healthy lifestyles in dimensions of “Research, Education, Upbringing, Propagation, Financing, Facilitation, Prescription, Gathering, Obedience, and Assurance”; In the next step, according to the Strauss and Corbin's systematic paradigm, the "unhealthily of lifestyles" was selected as the central phenomenon and ten categories were related to it in two groups of contextual and interferer conditions, and finally, decuple research strategic model were presented for dealing with the research problem.

.

Conclusion: Healthy lifestyle is a multifactorial phenomenon and its realization requires simultaneous attention to its structural and agential dimensions. Out of the ten research strategies, the first seven strategies at the macrolevel focused on social structures, the eighth strategy at the Intermediate level focused on family, the ninth strategy at the microlevel focused on human factors and the tenth strategy represents a research proposal to establish an organization between structure and agency to measure and monitor the health status of Iranian lifestyles and to pursuit ten strategies and to assurance healthy lifestyle Throughout society.

.

Keywords: Noncommunicable Diseases, Lifestyle Diseases, Cardiovascular Diseases, Healthy Lifestyle, Integrated Method

.

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: کتاب جامعه شناسی, سبک زندگی سلامت‌محور, بیماریهای سبک زندگی, جامعه شناسی پزشکی

[ پنجشنبه ۲ تیر ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

جامعه شناسی علم

🌓 اهمیت موضوع و موضع در تولید فکر - بخش دهم

✍️ حسین شیران

 

     در بخش‌های پیشین در قالب پیش‌گفتار سعی کردیم در وهله‌ی اول خلاصه و مفید چگونگی سیر تاریخی تفکر و تمدن از دنیای شرق امروزی (مشخصا خاورمیانه) به دنیای غرب امروزی (مشخصا یونان باستان) را مرور کنیم تا بعد بر این پایه چگونگی توسعه و تکامل آن در یونان باستان را بررسی کنیم. در این میان ذکر یک نکته ضروریست و آن این‌که یونان باستان که می‌گوییم، همچون ایران باستان، بیش‌تر به حریم و حوزه‌ی فرهنگی آن توجه داریم تا به خاک و به سرزمین اصلی‌اش، چه اگر به خاک باشد خاستگاه فلسفه و نخستین فلاسفه‌ی تاریخ را باید نواحی غربی آسیای صغیر (ترکیه‌ی امروزی) بدانیم و نه یونان فعلی، اما چون در آن برهه از زمان در این مناطق به وجه غالب طایفه‌ای از مهاجران یونانی به اسم "ایونیان" سکونت داشتند اغلب این زبان و فرهنگ یونانی بود که حاکم بود.

 

     در وهله‌ی دوم، پیش از پرداختن به نقش و تفکرات خاص هر کدام از این فلاسفه و بررسی تأثیر موضوع و موضع آن‌ها در تولید فکر، در پاسخ به این پرسش که چرا و چطور شد این مهم نخست در غرب آناتولی و در میان ایونیان شکل گرفت، به ویژگی‌های جامعه‌شناختی این مناطق و این مردمان در زمان مورد بحث یعنی آغاز هزاره‌ی اول پیش از میلاد (هزاره‌ی تفکرخیز) اشاره می‌کنیم. ایونیان اصالتا از اقوام هندواروپایی بودند که از قرن‌ها پیش در نواحی غربی آسیای صغیر مشرف به دریای اژه سکنی گزیده و اکنون در قرون آغازین این هزاره از یک سو قویا تحت تأثیر مدنیت ملل شرقی قرار گرفته و از سوی دیگر به حکم هوش و ذکاوتی که خود داشتند فعالانه بر هر آن‌چه از شرق گرفته بودند افزوده بودند. ایونیان غیر از شرق، از جنوب هم بطور مستقیم تحت تأثیر این مدنیت قرار داشتند که عمدتا از سوی دریانوردان فینیقی و کرتی اشاعه می‌گردید. 

 

     به لحاظ جغرافیایی، پراکندگی وسیع ایونیان در سراسر سواحل شرقی دریای اژه و جزایر متعدد و متفرق موجود در آن به لحاظ اقتصادی، بازرگانی دریایی گسترده با ملل متمدن اطراف، به لحاظ جمعیت‌شناختی، تجمع مردمان از اقوام و ملل مختلف به دلیل رونق اقتصادی و انباشت ثروت در منطقه، به لحاظ فرهنگی، تنوع و اختلاط و التقاط آداب و رسوم اقوام مهاجر و غیرمهاجر، به لحاظ دینی، ترویج باورهای غیرآسمانی غیرالزام‌آور، به لحاظ شهرنشینی، سکونت این مردمان با این ویژگی‌ها در شهرهای متعدد به نسبت مستقلی بنام "اتوپولیتن" و در نهایت از نظر سیاسی خودمختاری شهرها از هم و غیرمطلق و غیرمتمرکز بودن حکم‌رانی‌ها، در مجموع، نسبت به سایر نقاط جهان، زمینه و شرایط ویژه‌ای را برای آزاداندیشی در میان ایونیان مهیا کرده بود. فراموش نکنیم که الفبای یونانی هم در این زمان به قدر کافی توسعه و تکامل یافته و زمینه را برای ثبت و ضبط اندیشه‌ها فراهم ساخته بود.

 

ادامه دارد. 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, جامعه شناسی علم, شرق شناسی

[ سه شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

هنر جامعه‌شناس شدن

🌓 زمینه‌شناسی در جامعه‌شناسی - بخش سوم

✍️ حسین شیران

 

     "اصل کناره‌گیری|درگیری" را از "نوربرت الیاس"- شاخص‌ترین ناشناختۀ جامعه‌شناسی در ایران، وام می‌گیرم. در بیان ارتباط ساختار دانش (در هر زمینۀ خاصی) و سطح اجتماعی خطر (در آن زمینه یا در کل در جامعه) است که الیاس به این اصل و یا در واقع این دو مفهوم استناد می‌ورزد. خود الیاس هم این اصل را از داستانی از "ادگار آلن پو" برگرفته است (لینک کتاب).

 

     داستان پو روایت‌گر دو برادر ماهی‌گیری است که در گردابی هائل در حال غرق شدن هستند. یکی از برادران قادر به کنترل احساسات خود نیست فلذا وحشت‌زده و شتاب‌زده عمل می‌کند و در نهایت همین، یعنی غرق احساسات شدن او، باعث غرق شدن او می‌گردد؛ برادر دیگر اما در عین درگیری در احساسات و هول و هراس ناشی از موقعیت، سعی می‌کند چشم و مغز خود را هم بکار بگیرد و با سبک‌سنگین کردن اوضاع و احوال و رصد کردن اسباب و اساس راهی برای نجات خود بیاید و در نهایت هم همین‌طور می‌شود و او با کنترل احساسات و تکیه بر عقلانیت (کنش عقلانی) سوار بر تخته چوبی از مهلکه جان سالم به در می‌برد.

 

     جامعه در هر شرایطی چالشی است جدّی برای جامعه‌شناس‌جماعت؛ هرچه نابه‌سامان‌تر و ناآرام‌تر و درگیر مسائل و مشکلات بیش‌تری باشد چالش حاصل از آن هم بزرگتر و خطیرتر و خطرناک‌تر می‌شود. جامعه‌شناس خود به‌عنوان عضوی از این جامعه (دریای متلاطم) هم‌چون سایر اعضای دیگر طبیعتاً درگیر کم و کسرها و کش و قوس‌های آن است و این مبنا و منشأیی‌ست برای خیزش احساسات و بروز کنش‌ها و واکنش‌های احساسی از جانب او؛ اما جامعه برای رهایی از این وضع محتاج نگرش‌های منطقی و عقلانی است و جامعه‌شناس یا جامعه‌اندیش باید با کناره‌گیری به‌جا و به‌هنگام از دریای احساسات این مهم را در حق جامعه ادا کند. 

 

     هم احساس و هم تعقل لازمۀ کار جامعه‌شناس است. با احساس باید در کار جامعه و مسائل و مشکلات آن درگیر شد و با تعقل باید برای حل مسائل و مشکلات آن و خروج از نابسامانی‌ها و ناآرامی‌هایش راهی جست. این هر دو، یعنی هم درگیری در دریای احساسات حاکم بر جامعه و هم کناره‌گیری از آن برای پی‌گرفتن فعالیت‌های عقلانی، دو روی سکۀ کار جامعه‌شناس هستند و یک جامعه‌شناس خود باید بداند کی و کجا و در کدام مسأله تا چه حد درگیری و یا کناره‌گیری به‌کار بندد تا هم به شناخت درست و هم به راه‌حل درست در ارتباط با مسائل مختلف دست یابد.

 

ادامه دارد. 

 

* نقد و نظری اگر در خصوص این مطلب و یا سایر مطالب این سایت دارید برای بحث و بررسی بیشتر در گروه تلگرامی جامعه‌اندیشان شرق (https://t.me/OrientalSocialThinkers) مطرح سازید.

 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, زمینه شناسی, هنر جامعه‌شناس شدن

[ شنبه ۲۱ خرداد ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

🌓 جامعه‌شناسی انقلاب و ضدانقلاب - بخش چهارم
✍️ حسین شیران

 

      در عصر دموکراسی مردم مساوی مطالبه است و این مطالبه بر اساس یک سری آگاهی‌های جهان‌شمولی است که با توسعه‌ی مدرنیته‌ متأخر در ابعاد مختلف، در دامان رسانه‌های جمعی بالاخص شبکه‌های اجتماعی پرورده و در سطح جهان گسترده و در اذهان مردم نهادینه گشته است. این‌که یک زمانی در همین نزدیکی‌ها و حتی امروزه‌روز، ورد زبان حاکمان ملل مختلف، بویژه در جهان سوم، مشخصا این بوده و است که "نباید گذاشت مردم بفهمند" دقیقاً ناظر به همین نکته است که اگر مردم بفهمند ادامه‌ی کار بسی برایشان دشوار می‌افتد. اما فهم مردم چیست و چرا این قدر برای حکم‌رانان سخت و سنگین می‌افتد؟ 

 

     عموماً همه‌ی حکومت‌های سنتی اصل و اساس‌شان بر ناآگاهی‌های مردم بود و از این جهت هر آن وسیله یا واسطه‌ای که به هر شکل بر آگاهی‌های مردم می‌افزود دشمن حکومت‌ها تلقی می‌شد چه عملاً به این طریق پایه‌های حکومت را سست می‌ساخت و مقام و موقعیت حکام را به خطر می‌انداخت و گرنه اگر آگاهی مردم مضر حال حاکمان نبود چه دلیلی داشت که همه همّ و غمّ خود را صرف شناسایی و تعقیب و تأدیب و تعذیب آگاه‌گران سازند؟ این حربه هم‌چنان دوام دارد و کماکان حکومت‌ها و حتی دولت‌ملت‌های مدرن و مدعی هم دغدغه‌ی آگاهی مردم را دارند و به اسباب و اساسی نوین از تحریم‌ها و تهدیدها در این زمینه استفاده می‌کنند.

 

     تهدید فهم مردم برای حکومت‌ها مشخصاً از محل ایدئولوژی‌هایی‌ست که حاکمان در طول تاریخ به اشکال مختلف بر آن‌ها تکیه کرده و بر گرده‌ی ملت‌ها سوار گشته و بازمی‌گردند. عنوان ایدئولوژی هر چقدر هم که نو بنماید مضمون و محتوا و محمول‌اش هیچ نو نیست و از دیرباز هم‌پا و هم‌زاد هر حکم‌رانی بوده و است. اصولاً اولین انسانی که دلایلی برای برتر و سرور بودن خود تراشید و به هر شکل به خورد مردم داد اس و اساس نخستین ایدئولوژی را ریخت. ایدئولوژی عقیده و در اصل عقدی‌ست که حاکمان با آن مرکب مشروعیت سلطه و سیطره‌ی خود را به دیرک اذهان مردم می‌بندند و بدین‌وسیله دوام سیطره‌ی خود را تضمین می‌نمایند. ایدئولوژی مردم را تا چندی مطیع می‌سازد و آگاهی تا چندی منتقد و مطالبه‌گر؛ تفاوت کار این‌جاست.

 

ادامه دارد.

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, دموکراسی مردمسالاری, جامعه شناسی انقلاب, جامعه شناسی سیاست

[ دوشنبه ۹ خرداد ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

آشنایی با ایسم‌ها

🌓 از کتاب ایسم‌ها Book of isms

✍️ نوشته: جان آندریوس John Andrews

🔄 ترجمه: حسین شیران

⏺بخش نهم: Agnosticism ندانم‌گرایی

«ندانم‌گرایی» بطور دقیق در مورد این ایده صحبت می‌کند که انسان نمی‌تواند چیزی فراتر از تجربة مادی خود بداند، با این وجود این اصطلاح در نزد عموم به این مفهوم که انسان نمی‌تواند وجود خدا را اثبات یا رد کند بکار می‌رود. اصطلاح «آگنوستیک Agnostic» ( متشکل از پیش‌وند A نفی‌کننده و gnostic واژه‌ای یونانی به معنی «دانش») نخستین بار در سال ۱۸۶۹ توسط زیست‌شناس انگلیسی «توماس هاکسلی» Thomas Huxley ( 95 - 1825) در رد هر دو سنت خداگرایی (خداباوری) مسیحی-یهودی Theism و خداناگرایی (خداناباوری) Atheism استفاده شد. خداناگرایان (ملحدین) اغلب استدلال می‌کنند که ندانم‌گراها (لاادریون) [می‌دانند خدایی در کار نیست اما] صرفا جرأت انکار وجود خدا را ندارند، در مقابل، ندانم‌گراها ادعا می‌کنند به لحاظ روشنفکری صادقانه عمل می‌کنند.

