🌓 آشنایی با ایسمها - بخش چهل و ششم
✍️ جان آندریوس John Andrews
🔄 حسین شیران
.
⏺ محافظهکاری؛ محافظهگرایی (کنسرواتیسم) Conservatism
.
ایدئولوژی سیاسی کسانی که به سنتها و نهادهایی که در طول زمان امتحان خود را پس دادهاند باور دارند و برای حفظ نظم موجود ارزش قائل هستند. از نظر محافظهکاران تغییر و تحول باید بندرت و تدریجی باشد. آنها، در عمل، خود را در سمت راست میانهی طیف سیاسی قرار میدهند- در برابر جناح چپ که به تغییر اجتماعی گرایش دارند و بر مالکیت خصوصی و نهادهایی همچون کلیسا و خانواده تأکید دارند.
.
زادگاه محافظهکاری مدرن بریتانیا و پدرش "ادموند برک" Edmund Burke (1729–97) نمایندهی پارلمان است. برک ایدههای محافظهکارانهی خود را در واکنش به آنچه که "حماقت انقلاب فرانسه" میخواند، ارائه داد. او هرگز با "حقوق بشری" که انقلابیون اعلام داشتند مخالف نبود و همواره میگفت: "آنها از نظر متافیزیکی درست هستند"، با اینحال بیش از حد انتزاعی هستند و نمیتوان از آنها به عنوان ساختاری برای دولت استفاده کرد.
.
از نظر برک وظیفهی یک دولت اینست که بر اساس ملاحظات عملی - و نه آرمانگرایانه، کار کند. این دیدگاه از دههی 1830 زمینهساز ظهور حزب محافظهکار در بریتانیا و احزاب مشابه در سایر نقاط اروپا و آمریکا گردید (در آمریکا جمهوریخواهان معادل محافظهکاران بریتانیا هستند). در اواخر قرن بیستم، بریتانیا تحت رهبری "مارگارت تاچر" Margaret Thatcher و آمریکا تحت رهبری "رونالد ریگان" Ronald Reagan آنچه که «محافظهکاری رادیکال» نامیده شد را تجربه کردند و از قضا جوامعشان دستخوش تغییرات شگرفی شد.
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, ایسمها, اصطلاح جامعه شناسی
[ سه شنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 دوری در دنیای آمار - بخش سیزدهم
⏺️ علل جهانی مرگومیر در سال 2024
.
.
اگر شما هم جزو آنهایی هستید که فکر میکنید بیشترین علت مرگومیر در جهان جنگ است یا بلایای طبیعی، بدانید که سخت در اشتباهاید و لزوما باید در ذهنیت خود تجدیدنظر کنید. این ذهنیت بیشتر حاصل تمرکز رسانهها بر این موضوعات و توجه من و شما به آنهاست وگرنه بواقع طبق گزارش اخیر IHME (مؤسسۀ سنجش و ارزیابی سلامت) جنگ در رتبۀ 29 و بلایای طبیعی در رتبۀ 31 (آخر) عوامل مرگآور جهان در سال جاری قرار دارند- اولی با 65000 و دومی با 6300 مرگ! رتبۀ 1 ازآن بیماریهای قلبیعروقیست با قریب 19 میلیون مرگ، رتبۀ 2 سرطانها، رتبۀ 3 بیماریهای تنفسی و رتبۀ 4 بیماریهای گوارشی به ترتیب با 10.71، 4.12 و 2.63 میلیون مرگ. همینطور تا رتبۀ 11 به بیماریها و اختلالات جسمی روانی تعلق دارد. رتبۀ 12 به سوانح جادهای با 1.23 میلیون مرگ و رتبۀ 15 به خودکشی با 780 هزار مرگ تعلق دارد. همه یا اغلب این ریسکفاکتورها حاصل سبکهای زندگی ناساز و ناسالم جهانیاناند و این بیانگر ضرورت توجه و تمرکز بر این پدیدۀ اجتماعی فراگیر در ابعاد مختلف است.
