🌓 جامعه‌شناسی، عشقی بی‌آب و نان1 - بخش چهارم
⏺ دکترهای پول‌دار، دکترهای بی‌پول2
✍️ حسین شیران

[1- "تقدیم به دوستانی که هر از چندگاهی از من می‌پرسند: "جامعه‌شناسی نان دارد؟"
2- عنوانی برگرفته از کتاب معروف "پدر پول‌دار، پدر بی‌پول" رابرت کیوساکی]

     در مقایسۀ بازار کار این‌که از پزشکان شروع کردیم دلیل‌اش اینست که در حقیقت جامعه‌شناسان هم خواه‌ناخواه و آگاه‌ناآگاه "پزشکان جامعه" هستند، جامعه‌ای که هم جسم دارد و هم جان و هم روان، و هر کدام هم هزار و یک آفت و بیماری و بلایای خاص خود را دارند و مشخصاً تخصص و تعهد لازم برای شناخت و حل و فصل‌شان را می‌طلبند- چیزی که به‌واقع آن‌سان که باید و شاید نه وجود دارد و نه هیچ ضرورتی برای وجود داشتن‌اش احساس می‌شود! هر کمی و کسری و کسادی هم که در این زمینه وجود دارد همه از همین "عدم احساس ضرورت" ناشی می‌شود. 

     به هر حال جامعه هم هم‌چون انسان سیر تحول و تکامل خاص خود را دارد و ضرورتاً باید از یک مقاطع و مراحل مشخصی بگذرد تا به مرز "خوداحساسی" برسد، یعنی که به‌مثابۀ یک موجود واقعی بدان‌حدی از خودآگاهی برسد که هم‌چون یک انسان بالغ با ذهنیتی تکامل‌یافته که قادر به تشخیص و تفکیک مسأله از غیرمسأله و یا حالت مرضی از غیرمرضی است بر جسم و جان و روان خود اشراف لازم را داشته و مسائل و مشکلات عام و خاص هر کدام را احساس کرده و شفاجویانه در پی دوا و درمان‌اش باشد. یک چنین "ذهنیت خودآگاه و خودارزیابی" به آن شکل هنوز در جامعه شکل و یا جان نگرفته است. 

     و بعد فقط این جامعه نیست که هنوز به مقاطع و مراحلی از تحول و تکامل خود دست‌نیافته، به‌تبع آن و بسی بیش از آن، علم مطالعۀ آن یعنی جامعه‌شناسی هم هنوز بدان‌حدی از تحول و تکامل نرسیده و عملاً و نظراً واجد آن تخصص و توانایی نگشته که هم‌چون علم پزشکی قادر به تشخیص و تداوی مسائل و مشکلات متعدد و متنوع موضوع مورد مطالعۀ خود یعنی جامعه باشد و حالیا هم‌چون نوجوانی که می‌داند عملاً هست و چندیست که از مادر متولد شده اما هنوز به آن شکل وارد گود زندگی نگشته، به آن حد از کمال نرسیده که بداند و بتواند وجود خود را به دیگران اثبات کند و هدف از هستی خویش را محقق سازد. 

     هر گاه جامعه به مرحلۀ خودآگاهی و خودارزیابی برسد و چشم و گوش‌اش بر کم‌وکیف هستی خود و مسائل و مشکلات ابعاد گوناگون‌اش باز شود آن‌گاه خواه‌ناخواه این احساس ضرورت در او به‌وجود خواهد آمد که به علوم شناسنده و شناسانندۀ خویش بال و پر دهد و در راستای حل و فصل مسائل‌اش آن‌ها را توسعه دهد- درست به همان‌گونه که چندیست به علوم پزشکی میدان داده و در راستای حل و فصل مسائل و مشکلات جسم و روان افراد تا به‌حد یک وزارتخانه پرورده است.

ادامه دارد.

🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers