مقالات جامعه شناسی شرقی
📚 احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی
✍️ نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
دانلود 👇👇👇
📚 احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی (PDF)
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی شرقی, احکام هشتگانه, مسائل اجتماعی Social Problems, جان مشینیز John Macionis
[ دوشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 فرخنده باد روز معلم 🌺🌺🌺
⏺ ای نهال آرزو، خوش زی که بار آورده‌ای | غنچه بی باد صبا، گل بی بهار آورده‌ای
شاخ و برگت نیکنامی، بیخ و بارت سعی و علم | این هنرها جمله از آموزگار آورده‌ای
(پروین اعتصامی 🙏🌺)
⏺ تنها و تنها در جامعه‌ای می‌توان از توسعه و تعالی و تکامل سخن گفت که هر کجا نام معلم به زبان می‌آید بلافاصله سرها به نشانه احترام فروافتند!
⏺ این روز عزیز را محضر تمام اساتید و معلمان حاضر در گروه تبریک و تهنیت عرض می‌کنیم! 🙏🙏🌹🌹
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: روز معلم, 12 اردیبهشت, شهید مطهری, پروین اعتصامی
[ یکشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
❇️ امروز 11 اردیبهشت برابر با 1 مه روز جهانی کار و کارگر است؛ روز بزرگداشت همه آنهایی که موقع تقسیم کار، بیشترین‌ها و سخت‌ترین‌ها سهم‌شان است اما موقع تقسیم بودجه و دریافت دستمزد کمترین‌ها دست‌شان! مبارکباد این روز بر همۀ کارگران تلاش‌گر این سرزمین! 🙏🌹🌹
🌹🌹 روز جهانی کار و کارگر مبارکباد! 🌹🌹
برچسب‌ها: روز کار و کارگر, 1 مه 11 اردیبهشت, جامعه شناسی کار, جامعه شناسی شرقی
[ شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شانزده ویژگی متفکران انتقادی
نوشتۀ دیپ پاتل Deep Patel
ترجمۀ حسین شیران
شهود هم اگر که عمیق‌تر مورد کاوش قرار گیرد می‌تواند برای کسب دانش و بینش قابل اعتماد باشد.
بخش چهارم
13. آگاهی از خطاهای رایج در تفکر Aware of common thinking errors
متفکران انتقادی اجازه نمی‌دهند منطق و استدلال‌شان با توهمات و تصورات غلط پوشیده و یا آلوده شود. آنها از مغالطه‌های منطقی رایج، که خطاهایی معمول در استدلال بوده و اغلب در مجادلات و مناظرات وارد هستند، آگاه هستند. برخی از این خطاهای معمول در تفکر عبارتند از:
- استدلال دایره‌ای (دوری)، که در آن از پیش‌فرض یک استدلال یا یک استنتاج به عنوان پشتوانه‌ای برای خود آن استدلال استفاده می‌شود.
- سوگیری شناختی میان‌بر، که در آن لج‌بازانه به یک نظر یا استدلال مورد علاقه پافشاری می‌شود در حالی که امکانات یا توضیحات بسیار مؤثرتر دیگری هم وجود دارند.
- اشتباه گرفتن همبستگی با علیت، به عبارت دیگر، زمانی که دو اتفاق با هم رخ می‌دهند یکی علت دیگری در نظر گرفته شود؛ بدون شواهد مستقیم این فرض قابل توجیه نیست.
14. تفکر خلاق Creative Thinking
مؤثرترین متفکران انتقادی در عین حال خلاق‌ترین متفکران هم هستند. متفکران خلاق قالب‌های استاندارد برای حل مسائل را رد می‌کنند - آنها اغلب خارج از این چارچوب‌ها فکر می‌کنند؛ واجد طیف وسیعی از علایق هستند و طیف وسیعی از دیدگاه‌ها را هم در رابطه با یک مسأله اتخاذ می‌کنند؛ همین‌طور از آزمایش روشهای مختلف استقبال می‌کنند و دیدگاه‌های مختلف را هم در نظر می‌گیرند. بزرگترین تفاوت میان متفکران انتقادی و متفکران خلاق در این است که خلاقیت با تولید ایده همراه است در حالیکه تفکر انتقادی با تجزیه و تحلیل و ارزیابی آن ایده‌ها؛ خلاقیت برای آوردن ایده‌های بدیع بسیار مهم است و تفکر انتقادی هم به تمرکز و تبلور هرچه واضح‌تر این ایده‌ها کمک می‌کند.
15. ارتباط‌دهندگان تأثیرگذار Effective Communicators
در بسیاری از موارد، مشکلات ارتباطی ناشی از ناتوانایی در تفکر انتقادی دربارۀ یک موقعیت یا نگرش به آن از دیدگاه‌های مختلف است. ارتباطات مؤثر با یک فرآیند فکری روشن آغاز می‌شود. تفکر انتقادی ابزاری است که ما از آن برای انسجام بخشیدن و ابراز تفکرات خود استفاده می‌کنیم. تفکر انتقادی متکی بر تعقیب روند تفکر و سیر استدلال شخص دیگری است. یک متفکر انتقادی تأثیرگذار باید بتواند ایده‌های خود را به روشی جذاب ارائه کند و سپس پاسخ‌ها و اکنش‌های دیگران را جلب کند.
16. شنوندگان فعال Active Listeners
متفکران انتقادی فقط دنبال این نیستند که نظرات خودشان را به دیگران ارائه کنند، آنها همچنین شنوندگان فعال و حرفهای هستند و واقعاً در گیرودار آن هستند که نقطه‌نظرات دیگران را هم دقیق بشنوند. آنها در حین گفتگو یا بحث به جای آنکه شنوندۀ منفعلی باشند سعی می‌کنند مشارکت فعالانه‌ای در مباحث داشته باشند. آنها سؤالاتی از طرف‌های مقابل خود می‌پرسند تا به آنها در تشخیص واقعیات از مفروضات كمك كنند. آنها با پرسیدن سؤالات سر بازی که به عمق موضوعات می‌پردازند اطلاعات لازم را گردآوری می‌کنند و سعی می‌کنند به بینش لازم در ارتباط با آنها دست یابند.
پایان
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: تفکر انتقادی, تفکر تحلیلی, دیپ پاتل Deep Patel, جامعه شناسی شرقی
[ شنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
مرگ تدریجی هویت‌ها و اصالت‌ها - 3
به بهانه شناسنامه‌دار شدن آییل
حسین شیران - جامعه‌شناس
انسان‌های بی‌هویت و بی‌اصالت از این جهت برای سلطه‌گرایان و توده‌گردانان اهمیت می‌یابند که همچون درختان بریده از ریشه و از خاک‌شان به راحتی به هر کجا که بخواهند بار می‌زنند و می‌بَرند و می‌بُرند و به هر شکل که بخواهند درمی‌آورند و در هر زمینه و هر راستایی که بخواهند بکارشان می‌گیرند. در این میان سختی‌ای اگر هست در همان کندن‌شان از هویت و از اصالت‌شان است که آن را هم دیگر بی‌هیچ خشم و خشونتی رسما بواسطۀ فرایندهای تدریجی هویت‌زدا پیش می‌برند و اندکی بعد، توده‌ای از انسان‌های غیرارگانیک و غیراصیلی را تحویل می‌گیرند که در عین تعدد و تکثر، غرق در دریای بی‌هویتی، یکسان می‌اندیشند و یکسان عمل می‌کنند و همه هم همسان یکسو شناورند. بدیهی است برای آنها کنترل کیفی و کمی یک چنین توده‌ای بسیار بهتر و راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر از آب درمی‌آید.