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, مسائل اجتماعی ایران, علل جهانی مرگومیر, دوری در دنیای آمار
[ پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 فراتلفیقگرایی، راهی برای رهایی - بخش چهل و سوم
✍️ حسین شیران
.
❇️ "فراتلفیق" در مسیر حقیقتجویی حقایق عالم را همواره در موضعی "مابین" میجوید.
.
"فراتلفیق" در مسیر حقیقتجویی حقایق عالم را همواره در موضعی "مابین" میجوید و بعد سعی میکند چهرهی جدیدی از حقیقت را در سطحی "بالاتر" از سطح رویدادها (ایسمها و ایدئولوژیهای) موجود بازسازی و بازیابی کند؛ پیشوند "فرا" (معادل Meta) مبین و متضمن معنی و مفهوم "بعد و بالا" (After & Above) است و وقتی با عنوان "تلفیق" همنشین میگردد مشخصا مبین هر آن "تغییر و تحولی" میگردد که مابین چیزهای معینی صورت میپذیرد و مابعد و ماورای آن چیزها به خلق چیز جدیدی از آن چیزها منجر میگردد که در مقام و موقعیت در مرتبهای بالاتر از خود آن چیزها مینشیند. (تفاوت بارز فرا با پسا (Post) خود همینجاست که پسا صرفا مبین مفهوم "بعد" است و نه "بالا" و آنچه در پیاش میآید لزوما واجد علو درجه نیست.)
.
از آنجایی که جهان اندیشه و عمل به وجه غالب درگیر دوگانهگراییها و دوقطبیهاست ما اینجا از فرآوردهی جدید حاصل از فراگرد فراتلفیق با عنوان "قطب سوم" یاد میکنیم. قطب سوم اصولا و اساسا یک "فراایدئولوژی" است که از نظر شباهت و قرابت به حقیقت امر دستکم مرتبهای بالاتر از ایدئولوژیهایی قرار میگیرد که نظرا و عملا از تقریب و تلفیق آنها پدید آمده است؛ دقت شود که تنها مرتبهای بالاتر و نزدیکتر به حقیقت و نه نائل به حقیقت، فلذا همچنان جا دارد مشمول فراتلفیقها گردد و هرچه بیشتر و بهتر به حقیقت امر نزدیکتر و شبیهتر گردد و این یعنی نه فراتلفیق و نه فراایدئولوژی هیچیک پایان کار نیست و اصولا و اساسا در امر حقیقتجویی نقطهی پایانی وجود ندارد- خلاف این هر تفکری تحققا به توقفها و تحجرها منجر میگردد.
.
اگرکه هدف از فراتلفیق کاستن از تنشها و تضادها و ستیزها از طریق زدودن گرد اوهام و امیال و اغراض از چهرهی افهام ایدئولوژیها و جفت و جور ساختن آنها باهم است پس قطب سوم و یا همان فراایدئولوژیای که از تقریب و تلفیق آنها بدست میآید ضرورتا باید بهتر و برتر و سرتر و با شرایط موجود بسی سازگارتر از تکتک ایدئولوژیهای تلفیق شده باشد وگرنه که هیچ فراتلفیقی صورت نگرفته و هیچ فراایدئولوژیای حاصل نگشته است. فراتلفیق بواقع در حکم پاستوریزاسیون ایدئولوژیهاست چه میکوشد با حذف هرچه بیشتر عوامل (میکروبهای) تنشزا و تضادافزا و تفرقهانگیز از هستی ایدئولوژیها امکان تجمیع و تغلیظ هرچه بهتر عناصر حقیقی آنها را فراهم سازد و چهرهی بمراتب برتر و سرتری از حقایق حاکم بر زندگی اجتماعی ارائه دهد.
.