◀️ افزودۀ مترجم:
یک «ندانم‌گرا Agnosticist» معتقد است که واقعا نمی‌داند خدایی در کار است یا نه، اما یک «خداناگرا Atheist» می‌گوید که مطمئن است خدایی در کار نیست.

🆔 https://t.me/narges_heydari72
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, حسین شیران, Agnosticism ندانم‌گرایی

[ یکشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

جامعه شناسی علم

🌓 اهمیت موضوع و موضع در تولید فکر - بخش نهم

✍️ حسین شیران


  
     بعد از "فینیقیه" و "آناتولی"، سومین و در عین حال مهم‌ترین مرکز و مسیر برای صدور تفکر و تمدن از شرق (خاورمیانه)‌ به یونان باستان "جزیره‌ کرت" بود. این جزیره در قلب نیمه‌ی شرقی دریای مدیترانه در جنوب دریای اژه قرار دارد؛ در آن زمان دورتادور این دریا، در سواحل شرقی و شمالی و غربی‌اش، طوایف مختلفی از یونانیان می‌زیستند، با این حال ساکنان جزیره‌ی کرت نه یونانی بودند و نه آریایی؛ از قرن‌ها پیش کرت پذیرای مهاجرانی از شرق (سومری‌ها، فینیقی‌ها و مصری‌ها و ...) بود و همین‌ها بودند که با اشاعه‌ی تفکر و تمدن سرزمین‌های خود، زمینه‌های تشکیل یک دولت متمدن در آن‌جا را فراهم ساختند (همان‌طور که قرن‌ها بعد، در اواسط هزاره‌ی دوم میلادی، مهاجران متمدنی از اروپا پا به قاره‌ی آمریکا نهادند و تمدن حال حاضر آمریکا را بنا نهادند).

 

     در زمان مورد بحث یعنی آغاز هزاره‌ی اول پیش از میلاد (هزاره‌ی تفکرخیز) کرت درخشان‌ترین تمدن دنیا را داشت؛ این تمدن که بنام پادشاهان کرت- مینوس- "تمدن مینوسی" خوانده می‌شد از 2500 پیش از میلاد آغاز شده و عمدتاً شهرمحور و دریامدار و تجارت‌پیشه بود و از این جهت تاریخاً بعد از تمدن سومری واجد بیش‌ترین شهرها بود (هومر از وجود 90 شهر خودمختار در این جزیره خبر می‌دهد) با این تفاوت که شهرهای کرت متأثر از همه‌ی تمدن‌های پیرامونی از هر جهت پیشرفته‌تر، شهروندان کرتی هم از جهات گوناگون (فنی، فکری، هنری، فرهنگی و ...) توسعه‌یافته‌تر و حاکمان کرتی هم نسبت به حکومت‌های مصر و میان‌رودان، غیرآسمانی‌تر و غیرمتمرکزتر و معتدل‌تر بودند؛ از این جهت است که مورخان در این برهه از کرت بعنوان "مهد تمدن جهان" و دروازه‌ای برای صدور تفکر و تمدن به غرب یاد می‌کنند.

 