شاید تصور و تقبل جریان یک چنین فرایندهایی برای برخی دشوار باشد؛ بهترین راه برای دیدن و باور کردن جریانات تدریجی سرعت بخشیدن به فرایند درک آنها و رساندن‌شان به سطح هوش و حواس است- حالا به هر شکل ممکن، گاهی با جهش به جلو، گاهی با پرش به عقب، و یا گاه با در کنار هم به تصویر کشیدن آغاز و انجام کار! با این شیوه میزان دور شدن‌مان از هویت و اصالت‌مان بهتر به چشم خواهد خورد و بهتر به ذهن خواهد نشست؛ این شاید تکانه‌ای باشد بر درک سخت و سنگین این واقعیت که ای‌عجب، دیگر نه در نام و نام‌خانوادگی و نام والدین و بستگان و همکاران‌مان، و نه در نام ساختمان و کوچه و خیابان و میدان و بوستان محل زندگانی‌مان، و نه در هنر و دفتر و کتاب و کتابت و عتاب و خطاب‌مان، و نه در گویش و پوشش و پویش و رویش‌مان، چندان چیزی نمی‌یابیم که نمود و نماد هویت و اصالت‌مان داشته باشد!
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: هویت اجتماعی, شناسنامه آییل, ثبت احوال کشور, جامعه شناسی هویت
[ سه شنبه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
مرگ تدریجی هویت‌ها و اصالت‌ها - 2
به بهانه شناسنامه‌دار شدن آییل
حسین شیران - جامعه‌شناس
امور و مسائل تدریجی از این جهت که زیر سطح تحریک هوش و حواس ما در جریان هستند چندان جلب توجه نمی‌کنند و چندان به چشم نمی‌آیند، چندان جدی هم گرفته نمی‌شوند؛ این در حالیست که بسیاری از مصائب و مشکلاتی که بر سر ما می‌آیند مشخصا از این مجرا و این معبر هستند، چه اغلب جریاناتی که در پی ایجاد تغییرات نامحسوس در توده در راستای مطامع و منافع درازمدت خود هستند قویا از این مجرا استفاده می‌کنند و عملا برنامه‌های خرد و کلان خود برای مدیریت توده را از این درگاه یعنی از زیر سطح تحریک هوش و حواس مردم پی‌می‌گیرند و پیش می‌برند.
در ارتباط با موضوع بحث یعنی مرگ تدریجی هویت‌ها و اصالت‌ها هم دقیقا همین‌طور است. برنامه‌ها طوری در پی هم چیده شده‌اند که مردم بدون آنکه خود متوجه باشند در مسیرهایی قدم برمی‌دارند که در متن و بطن‌شان جریانات نامحسوسی در کارند تا آنها را روزبه‌روز از هویت و اصالت خود دور سازند و به چیزی که مشخصا مدنظر برنامه‌ریزان مدیریت تودۀ مردمی است تبدیل کنند. خواه‌ناخواه جریانات جهانی و جهانی‌شدن هم آب در آسیاب‌شان می‌ریزند و به هر شکل فرایند تولید تودۀ بی‌هویت و بی‌اصالت بر روی زمین را سرعت می‌بخشند. اما براستی انسان‌های بی‌هویت و بی‌اصالت به چه درد اینها می‌خورند؟
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: هویت اجتماعی, شناسنامه آییل, ثبت احوال کشور, جامعه شناسی هویت
[ چهارشنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
مرگ تدریجی هویت‌ها و اصالت‌ها - 1
به بهانه شناسنامه‌دار شدن آییل
حسین شیران - جامعه‌شناس
سرانجام "آییل" صاحب شناسنامه شد؛ طی نه ماهی که این دختر نوزاد ما بی‌شناسنامه ماند، از 14 تیر 1399 تاریخ تولدش تا 15 فروردین 1400 زمان تنظیم سند شناسنامه‌اش، کش‌وقوس میان پدر و مادر او و سازمان ثبت احوال کشور صرفا بر سر "نامی" که انتخاب شده بود نبود بلکه فرا و ورای آن بر سر "هویت و اصالتی" بود که عمریست به هر شکل ممکن به محاق برده شده و متأسفانه مجالی برای اظهار و ابراز وجود نیافته و باز نمی‌یابد! و این افول تنها متوجه هویت آذربایجانی که آییل معرف و متعلق به آنست نیست بلکه کم‌وبیش متوجه هر هویت قومی دیگریست که در حاشیۀ هژمونی هویت مرکزی یا بهتر بگویم هویت مرکزخواه در سایه مانده و از رشد و شکوفایی بازمانده است.
اگرچه در این سرزمین همواره صحبت از "هویت‌های قومی" و یا وضعیتا همان "هویت‌های حاشیه‌ای" که گفتیم محمل حساسیت‌ها بوده و است- چرا که همواره حوالی این بحث‌ها را دورتادور هاله‌هایی از ایسمها گرفته‌اند که در واقع چاله‌هایی بیش نیستند و این البته خاصیت هر ایدئولوژی است که در بادی امر از باب جذب جماعت هاله‌ای از نور می‌نماید اما به انتهایش که می‌رسی جز سیاهی و سرگردانی نمی‌بینی و نمی‌یابی و این را بیشتر و بهتر از هر کس دیگری باید از آنهایی شنید که به هر شکل موفق می‌شوند بازماندۀ خود را از این چاله‌ها بیرون بکشند، با این وجود باید به هر شکل به وجوه متعدد افول هویت‌های اصیل هم پرداخت و در کنار خوف از درغلطیدن در دام ایسم‌های هویتی، خطر طغیان هویت‌های فروخفته و فروکوفته را هم در نظر گرفت.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: هویت اجتماعی, شناسنامه آییل, ثبت احوال کشور, جامعه شناسی هویت
[ جمعه ۲۷ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شانزده ویژگی متفکران انتقادی
نوشتۀ دیپ پاتل Deep Patel
ترجمۀ حسین شیران
شهود هم اگر که عمیق‌تر مورد کاوش قرار گیرد می‌تواند برای کسب دانش و بینش قابل اعتماد باشد.
بخش سوم
9. دل‌سوزی و هم‌دلی Compassion and Empathy
دل‌سوزی و هم‌دلی برای متفکران انتقادی ممکن است یک امر منفی به نظر برسد، چرا که حساس و عاطفی بودن می‌تواند درک ما از یک موقعیت را منحرف سازد، با این وجود ارزش و اهمیت دل‌سوز بودن در نگران دیگران بودن و بها دادن به رفاه سایر افراد است. بدون دل‌سوزی ما همۀ اطلاعات و موقعیت‌ها را از دیدگاه حقایق و داده‌های علمی بسی سرد و بی‌روح خواهیم دید. برای ما بسی آسان خواهد بود اینکه اجازه دهیم بدبینی و شک‌گرایی ما زهرآگین‌تر شود و به هر چه که می‌بینیم به دیدۀ تردید بنگریم، اما برای اینکه به یک متفکر انتقادی خوب تبدیل شویم باید همواره عنصر انسان بودن را در نظر داشته باشیم. همه کارهایی که ما انجام می‌دهیم تنها مربوط به داده‌ها و اطلاعات مجزا نیستند - آنها همچنین مربوط به افراد انسانی هستند.
10. فروتنی Humility
فروتنی اراده و تمایل به تصدیق نقائص شخصی و دیدن ویژگی‌های مثبت شخصی به روشی دقیق است. شما هنگامی که فروتنی دارید از معایب و نقایص خود آگاه هستید اما همین‌طور از نقاط قوت خود هم آگاه هستید و این یک عنصر مهم در تفکر انتقادی و اراده به داشتن کشش و ذهنی باز است. اگر که فروتنی فکری داشته باشید ذهن‌تان همواره نسبت به نقطه‌نظرات دیگران باز خواهد ماند، مواقعی که دارید اشتباه می‌کنید را خود به خوبی تشخیص خواهید داد و هر گاه هم که ضرورت داشته باشد باورهای شخصی خودتان را به چالش خواهید گذاشت.