از این جهت فراایدئولوژی بواقع ایدئولوژی فرآوریشده و بروز شده و فراخور زمینه و زمان گشتهایست که ضرورتا در هر دوره از حیات اجتماعی بشر باید از زهدان بازاندیشیها و بازنگریها و بازسازیها و بازیابیهای مستمر زاده شود تا بنحوی مؤثر پاسخگوی مسائل و مشکلات عام و خاص زمان گردد وگرنه هیچ گریزی از کشوقوسها و زدوخوردها میان خردهحقایق پراکنده در میان فرقهها نخواهد بود. بهر حال در برابر خیل اذهان ایدئولوژیساز و حجم جریانات ستیززا و سلطهافکن حاکم بر جهان ضرورتا باید اذهان وفاقگرا و جریانات اجماعانگیزی هم در کار باشند. عرصهی زندگی اجتماعی بالطبع عرصهی رقابت است، اگرکه تا امروز جبهه و جناح جنگافروز بر جامعه و جهان مسلط بوده و است لابد بسی بهتر از جبهه و جناح صلحافکن عمل کرده و میکند!
.
کلمات کلیدی:
فراتلفیقگرایی Meta-Integrationism - فراوفاق Meta-Consensus - فراایدئولوژی Meta-Ideology
.
(باقی در بخش بعد)
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی Sociology, فراتلفیقگرایی MetaIntegrationism, فراوفاق MetaConsensus, فراایدئولوژی MetaIdeology
[ سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
پوسیدگی مغز Brain Rot
کلمه برگزیده سال 2024 از سوی دانشگاه آکسفورد
.
.
🌓 تیم تحقیقاتی دانشگاه آکسفورد "پوسیدگی مغز Brain Rot" را بعنوان کلمهی برگزیدهی سال 2024 اعلام کرد. "پوسیدگی مغز" به معنی زوال تدریجی ظرفیت ذهنی و قوای شناختی افراد در پی وقتگذرانیهای بیحساب و کتاب در فضای مجازی، پرسهزدنهای بیهدف در شبکههای اجتماعی و مصرف بیش از حد فرآوردههای آنلاین کمارزش و یا بیارزش و به چالش نکشیده شده است. اولین بار هنری دیوید ثورو در سال 1854 در کتاب "والدن" از عنوان "پوسیدگی مغز" استفاده کرد و از تمایل جامعه به بیارزشکردن ایدههای پیچیده انتقاد کرد و آن را بمثابهی کاهش کلی تلاشهای ذهنی و فکری جامعه تلقی کرد و از اینکه انگلستان برای درمان پوسیدگی سیبزمینی تلاش میکند اما اهمیتی به درمان پوسیدگی مغز که بسیار گستردهتر و کشندهتر است نمیدهد گله کرد. "پوسیدگی مغز" یکی از خطرات جدی درک شده از زندگی مجازی و گذران اوقات فراغت در فضای مجازی است و فرکانس استفاده از آن بین سالهای 2023 و 2024 حدود 230 درصد افزایش یافته است؛ چاره چیست؟
.
اطلاعات بیشتر:
https://corp.oup.com/news/brain-rot-named-oxford-word-of-the-year-2024/
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, مسائل اجتماعی ایران, پوسیدگی مغز, دانشگاه آکسفورد
[ یکشنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 ایران و ایرانی در سفرنامهها - بخش دوم
📚 سفرنامه کلود انه : اوراق ایرانی
(خاطرات سفر کلود انه به ایران در آغاز مشروطیت)
🔄 ایرج پروشانی
.
.
دانلود رایگان سفرنامه کلود انه (اوراق ایرانی) از کانال تلگرام جامعهشناسی شرقی ⏬
.
برای مشاهدهی بخشهای قبلی و دریافت سفرنامههای بیشتر اینجا را کلیک کنید.
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, مسائل اجتماعی ایران, سفرنامهخوانی, سفرنامه کلود انه
[ چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
12 آذر روز علوم اجتماعی گرامی باد.
.
.