     به گاه درخشش تمدن مینوسی در کرت، در سرزمین اصلی یونان باستان در سواحل و جزایر غربی دریای اژه، طایفه‌ای از یونانیان به اسم "میسنه‌ای" زندگی می‌کردند که از هر نظر از کرتی‌ها و نیز ساکنان فلات آناتولی و فینیقی‌ها عقب‌مانده‌تر بودند. از حوالی 1600 پیش از میلاد بود که میسنه‌ای‌ها (یونانی‌ها) بتدریج تحت تأثیر تمدن و تفکر مینوسی‌ها (کرتی‌ها) قرار گرفتند و یک‌به‌یک با مظاهر تمدن آشنا گشتند. "گوردون چایلد" مورخ نام‌دار در توصیف این تحول تاریخی می‌نویسد: "بدین ترتیب بود که پرتو مدنیت مشرقی بطور فزاینده‌ای بر بارباریسم اروپایی رخنه یافت"؛ بر این پایه چایلد تحقق "معجزه"‌وار تمدن یونان را به سخره می‌گیرد و می‌افزاید: "دیگر لازم نبود یونانیان پایه‌های فنون، علوم، اقتصاد و هنر کلاسیک را معجزه‌آسا بیافرینند" چون این اتفاق قبلاً در کرت رخ داده بود. میسنه‌ای‌ها سرانجام همچون هر قوم وحشی تاریخ به تمدن اطراف خود هجوم بردند - هم کرت و هم آناتولی، و این بار بصورت قهری با نابود کردن آن تمدن‌ها خود را متأثر و متمدن ساختند. 

 

ادامه دارد. 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, جامعه شناسی علم, شرق شناسی

[ سه شنبه ۳ خرداد ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]

هنر جامعه‌شناس شدن

🌓 زمینه‌شناسی در جامعه‌شناسی - بخش دوم

✍️ حسین شیران

 

      باری، در زمینه و زمان حاضر، خواه‌ناخواه جامعه‌شناسان و روزنامه‌نگاران و به این ترتیب جامعه‌شناسی و روزنامه‌نگاری روزبه‌روز به‌هم نزدیک‌تر و به‌هم شبیه‌تر می‌شوند؛ این روال و روند اگر هم برای روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران مغتنم باشد- چه برای روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگار نه فقط هیچ بد نیست بلکه یک ضرورت است که در مقام توصیف و تحلیل وقایع روزمره به اندیشه‌های اجتماعی و جامعه‌شناختی مسلح و مسلط گردد، برای جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسان یک معضل و مسأله است که باید برطرف گردد- چه برای جامعه‌شناسی و جامعه‌شناس آفتی بالاتر از این نیست که در تحلیل و تبیین وقایع جامعه درگیر روزمرگی‌ها و خردنگری‌ها و جزءگرایی‌ها گردد.

 

     لازمۀ علم جامعه‌شناسی "جامع‌نگری" در بستر "واقع‌نگری" است و لازمۀ جامع‌نگری در بستر واقع‌نگری استقرار در موضع و "موقعیت استهلال" است، (استهلال به همان معنی و مفهومی که خاصه در ماه رمضان در ارتباط با رؤیت ماه شوال به‌کار می‌رود؛ حالیا چون اصطلاح دیگری به ذهن‌ام نمی‌رسد برای بیان منظور خود از این اصطلاح استفاده می‌کنم تا بعد*). موقعیت استهلال برای یک جامعه‌شناس موقعیتی است که در آن و از آن جمیع عوامل و عناصر دخیل در وقوع یک پدیده قابل مشاهده باشد. هر گاه یک یا چند عامل از نظر پنهان بماند بدیهی است تحلیل و تبیین ارائه شده ناقص و ناکارآمد و غیرجامعه‌شناختی خواهد بود.

 

     موقعیت استهلال یک نقطۀ ثابتی نیست- چه اگر بود جامعه‌شناس‌شدن امری ساده و سهل‌الوصول می‌بود- بلکه حسب زمینه و زمان و عوامل و عناصر دخیل و نیز نوع پدیده به شدت متغیر و مستلزم "کناره‌گیری|درگیری" حساب‌شده است و از این جهت است که شناسایی صحیح این موقعیت و استقرار و استدلال جامعه‌شناسانه در آن امری بسیار حساس و حیاتی و به معنای واقعی کلمه یک هنر است، "هنر جامعه‌شناس شدن"؛ یک چنین هنری حالیا از من و امثال من که هنوز نحوۀ استقرار و استدلال خود در مواجهه با پدیده‌های اجتماعی را بدرستی نمی‌دانیم البته که دور است، مگر این‌که خوب اصل "کناره‌گیری | درگیری" حساب‌شده را دریابیم. در این خصوص در بخش بعد بیش‌تر خواهیم خواند.

 

* ضمن دعوت دوستان به هم‌اندیشی در این خصوص، لطفا اگر گزینۀ مناسبی به‌جای این اصطلاح به ذهن‌تان می‌رسد پیشنهاد بدهید.


ادامه دارد. 

 

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers


برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, زمینه شناسی, هنر جامعه‌شناس شدن

[ یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]

[ ]