11. اراده به چالش کشیدن وضعیت موجود Willing to challenge the status quo
تفکر انتقادی به معنای زیر سؤال بردن شیوه‌های عمل دیرین و امتناع از پای‌بندی به روشهای سنتی، تنها به این دلیل که همیشه کارها به این شیوه انجام شده، می‌باشد. متفکران انتقادی به دنبال پاسخ‌ها و روشهای هوشمندانه و اندیش‌مندانه‌ای هستند که در آنها تمامی اطلاعات و شیوه‌های موجود و مرتبط را در نظر گرفته باشند. ارادۀ آنها برای به چالش کشیدن وضعیت موجود ممکن است مجادلانه به نظر برسد اما باید در نظر داشت که این یک بخش اساسی از ذهن خلاق و نوآور یک متفکر انتقادی است.
12. ذهنیت باز Open-Mindedness
اینکه بتوان از یک موضع عقب‌نشینی کرد و خود را گرفتار یک منازعۀ بی‌فایده نساخت به متفکران انتقادی کمک می‌کند تا چشم‌اندازهای گسترده‌تری را ببینند. متفکران انتقادی از درگیر شدن در مباحث جنون‌آمیز یا جانب‌دارانه دوری می‌کنند- آنها می‌خواهند همه دیدگاه‌ها را بشنوند. متفکران انتقادی یک‌راست به سمت نتیجه‌گیری نمی‌جهند؛ آنها با ذهنیتی باز به یک مسأله یا موقعیت نزدیک می‌شوند و با آغوش باز آراء و نظرات دیگران را جویا می‌شوند.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: تفکر انتقادی, تفکر تحلیلی, دیپ پاتل Deep Patel, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش دهم
نظریۀ ساختیابی و نظریۀ سبک زندگی سلامت‌محور
نکتۀ آخر در این خصوص مربوط به پیامدهای عمل عامل است. در مفهوم کنش تنها به پیامدهای خواسته توجه می‌شود در حالیکه در مفهوم کردار هم «پیامدهای خواسته» و هم «پیامدهای ناخواسته» هر دو مطرح و مورد توجه هستند. شکاف عمیق میان نظریه‌های مربوط به کنش و نظریه‌های مربوط به نظام از همین نکته ناشی می‌گردد که کنش‌گرایان پیامدهای ناخواستۀ کنش را نادیده می‌گیرند (کلهون، 1387: 385).
رویکرد نظری این تحقیق بر پایۀ تمامی آنچه گفته شد با راهبردهای دهگانۀ خود، در کنار پیامدهای خواسته و مورد نظر که همانا سلامت سبک زندگی و به تبع آن سلامت جسمی و روانی جمعیت و به واسطۀ آن پیشرفت و توسعۀ پایدار جامعه است، به پیامدهای ناخواستۀ آن که همانا ناسلامتی سبک‌های زندگی و وقوع و شیوع بیماریهای سبک زندگی و ناتوانی و نابودی جمعیت کشور و تبعات ناخوشایند ناشی از آن هم توجه دارد و به آن به مثابۀ یک مسألۀ اجتماعی خطیر و خطرناک می‌نگرد.
در نهایت در مواجهه با یک چنین مسألهای این رویکرد به کردار اجتماعی به مثابۀ یک «مداخله» در مسیر رخدادهای جهان می‌نگرد (کلهون، 1387: 381) و اصلاح امور زندگی اجتماعی را با اصلاح کردارهای اجتماعی عوامل انسانی یا به بیانی روشن‌تر رفتارهای عادت شدۀ آنها در گذران زندگی روزمره ممکن و میسر می‌داند.
پایان
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, نظریه ساختیابی, ساختار عاملیت, سبک زندگی سلامت‌محور
[ یکشنبه ۱۵ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
نیچه و زرتشت - بخش سوم
به مناسبت ششم فروردین روز بزرگداشت زرتشت
حسین شیران
"من می‌باید به یک ایرانی- زرتشت، ادای احترام کنم!" (نیچه و ایران، داریوش آشوری)؛ این گفتۀ نیچه، بیان‌گر نهایت ارادت قلبی او به زرتشت است- نامی که نخست از طریق یونانیان باستان و به اسم Zoroaster به گوش‌اش خورد اما وقتی دریافت یونانیانی همچون هراکلیتوس، فیلسوف پیشاسقراطی، خود در محضر مردی از مشرق‌زمین بنام زرتشت شاگردی کرده و کسب معرفت نموده‌اند (فلسفه در عصر تراژیک یونانیان، ترجمة مجید شریف) کنجکاو شد که سراغ این مرد مشرقی رود و ببیند و بداند که کیست، و وقتی به این مهم نائل آمد دیگر نام یونانی Zoroaster را کنار گذاشت و زین‌پس او را به نام ایران باستانی‌اش Zarathustra خواند.
اما این همه ارادت و علاقه و احترام مانع از آن نبود و نشد که مرد منتقدی چون نیچه تیغ تیز نقدش را حتی در برابر زرتشت بزرگ غلاف کند؛ او زرتشت را از این جهت که مردی راستگو بوده و در تارک تاریخ بسی با اندیشه و با فضیلت زیسته، به شدت می‌ستود و پادشاهی‌اش را "پادشاهی هزاره‌ای" می‌دانست، اما با این وجود، به ظن خود، او را هم مرتکب یک "خطای بزرگ" می‌دانست و آن اینکه برای نخستین بار "تبلیغ و ترویج آیین خداشناسی و اخلاق‌باوری" را در جهان باب کرده بود و حالا نیچه قرن‌ها بعد بعنوان فرزند رشید عصر روشن‌گری بر آن شده بود این پرانتز باز مانده از اعصار باستان را برای همیشه بربندد، منتهی نه به نام و نشان خویش بلکه باز با نام نامی زرتشت، و برای همین بود عنوان کتاب‌اش را گذاشت "چنین گفت زرتشت" Also Sprach Zarathustra.
در این کتاب بزرگ بر خلاف آنچه عنوان‌اش می‌گوید این "زرتشت جهان باستان" نیست که سخن می‌گوید بلکه نیچه، "زرتشت جهان مدرن" است که سخن می‌گوید و بطور مشخص از "مرگ خدا" هم می‌گوید؛ در عصر روشن‌گری که هر کس از جا برمی‌خاست نخست تیپایی به توپِ دیگر از مدافتادۀ دین می‌زد و تا جایی که می‌توانست از خویش دور می‌ساخت تا مباد متهم به کهنه‌اندیشی گردد البته که این افتخاری بزرگ بود برای نیچه تا بی‌لفافه و بی‌لکنت پایان خدامداری و اخلاق‌گرایی در جهان را اعلام کند، با این همه او هیچ نمی‌خواست این افتخار بزرگ مستقیم به نام نیچه پیوند بخورد برای همین بود ترجیح داد اگر آغاز خدامداری با نام زرتشت پیوند خورده، پایان‌اش هم با نام او پیوند بخورد. این نشان احترام والای نیچه به یک ایرانی- زرتشت بود!