🌓 امروز ۱۲ آذر، زادروز دکتر غلامحسین صدیقی بنیانگذار جامعهشناسی در ایران، «روز علوم اجتماعی» نام نهاده شده است. متأسفانه از این روز همچنان در تقویم رسمی کشور هیچ نام و نشانی نیست! در این هفته از روز مجلس بگیر تا روز بیمه و روز حسابدار در تقویم هست- همه را گرامی میداریم و به دستاندرکارانشان تبریک میگوییم- اما چگونه است در آن هیچ خبری از روز علوم اجتماعی نیست را نمیدانم به چه حسابی باید گذاشت؟ به حساب کمارزشی و کماهمیتی این علوم در این مملکت؟ به حساب کممحلی سیاستگذاران و فرهنگسازان به آن؟ به حساب کمکاری انجمنهای علومهای اجتماعی و بویژه انجمن جامعهشناسی در پیگیری امر؟ و یا چه و چه و چه؟ در هر حال فارغ از اینکه کسانی بخواهند رسما در راستای بزرگداشت این روز در جامعه کاری بکنند یا نکنند ما بنوبهی خود قدردان بزرگانی هستیم که بیهیچ مزد و منتی بسی در این حوزهی بیآب و نان و نامدار کوشیده و باز میکوشند و صمیمانه این روز عزیز را محضر همهی دانشجویان و اساتید و نویسندگان و پژوهشگران و کنشگران این حوزه تبریک عرض میکنیم. به امید روزهای بهتر برای علوم اجتماعی و علمای اجتماعی. 🙏🙏🙏🌺🌺🌺
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, روز علوم اجتماعی, غلامحسین صدیقی
[ دوشنبه ۱۲ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
.
🌓 بزرگترین ایراد و یا بهتر بگویم جرم سیاستمداران بویژه در جوامع آشفتهای همچو جامعۀ ما کافر (پوشاننده و پنهانکنندهٔ) واقعیات بودنشان است هم از اینرو جائر در حق نه فقط مردم بلکه وقایع جامعه هم هستند؛ اساسا از همین سیاست دیرین "نباید گذاشت مردم بفهمند" بوده و است این حجم از مسائل و مشکلات رویهمانباشته، چه بوقتش نپذیرفته و نگذاشتهاند واقعبینانه طرحوبحث و حلوفصل شوند! حال چطور شده قالیباف برای یکبار هم که شده تغافل و تعارف هر دو را کنار گذاشته و بر سازمانیافته بودن قاچاق صحه گذاشته باید نشست و دید. مردم که هیچ تردیدی نداشته و ندارند تانکرتانکر کشتیکشتی سوخت از این مملکت قاچاق میشود، این حضرات بودند که نمیپذیرفتند و یا مصلحتا نابوده و نادیده میانگاشتند! بدیهیست کشوری که سیاستش مبتنی بر اصل پنهانکاری باشد همه چیزش پشتپردهای و پادرهوا و نقدونظرناپذیر و نظارتناپذیر، اقتصادش هم همینکه هست خواهد بود- دلالدوست و دلالمدار! اینست که مردم ایران هیچ منت سوخت ارزان را نمیپذیرند؛ سوخت ارزان به چه قیمتی؟ برای چه؟ برای که؟ سالی 720 لیتر سهمیه کجا و روزی میلیونها لیتر قاچاق سازمانیافته کجا؟!
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, قاچاق سوخت, سوخت ارزان
[ جمعه ۹ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 فراتلفیقگرایی، راهی برای رهایی - بخش چهل و دوم
✍️ حسین شیران
.
هرگاه ستیز میان دو قطب محرز و مزمن گردد دیگر تلاش برای وفاق آندو آب در هاون کوبیدن و بیهوده معطل کردن است، باید با خلق "قطب سوم" از هر دو عبور کرد. این اصل اساسی که پیش از این هم بدان اشاره داشتیم در حقیقت معرف و مبین "فراتلفیق" است- رویکرد و روشی برای "کاستن" از حجم تعددات و تنوعات موجود در ارتباط با هر حقیقتی که تحققا در طول زمان توسط ایدئولوژیها پارهپاره گشته و هر پاره از آن در میان فرقههای مختلف پراکنده گشته و خواهناخواه با ناخالصیهایی همچون اوهام و اغراض و امیال درآمیخته و توهما بمثابهی یک حقیقت ناب مبنای پندارها و گفتارها و کردارهای تعصبآلود و تحکمآمیز فرقهها گشته و از این جهت همواره محل و منشأ و مبنای ستیزها در درون و بیرون گشته است.