پایان
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: زرتشت پیامبر باستان, روز بزرگداشت زرتشت, فردریک ویلهلم نیچه, چنین گفت زرتشت
[ سه شنبه ۱۰ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
نیچه و زرتشت - بخش دوم
به مناسبت ششم فروردین روز بزرگداشت زرتشت
حسین شیران
نیچه به زرتشت که رسید دیگر پیش و بیش از او هیچ نیافت پس او را "نخستین اندیشه‌گر بزرگ تاریخ جهان" خواند و با اینکه پای‌بند هیچ چیز و هیچ کس نبود خواه‌ناخواه پای‌بند زرتشت بزرگ گشت و با افتخار بسی در محضرش ماند و تا آنجا که می‌توانست خود را از این سرچشمه سیراب ساخت. هم از این طریق او علاقه‌مند ایران و ایرانیان گشت و فضایل "سروری‌خواهی" و "راست‌گویی" و "زمان‌باوری" (که متأسفانه امروز دیگر چندان خبری از این فضایل نیست) را در نزد آنها به شدت ستود و جالب اینکه دریغ خورد که ای‌کاش به جای رومیان، ایرانیان با این ویژگی‌های خاص بر یونانیان پیروز می‌شدند و سرور یونانیان می‌گشتند!
نیچه در زرتشت چه دید که تا بدین حد شیفتۀ او گشت؟ ما نیچه را دستکم به خاطر آن جملۀ معروف و جهان‌گیرش که گفت "خدا مرده است" پدر و پیشوای ملحدان و منکران جهان می‌شناسیم، یک چنین فردی با یک چنین تفکراتی واقعا چرا باید از همه چیز و همه کس- حتی خدا، بگذرد و در کمال تعجب در ایستگاه زرتشت، پدر و پیشوای مومنان و معتقدان جهان، بازبماند و بعد از آن‌اش به نام و به زبان او سخن بگوید و کتاب بنویسد و عنوان کتاب‌اش را هم مزین به نام نامی او "چنین گفت زرتشت" بگذارد و در آن باز سخن با نام او آغاز کند:
"زرتشت سی‌ساله بود که زادبوم خویش را ترک گفت و به کوهستان رفت. اینجا با جان و تنهایی خویش سرخوش بود و ده سال از آن نیازرد. اما سرانجام دلش دگر گشت و بامدادی ... از کوه به زیر آمد و ... چون به جنگل‌ها پای نهاد خود را با پیرمردی [قدّیس] رویارو دید ... پیرمرد با زرتشت چنین گفت: ... این آواره به چشم‌ام بیگانه نیست ... زرتشت دگر گشته ... و بیدار شده است! اکنون ترا با خفتگان چه‌کار؟ ... زرتشت پاسخ داد: من آدمیان را دوست می‌دارم. قدّیس گفت: ... اما من اکنون خدای را دوست می‌دارم نه آدمیان را. آدمی نزد من چیزیست بس ناکامل. عشق به آدمی مرا مرگ‌آور است ... زرتشت چون تنها شد با خود چنین گفت: ... این قدّیس پیر هنوز چیزی از آن نشنیده که خدا مرده است! ..."
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: زرتشت پیامبر باستان, روز بزرگداشت زرتشت, فردریک ویلهلم نیچه, چنین گفت زرتشت
[ یکشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
نیچه و زرتشت - بخش اول
به مناسبت ششم فروردین روز بزرگداشت زرتشت
حسین شیران
شاید گزاف نباشد اینکه بگوییم نسل حاضر ما، به هر دلیل، "نیچه" فیلسوف آلمانی قرن 19 را بسی بهتر و بیشتر از "زرتشت" پیامبر باستانی خود می‌شناسند. در دوران پساروشن‌گری شاید این هیچ چیز عجیبی نباشد چه به هر حال نیچه جزو پنج شخصیت تأثیرگذار تاریخ تفکر جهان قلمداد شده و به عنوان یک واقعیت تاریخی به خوبی توانسته دوران پس از خود را از جهات مختلف تحت تأثیر قرار دهد. بی‌جهت نیست او را "ارباب لامکان و زمان" و "فرزند رشید روشن‌گران" لقب داده‌اند و مخالف و موافق همه آثار او را خوانده‌اند. بر این اساس شاید رسالت این نوشته، در بادی امر، شناساندن یک شخصیت کمتر شناخته شده (زرتشت) از طریق شخصیتی بیشتر شناخته شده (نیچه) به نظر برسد اما اگر که بدانیم نیچه خود برای شناساندن خود به عالمیان از زرتشت پیامبر باستان ما مایه گذاشته است در این طرز تصور ممکنست تجدیدنظری حاصل گردد.
بدوا کنار هم گذاشتن نیچه و زرتشت، یک خداناباور و اخلاق‌ناباور قهرمان اعصار جدید و یک خداباور و اخلاق‌باور قهار اعصار باستان، ممکنست عجیب بنماید اما هر چه هست، دستکم از دیدگاه خود نیچه، در این میان مناسبات و مراوداتی عمیق حاکم بوده و است. نیچه استاد بلامنازع علم فیلولوژی (علم مطالعة تاریخی زبان‌های باستان) بود در حدی که توانست در 24 سالگی صاحب یک کرسی تدریس در دانشگاه بازل گردد. او در پی حقیقتی که خود از دیدگاه خویش جستجو می‌کرد دین و فلسفه و فرهنگ زمان خود را به سختی به تیغ تیز نقد سپرد و بعد راهی تاریخ تفکر "یونان باستان" گشت تا به ظن خویش آب را از سرچشمه بردارد و نه از رودهای گل‌آلود بی‌ریشه و بی‌اصل و اساسی که در زمان خود جاری می‌دید، اما همانجا بود که دریافت تاریخ تفکر یونان باستان خود از جای دیگری آب می‌خورد: "ایران باستان"، پس به این سرچشمه رو کرد و در رأس آن به زرتشت رسید. ...
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: زرتشت پیامبر باستان, روز بزرگداشت زرتشت, فردریک ویلهلم نیچه, یونان و ایران باستان
[ جمعه ۶ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شانزده ویژگی متفکران انتقادی
نوشتۀ دیپ پاتل Deep Patel
ترجمۀ حسین شیران
شهود هم اگر که عمیق‌تر مورد کاوش قرار گیرد می‌تواند برای کسب دانش و بینش قابل اعتماد باشد.
بخش دوم
5. تفکر تحلیلی Analytical Thinking
بهترین متفکران تحلیلی نیز همین متفکران انتقادی هستند و برعکس. توانایی تجزیه و تحلیل اطلاعات هنگام بررسی یک چیز- حالا تقریباً هر چیزی، قرارداد، گزارش، مدل تجاری یا حتی یک رابطه امری کلیدی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به معنا و مفهوم شکستن اطلاعات به اجزای سازندۀ آن و ارزیابی چگونگی کارکرد این اجزا با یکدیگر و به صورت جداگانه است. تجزیه و تحلیل متکی بر مشاهده است. با گردآوری و ارزیابی شواهد است که شما می‌توانید به یک نتیجه معنی‌دار دست یابید. تفکر تحلیلی با عینیت آغاز می‌شود.
6. شناسایی سوگیری‌ها Identifying Biases
متفکران انتقادی همواره خود را به چالش می‌کشند تا شواهد و منابعی را که باورهای آنها را شکل می‌دهند شناسایی کنند و از نظر اینکه آیا این شواهد و منابع معتبر هستند یا نه، ارزیابی کنند. انجام این کار به شما کمک می‌کند سوگیری‌های خود را درک کرده و عقاید از پیش تعیین شده‌تان را زیر سؤال ببرید. این یک گام مهم در کسب آگاهی از نحوۀ تعرض سوگیری‌ها به تفکرات شما و تشخیص زمان انحراف اطلاعات است. هنگام مشاهدۀ اطلاعات، از خود بپرسید که این اطلاعات اساسا به نفع چه کسانی است؟ منبع این اطلاعات چه برنامه‌ای در دستور کار دارد؟ آیا این منبع، اطلاعاتی که ادعاها یا باورهایش را تأیید نمی‌کنند نادیده می‌گیرد یا کنار می‌گذارد؟
7. تعیین ارتباط Determining Relevance
یکی از دشوارترین بخش‌های تفکر انتقادی این است که دریابید اصولا چه اطلاعاتی در نظر شما مرتبط‌ترین، معنی‌دارترین و مهم‌ترین می‌نمایند. در بسیاری از سناریوها اطلاعاتی به شما ارائه می‌گردند که ممکن است در بادی امر با ارزش به نظر برسند در حالی که تنها باید به عنوان یک داده جزئی در نظر گرفته شوند. در نتیجه تنها منابعی از اطلاعات را در نظر بگیرید که از نظر منطقی بیشترین ارتباط و مناسبت را با موضوع مورد بحث دارد؛ باید دید آیا منابع واقعاً مفید و بی‌طرف هستند یا صرفاً برای این هستند که حواس شما را از موضوع اصلی و مرتبط دورتر سازند.
8. استنباط Inference
لزوما اطلاعاتی که ارائه می‌شوند همواره با چکیده و خلاصه‌ای همراه نیستند که دقیقاً معنای آن را بیان کنند. متفکران انتقادی خود باید اطلاعات را ارزیابی کرده و بر اساس داده‌های خام آن نتیجه‌گیری کنند. استنباط توانایی بیرون کشیدن معانی از دل داده‌ها و کشف نتایج بالقوه هنگام ارزیابی یک سناریو است. درک تفاوت میان استنتاج و فرضیات هم مهم است؛ به عنوان مثال، اگر شما این داده که "وزن شخصی 120 کیلوگرم است" را مشاهده کنید ممکن است فرض شما در مورد او اضافه‌وزن یا ناسالم بودن باشد در حالیکه داده‌های دیگری از سایر نقاط مانند قد و ترکیب بدن او ممکن است استنباط و استنتاج شما را تغییر دهد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: تفکر انتقادی, تفکر تحلیلی, دیپ پاتل Deep Patel, جامعه شناسی شرقی
[ چهارشنبه ۴ فروردین ۱۴۰۰ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش نهم
نظریۀ ساختیابی و نظریۀ سبک زندگی سلامت‌محور
باری، واقعیت هم همین است که هم انسان و هم جامعه بیشتر بر مدار عادت می‌چرخند تا ابداع (انگیزه و اندیشه و نوآوری)، و اینکه به حق در زبان فارسی گفته می‌شود «بنی‌آدم بنی‌عادت است» هم از این روست؛ انگیزه و اندیشه و ابداع هم البته جای خود را دارد، با این قید که نه انسان دائم در شأن انگیزه و اندیشه و ابداع است و نه جامعه؛ به وجه غالب، هر انسانی کم و بیش تنها بخشی از عمر و اوقات خود را صرف این امر می‌کند و در هر جامعه‌ای هم تنها بخشی از آن مشغول این امرند و نه همه؛ به عنوان مثال تنها بخش کوچکی از افراد جامعه انگیزه و اندیشه و ابداع (آگاهی استدلالی) پیشه می‌سازند و اتوبان می‌سازند بعد مدت‌های مدیدی تعداد بی‌شماری از افراد جامعه نیندیشیده به رفت و آمد از آن می‌پردازند و به این امر عادت می‌کنند.
در بحث سبک زندگی سلامت‌محور هم دقیقا یک چنین انتظاری از جامعه می‌رود؛ اینکه تعدادی از افراد، لزوما متخصصین امر، بدوا به نمایندگی از کلیت جامعه، مسئولیت "آگاهی استدلالی" و انگیزه و اندیشه و نوآوری در راستای تنظیم قواعد (مبانی معرفتی) و تأمین منابع (مبانی مادی و مدیریتی) سبک زندگی سلامت‌محور را به عهده گرفته، تا حد ممکن برنامه‌ای بی‌عیب و نقص ارائه دهند و بعد این مطالبه را از افراد جامعه داشته باشند تا مبتنی بر "آگاهی عملی" اهداف موضوعۀ آن برنامه را تعقیب و سلامتی خود را تضمین نمایند. در واقع اینجا اصل بر ترویج عادات خوب در میان افراد جامعه است. در این که افراد زندگی روزمرۀ خود را اغلب از روی عادات مدیریت می‌کنند تردیدی نیست؛ آنچه در این میان مهم است اینست که جامعه باید افراد را به انجام کردارهای خوب عادت دهد تا دیگر خود به صورت خودکار آنچه لازمۀ سلامت و سعادت همگانی است را انجام دهند.
بنابراین کردار اجتماعی و مفهوم عاملیت در اینجا به معنا و مفهوم انجام عادات بیهوده و بی‌هدف نیست؛ درست است که عوامل انسانی اعمال و کردارهای زندگی رومزۀ خود را اغلب به صورت نیندیشیده و غیراستدلالی انجام می‌دهند اما این به معنای بی‌برنامه و بی‌نتیجه بودن آنها نیست؛ در اینگونه موارد جامعه به جای افراد و به نمایندگی از آنها آنچه خیر و صلاح همه است را اندیشیده و در برنامۀ کار قرار داده و اکنون از افراد جامعه می‌خواهد در مسیر ترسیم و تعیین شده قدم بردارند (همان‌طور که عینا و عملا در کوچه‌ها و خیابان‌ها و جاده‌های از پیش تعیین شده قدم برمی‌دارند) بی‌آنکه لزوما انگیزه و اندیشه‌ای در خصوص آن داشته باشند.
ادامه دارد ...
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, نظریه ساختیابی, ساختار عاملیت, سبک زندگی سلامت‌محور
[ چهارشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شانزده ویژگی متفکران انتقادی
نوشتۀ دیپ پاتل Deep Patel
ترجمۀ حسین شیران
شهود هم اگر که عمیق‌تر مورد کاوش قرار گیرد می‌تواند برای کسب دانش و بینش قابل اعتماد باشد.
آلبرت انیشتین، هنری فورد، ماری کوری، زیگموند فروید، ... اینها فقط نمونۀ کوچکی از خیل متفکران انتقادی هستند که توانسته‌اند زندگی مدرن ما را شکل بدهند. متفکران انتقادی همواره به وضوح و بر اساس منطق می‌اندیشند و تلاش می‌کنند میان ایده‌های مختلفی، که برای کشف و درک جهانی که در آن زندگی می‌کنیم بسیار حیاتی هستند، ارتباطی منطقی برقرار سازند.
تفکر انتقادی چیزی فراتر از صرف انباشتن حقایق و معارف است؛ با این رویکرد شما به هر آنچه که ذهن‌تان را به خود مشغول کرده است نزدیک می‌شوید و سعی می‌کنید به بهترین نتیجۀ ممکن در ارتباط با آن دست یابید. متفکران انتقادی دائما بر ارتقاء دانش خود متمرکز هستند و همواره درگیر خودآموزی مستقل هستند. متفکران انتقادی می‌توانند در شمار بهترین رهبران جهان باشند چرا که قادر هستند به طرح‌های نوینی از خودبه‌سازی و خودمحقق‌سازی دست یابند.
اگر شما هم می‌خواهید به حداکثر توانایی‌های خود دست یابید و در جهان پیرامون خود تأثیر بگذارید این 16 ویژگی متفکران انتقادی را در نزد خود پرورش دهید:
1. مشاهده Observation
مشاهده یکی از اولین مهارت‌های تفکر انتقادی است که ما در کودکی یاد می‌گیریم - همین قابلیت است که ما را به درک و فهم دنیای اطراف قادر می‌سازد. مشاهدۀ دقیق شامل توانایی ما در ثبت جزئیات و گردآوری داده‌ها از طریق حواس است. در واقع این مشاهدات ماست که سرانجام ما را به بینش و درک عمیق‌تری از جهان رهنمون می‌سازد.