.
به این ترتیب فراتلفیق در اصل و اساس یک "تکثرگرای تکثرکاه" است یعنی در عین حال که قویا به پلورالیسم قائل است و بدین سبب به ایدئولوژیهای موجود بمثابهی تفاسیری از حقایق مینگرد که لزوما هر کدام واجد افهامی از حقیقتاند و به تعبیری پارهای از حقیقت را با خود همراه دارند- وگرنه هیچ در تلاطم دوران دوام نمیآوردند- و دقیقا از این جهت است که باید از گزند انواع ایدئولوژیهای حاکم و متخاصم در امان باشند، با این حال پلورالیسم را نه هدف بلکه پایه و پیمانی برای هدفی بالاتر و والاتر یعنی "بازسازی و بازیابی هرچه بیشتر و بهتر حقیقت" میداند که در غیاب تصویر و تصوری از کلیتاش، ناگزیر با گردهمآوردن و بهم نزدیک ساختن و باهم جفت و جور ساختن پلهپلهی همین پارهپارهها صورت میگیرد.
.
از منظر فراتلفیقگرایی "بازسازی و بازیابی حقیقت" در هر دوره یک "ضرورت اجتماعی" است و این رسالتی است که مشخصا بعهدهی "عقلای قوم" است و نه هر کسی؛ بر عقلا و اندیشمندان هر دوره است که در ایدئولوژیهای موجود (پارهپارههای حقیقتِ) بازمانده از دورههای قبل "بازاندیشی" کرده و "محققانه"- و نه هرگز متعصبانه که شایستهی هیچ عاقل و اندیشمندی نیست - افهام موجود در آنها را بازیافته و گَرد اوهام و اغراض و امیال از رخسارشان زدوده، در سطحی فراتر از سطح موجود چهرهی جدیدی از حقیقت رونمایند و مشخصا آن را مبنای پندار و گفتار و کردار زندگی اجتماعی خویش سازند؛ وگرنه بدون بازاندیشی و بازیابی و بهروزگردانی حقیقت، نظرا و عملا، از ادارهی عاقلانه و عالمانهی اجتماع بازخواهند ماند.
.
در دنیای دائما در حال دگرگونی دلخوش داشتن به عقلانیت نسلهای گذشته و در پیش داشتن بیچون و چرای ایدهها و اندیشههای آنها در زندگی، خود آن خطای خطیریست که متحجران و متعصبان بر دورههای متواتر تاریخی تحمیل کرده و بازمیکنند! ممنوع و محدود ساختن بازاندیشی و آزاداندیشی در میراث گذشتگان در هر دوره هم هنر خاص همینهاست تا مباد فهم جدیدی از حقایق موضوعه پدید آید و در افهام آلوده به اوهام دیرینشان سستی زاید و هستی و حیثیت خردهحقیقت محروسهای که حافظ منافعشان است را به مخاطره اندازد؛ اما اگر که عقل و درایت آدم أبوالبشر کفاف همه دوران میکرد بازتولید و بازتوزیع عقل در میان بنیآدم هیچ توجیهی نداشت، همچنین انتقاد مکرر خدا از عدم مصرف آن (أفلاتعقلون).
.
کلمات کلیدی:
فراتلفیقگرایی Meta-Integrationism - فراوفاق Meta-Consensus - فراایدئولوژی Meta-Ideology
.
(باقی در بخش بعد)
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسبها: جامعه شناسی Sociology, فراتلفیقگرایی MetaIntegrationism, فراوفاق MetaConsensus, فراایدئولوژی MetaIdeology
[ دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]