2. کنجکاوی Curiosity
کنجکاوی ویژگی اصلی بسیاری از رهبران موفق است. اساسا پی‌جو و علاقه‌مند بودن به جهان و افراد پیرامون نشان بارز رهبرانی است که در شمار متفکران انتقادی هستند. یک فرد کنجکاو به جای آنکه هر چیزی را به ارزش صوری خود در نظر بگیرد از این متحیر می‌گردد که اساسا چرا یک چیز به این شکل وجود دارد. ما هر چه بزرگتر می‌شویم کنجکاوی‌های کودکانۀ خود را راحت‌تر کنار می‌گذاریم در حالیکه این کنجکاوی است ما را به داشتن ذهن باز وامی‌دارد و ما را به کسب معارفی هر چه عمیق‌تر رهنمون می‌سازد- این برای کسی که در تمام عمر در پی یادگیری است یک ضرورت است.
3. عینیت Objectivity
متفکران انتقادی خوب، قادر هستند هنگام مشاهدۀ اطلاعات یا موقعیت‌ها تا حد ممکن عینی باقی بمانند. آنها بر وقایع موجود تمرکز می‌کنند و تلاش می‌کنند به ارزیابی علمی از اطلاعات در دست مطالعه دست یابند. تمام تلاش متفکران عینی بر اینست که داوری‌شان را تحت تأثیر احساسات خود (و دیگران) قرار ندهند. با این حال، غیرممکن است که افراد بتوانند کاملاً عینی باقی بمانند چرا که همۀ ما بر اساس نقطه‌نظرات، تجارب زیستی و دیدگاه‌های‌مان شکل گرفته‌ایم؛ فلذا آگاهی از سوگیری‌هایی که داریم اولین گام برای عینی بودن و نگرش بی‌طرفانه به یک مسأله است. هر گاه توانستید خود را بیرون از موقعیت مورد مطالعه قرار بدهید آنگاه خواهید توانست آن را به طور کامل‌تر و فراگیرتری تجزیه و تحلیل کنید.
4. درون‌نگری Introspection
درون‌نگری هنر آگاه بودن از تفکرات خویش است، یا به عبارت دیگر، تفکر در مورد چگونگی تفکر در مورد مسائل است. متفکران انتقادی به درون‌نگری احتیاج دارند تا که از میزان هوشیاری و دقت خود آگاه شوند و همین‌طور از تعصبات و سوگیری‌های خود؛ این بیان‌گر میزان توانایی شما در آزمون افکار، احساسات و حساسیت درونی شماست. درون‌نگری ارتباط نزدیکی با خودتأملی دارد- چیزی که به شما بینشی در رابطه با وضعیت عاطفی و روانی‌تان می‌دهد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: تفکر انتقادی, متفکران انتقادی, مکتب انتقادی, انتقادگرایی
[ جمعه ۱ اسفند ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش هشتم
نظریۀ ساختیابی و نظریۀ سبک زندگی سلامت‌محور
"عاملیت" در چارچوب "ساختار" یا به بیان ساده‌تر تکرار عادت‌وار رفتار (کردار اجتماعی) بر اساس قواعد و منابع در موقعیت‌های اجتماعی (شرایط زمانی و مکانی خاص) دقیقا آن چیزیست که در رویکرد سبک زندگی سلامت‌محور مد نظر و مورد نیاز است. عموما تحقیقات سلامت‌محور که اغلب از سوی پزشکان و پیراپزشکان صورت می‌پذیرند با موضوع سلامت سبک زندگی به مثابۀ یک "موضوع فردی" برخورد می‌کنند، به بیانی روشن‌تر، مسئولیت سلامت یا ناسلامتی سبک زندگی افراد را به خود آنها باز می‌گردانند و در مقام ارائۀ "راهبرد" هم بیش و پیش از هر چیزی بر عامل "آموزش" افراد تأکید می‌کنند.
از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی این دیدگاه غالب در تحقیقات سلامت‌محور مورد نقد است، بیش و پیش از هر چیز، به این دلیل که نقش "ساختارها" در این دیدگاه بسی مغفول مانده و بیشتر نقش "کنش‌گر" مورد توجه و تأکید قرار گرفته است. در حالیکه از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی تحقق سبک زندگی سلامت‌محور را نباید به عهدۀ خود افراد و به امید انگیزه و عزم و علاقه و یا هر چیزی دیگری که منوط به ارادۀ کنش‌گر است وانهاد؛ آنها به هر دلیل شاید نخواهند یا که نتوانند به نحو اصولی مبانی آن را به کار ببندند در این صورت عواقب ناشی از آن بیش از خود فرد به خود جامعه بازخواهد گشت؛ باید کاری کرد تا افراد به صورت «خودکار» بر اساس قواعد سبک زندگی سلامت‌محور عمل نموده و سلامت خود را تعقیب و تضمین نمایند.
نظریۀ ساختیابی اگرچه توجه و تأکیدش بر آگاهی عملی و کردار اجتماعی (رفتار نیندیشیده و از سر عادت، و نه از سر ناخودآگاهی) است و اساس نظم در زندگی اجتماعی را هم ناشی از این نوع آگاهی و عمل می‌داند با اینحال این توجه و تأکید به معنای عدم توجه به آگاهی استدلالی و کنش‌های ناشی از آن نیست. در حقیقت، این نظریه، آگاهی عملی و کردارهای اجتماعی ناشی از آن را در وجه غالب در نظر می‌گیرد و آگاهی استدلالی و کنش‌های ناشی از آن را در وجه اقلّ، و این را یک واقعیت غیرقابل انکار در زندگی اجتماعی بشر برمی‌شمارد.
ادامه دارد ...
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, نظریه ساختیابی, ساختار عاملیت, سبک زندگی سلامت‌محور
[ سه شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش هفتم
گیدنز رابطه عاملیت_ساختار که در کردار اجتماعی نمود و عینیت پیدا می‌کند را فاقد انگیزه و ویژگی نمی‌داند و «تأمین امنیت وجودی» را انگیزۀ پرقدرت کردارهای اجتماعی (استونز، 1383: 430) و «قدرت» را هم به عنوان ابزار و توانایی انجام کردار برای رسیدن به هدف، یک ویژگی تعیین کننده برای عوامل انسانی در نظر می‌گیرد و در این ارتباط از مفهوم «عامل ماهر یا مقتدر Competent Agent» برای توصیف هر عامل انسانی که به نحو احسن از قواعد و منابع (ساختارها) در تنظیم کردارهای خود استفاده کرده و زندگی خود را در راستای رسیدن به هدف مدیریت می‌کند استفاده می‌کند (گیدنز، 1384: 23).
در شرح ناخودآگاه نبودن کردار اجتماعی، گیدنز آگاهی را در سه سطح تحلیلی «آگاهی استدلالی Discursive Consciousness»، «آگاهی عملی Practical Consciousness» و «ناخودآگاهی Unconsciousness» مورد بحث قرار می‌دهد؛ آگاهی استدلالی را در مورد اعمالی که با ذکر دلیل و هدف و انگیزه و نیت انجام می‌شوند مطرح می‌داند، آگاهی عملی را در مورد اعمالی که از روی عادت تکرار می‌شوند و ناخودآگاهی را هم به انگیزه‌های رفتاری ناخودآگاه ربط می‌دهد (استونز، 1383؛ کلهون، 1387). گیدنز آگاهی عملی یعنی معرفت به چگونگی انجام عمل (کردار اجتماعی) را مبنای نظریۀ ساختیابی خود در نظر می‌گیرد.
ادامه دارد ...
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, ساختار عاملیت, نظریۀ تلفیقی جامعه شناسی, آگاهی عملی استدلالی
[ سه شنبه ۲۳ دی ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش ششم
در واقع امر در باور گیدنز آنچه اغلب از سوی آدمیان مورد عمل واقع می‌شود از روی عادت و آموزه است پس باید آن را کردار و رویّه نامید (نه کنش) و آن کس هم که این اعمال را انجام می‌دهد از روی قاعده و برنامۀ از پیش تعیین شده (ساختار) انجام می‌دهد پس باید آن را عامل (کارگزار) نامید (نه کنش‌گر)؛ از این جهت رابطۀ عاملیت-ساختار را نه در تقابل با هم بلکه در تعامل و توافق با یکدیگر به عنوان واقعیت زندگی روزمرۀ بشر و دو روی یک سکه در نظر گرفت.
این طرز تلقی در بادی امر چنین جلوه می‌نماید که در باور گیدنز رفتار انسان در زندگی روزمره فاقد انگیزه و ویژگی است و آدمی به عنوان یک عامل و کارگزار دربست هر آنچه ساختار (قواعد و منابع) حکم می‌کند آن می‌کند؛ این آن نکته‌ایست که نیازمند توضیح است؛ فرض کنیم شما در خانه نشسته‌اید و تصمیم می‌گیرید که برخیزید و به یک شهر دیگری بروید؛ در راستای انجام این تصمیم شما از خانه که خارج می‌شوید وارد کوچه‌ها و خیابان‌ها و جاده‌ها و اتوبان‌هایی می‌شوید که از پیش موجود هستند و شما مبتنی بر یک سری اصول و قواعد که آنها هم از پیش در ذهن شما جاسازی شده‌اند در این ساختارها حرکت می‌کنید و به مقصد خود می‌رسید.
این حرکت بی‌انگیزه و بی‌هدف نیست، غیرآگاهانه هم نیست، یعنی شما دقیقا می‌دانید که دارید چه می‌کنید، منتهی بخش اعظم این حرکت نیندیشیده است به این معنی که شما اندیشه‌ای که بدیع باشد پیشه نمی‌سازید، ساختاری هم که نمی‌سازید بلکه مبتنی بر اندیشه و ساختارهای از پیش ساخته شده (قواعد حرکت و مسیر حرکت) به راه می‌افتید و به مقصد خود می‌رسید. این نوع حرکت، نه یک "کنش Action" (رفتاری از روی ارادۀ آزاد) بلکه مصداق بارز یک "کردار Parxis" (رفتاری از روی عادت یا آموزه) است که در سایۀ تمرین و تکرار به یک "رویّه Practice" تبدیل شده است.
ادامه دارد ...
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, ساختار عاملیت, نظریۀ تلفیقی جامعه شناسی, کنش کردار رویه
[ پنجشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
[ چهارشنبه ۳ دی ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 پرسش، پاسخ، آنگاه فلسفه - بخش اول
👈 به مناسبت هفته پژوهش
✍️ حسین شیران
برخی اینگونه فکر می‌کنند که فلاسفه لابد افرادی نابغه و یا خارق‌العاده بوده‌اند که توانسته‌اند در تاریخ تفکر چنین نام و نشانی از خویش به جای بگذارند؛ من به یقین می‌گویم که لزوما اینگونه نبوده و نیست و یا دستکم همه اینگونه نبوده‌اند که نابغه باشند و از صدقۀ سر نبوغ‌شان فیلسوف و نام‌دار شده باشند؛ اگر که بخواهیم یک وجه اشتراک، و فقط یک وجه اشتراک، برای همۀ فلاسفه باز بشماریم آن یک جز این نخواهد بود که همه افرادی متعهد بوده‌اند؛ متعهد به چه؟ متعهد به "تفکر پیرامون پرسش‌ها"، پرسش‌هایی که از پیش مطرح بوده‌اند و یا که خود مطرح ساخته‌اند و خود هم به جدّ به آن پاسخ داده‌اند.
باری، فلسفیدن هیچ جز در پی پاسخ پرسشی مشخص بودن نبوده و نیست، فیلسوف شدن هم هیچ جز به این شیوه ممکن و میسر نبوده و نیست؛ این اگرچه هرگز به معنای ساده و راحت بودن کار نیست، چه اگر راحت بود حالا همه فیلسوف بودند و هر کس دستکم یکی دو جلد کتاب در حد جمهوری افلاطون زیر بغل داشت، از طرفی دیگر هرگز به معنای سخت و دشوار بودن آن هم نیست، چه به هر حال کار، کار آدمی است و تفاوت‌ها تنها در توجه یا عدم توجه و یا میزان توجه به پرسش‌ها و بعد میزان تعهد به یافتن پاسخی درخور توجه به آن‌هاست.
به واقع امر، هر کس که ذهن‌اش درگیر پرسشی باشد و پیوسته در پی پاسخ دادن و یا یافتن به آن پرسش باشد به معنای حقیقی کلمه یک فیلسوف است، با این حال فلاسفه هرگز به این حد (داشتن ذهنیت لازم) بسنده نمی‌کنند و کلی پایداری و پشت‌کار به خرج می‌دهند تا به هر شکل ممکن تلاش فکری‌شان را به صورت مستند و منسجم و مسجل ارائه دهند تا هم دیگران بتوانند در مورد اعتبار و اعتماد پرسش و پاسخ‌شان داوری کنند و هم اینکه تاریخ تفکر به عنوان یک فیلسوف و متفکر متعهد به شناخت جایی برایشان باز کند.
به این قرار، معارف بشری محصول مجاهدت متفکران متعددی است که همه یا بخش اعظمی از زندگانی خود را پی‌گیر پرسش‌ها بوده‌اند؛ این چیست؟ آن چیست؟ این چرا اینگونه است؟ آن چرا آنگونه است؟ من کیستم؟ تو کیستی؟ انسان چیست؟ خدا چیست؟ جمع چیست؟ جامعه چیست؟ جهان چیست؟ جنگ چیست؟ صلح چیست؟ دین چیست؟ مرگ چیست؟ زندگی چیست؟ و هزاران هزار چیست و چگونه است و چرا هست و چرا نیست دیگر که در طول هزاران هزار سال زیست اجتماعی، ذهن بشر را به خود مشغول داشته ولیکن نه همه، بلکه تنها تعداد بسیار معدودی از میلیاردها میلیارد انسان زیسته بر روی زمین خود را ملزم به یافتن پاسخی برای آنها ساخته‌اند؛ متعهد بودن در برابر پرسش یعنی این!
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: روز پژوهش هفته پژوهش, تاریخ فلسفه فلاسفه, پرسشهای فلسفی, جمهوری افلاطون
[ چهارشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
فرش قرمز زیر پای قاچاق
⏺ داوود گودرزی، دبیر قرارگاه ملی مبارزه با مفاسد اقتصادی ایران امروز در نشست خبری درباره ابعاد قاچاق به کشور گفته: طبق گزارش تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی در سال 96 و 97 حدود 35 درصد از حجم واردات به کشور به شکل قاچاق می‌باشد که 95 درصد از حجم قاچاق عملا از گمرکات و مبادی رسمی کشور صورت می‌گیرد»!
◀️ 🤐🤐🤐 (من یکی که حرفی برای گفتن ندارم جز آنچه پیشتر گفته‌ام: دزدان سرزمین یا سرزمین دزدان!)
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: مفاسد اقتصادی, قاچاق از مبادی رسمی, گمرکات قاچاق کالا, سرزمین دزدان
[ سه شنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
شرحی بر نظریۀ ساختیابی گیدنز: ساختار_عاملیت
Structuration Theory: Structure Agency
✍️ حسین شیران
بخش پنجم
مراتب تلفیق گیدنز این بود که پیش از هر چیز، مفاهیم «کنش Action» (رفتاری برآمده از انگیزه یا معنا یا نیت یا سود) و «کنش‌گر Actor» را فاقد ظرفیت لازم برای تبیین رفتار انسان در زندگی روزمره دانست و هر دو را از معادلات فکری خود کنار گذاشت و به جای آنها به ترتیب «کردار Praxis» (رفتاری از سر عادت یا آموزه) یا «رویّه Practice» (شیوۀ تکرار کردار) و «عامل Agent» (کارگزار؛ انجام دهندۀ کردار؛ کردارگر) را برگزید و به این ترتیب مفهوم «عاملیت Agency» را به عنوان یکی از ارکان نظریۀ تلفیقی‌اش در یک سو نهاد.
در سوی دیگر به جای مفهوم «نقش Role» (ویژگی کنش‌گر) مفهوم «موقعیت Situation» (ویژگی زمانی- مکانی کردار) را برگزید و به جای مفهوم «نظام System» (الگوهای ثابت و عینی قابل مشاهده) هم مفهوم «ساختار Structure» (مجموعه‌ای از قواعد و منابع لازم برای کردار) را ترجیح داد و آن را در تعامل دوسویه با مفهوم عاملیت قرار داد و به این ترتیب ترکیب تلفیقی «عاملیت–ساختار» را به عنوان مهم‌ترین و محوری‌ترین مفهوم نظریۀ خود ارائه داد (استونز، 1383؛ کرایب، 1390؛ کلهون، 1387؛ صدیقی، 1389).
هدف گیدنز از این همه ترجیحات مفهومی این بود که بگوید در زندگی روزمره آنچه به اعمال آدمیان نظم می‌دهد نه نظام‌های اجتماعی بلکه قواعد و منابعی است که خود از تکرار این اعمال پدید آمده‌اند و بازمی‌آیند، برای همین در این میان نه کاربرد کنش و کنش‌گر که مبین و متضمن انگیزه و نیت قبلی است توجیحی دارند و نه کاربرد نقش و نظام که هر دو به نوعی مبین و متضمن الزام و اجبار هستند.
ادامه دارد ...
Structuration Theory
Structure Agency
Giddens
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: آنتونی گیدنز, ساختار عاملیت, نظریۀ تلفیقی جامعه شناسی, کنش کردار رویه
[ شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تفاوتهای تطبیقی تأثیرگذار
🌕پیش‌فرض: بدوا میان یک فرد سوئیسی و یک فرد ایرانی، از این جهت که هر دو انسان‌اند و در عصر توسعه و تکنولوژی و تمدن به سر می‌برند، هیچ فرقی وجود ندارد.
🌖میان‌فرض: در شرایط فعلی، مطابق نمودار تطبیقی فوق، بطور متوسط یک سوئیسی تنها 5 روز باید کار کند تا (به عنوان مثال) یک گوشی آیفون 12 به قیمت 1000 دلار بخرد و یک ایرانی 500 روز؛ البته در صورتی که هیچ‌کدام حقوق خود را صرف چیز دیگری نکنند و گرنه باید روزهای بیشتری صرف و صبر کنند.
🌑پس‌فرض: این 455 روز تفاوت یعنی 1 سال و 3 ماه و 9 روز کار و انتظار بیشتر برای یک ایرانی، از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی، بطور قطع از پتانسیل لازم برای متفاوت ساختن یک ایرانی از هر نظر برخوردار است! مسأله اینست!
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: مقایسه تطبیقی, متوسط حقوق, سوئیسی ایرانی, گوشی آیفون 12
[ جمعه ۱۴ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
چالشهای جلف اینستاگرامی، بازی‌ای شوم در زمین ذلیل‌افتادۀ جامعۀ مدنی
✍️ حسین شیران (دکترای جامعه‌شناسی، بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش سوم
از ویژگی‌های بارز ما اعضای پرشمار جزء سوم- جزء مدنی جامعه، یکی هم اینست که بنا به اقتضائاتی که خواه‌ناخواه بر ما حاکم گشته، یا هیچ اهل "اندیشه" نیستیم (اندیشه به معنای اصیل کلمه) و یا اگر هم هستیم بسیار جزءاندیش و سطح‌اندیش هستیم؛ "جزءاندیشی" اجازه نمی‌دهد دو چیز یا دو جزء یک مطلب را در کنار هم گذاشته و باهم در نظر بگیریم و پیگیرانه به "کل مطلب" دست یابیم و "سطح‌اندیشی" هم اجازه نمی‌دهد از سطح و صورت یک چیز عبور کرده و کنجکاوانه به "کنه مطلب" برسیم. این چیزیست که ائتلاف سرمایه و سیاست به خوبی از آن آگاه است، چرا که در اصل، خود باعث و بانی آن است، و به خوبی هم از آن استفاده می‌کند؛ بی‌خود و بی‌جهت نیست هر چه اصل و اساس و اسباب استعمارگری و استثمارگری و سلطه‌گریست را در "کلیات و کنهیات" پنهان ساخته و می‌سازد، یعنی دقیقا در جاهایی که یا هیچ و یا کم به عقل ما جزء سومی‌ها می‌رسد!
به عنوان یک مثال ملموس برای همه، تلویزیون را در نظر بگیریم که در کل و در کنه خویش، یک ابزار رسمی استعمارگری و استثمارگری و سلطه‌گستریست اما هیچوقت ما جزء سومی‌ها آن را به این چشم نمی‌بینیم بلکه برعکس بلاتردید اینگونه باور داریم، یا بهتر است بگویم اینگونه باورمان داشته‌اند، که علم و صنعت و فناوری این نعمت نازنین را ساخته و پرداخته و خالصانه در اختیار ما قرار داده تا بی‌وقفه از آن بهره‌مند گردیم، برای همین، شده از نان شب‌مان می‌زنیم یکی از آن تهیه می‌کنیم و در بالاترین نقطه از بهترین اتاق خانۀمان قرار می‌دهیم و شب و روز به اتفاق خانواده از آن استفاده می‌کنیم.
دیگر کاری نداریم و اصلا باور نداریم که علم و صنعت و فناوری صاحب دارد و صاحب‌اش صرفا برای چندرغاز پول ما، که آن هم خود به ما داده، نیست که این همه هزینه صرف توسعۀ صنعت تلویزیون و تولید و توزیع آن در میان همه اقشار می‌کند و نیز صرفا برای سرگرمی و سرخوشی و دل‌خوشی ما و خانوادۀ‌مان نیست که این همه برنامه‌های تلویزیونی رایگان می‌سازد و پخش می‌کند؛ با هر یک درجه تغییر به یک فرستندۀ ماهواره‌ای دست می‌یابیم با کلی برنامه که شبانه‌روز بر سرمان می‌بارند؛ اینها هیچ‌کدام بی‌طرح و بی‌برنامه و بی‌قصد و بی‌غرض که نیستند، قطع یقین، کلی تبلیغات و تلقینات و تمهیدات در متن و بطن‌شان نهفته است اما ما فقط ظاهر، آن هم ظاهر جزئی از کار، را می‌بینیم و ضرورتا هم همان را باور می‌کنیم، دیگر اینکه در در پس پرده چه می‌گذرد و کلیت و کنهیت کار به کجا ختم می‌شود را نه می‌فهمیم و نه حتی اگر هم که بفهمیم اهمیتی به آن می‌دهیم!
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: چالشهای اینستاگرامی, شبکه های اجتماعی, جزء سوم جامعه مدنی, جامعه شناسی رسانه
[ سه شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 روز مجلس صرفا مبارک مجلس و مجلسی‌های مردم‌مدار
⏺به مناسبت روز مجلس
امروز 10 آذر "روز مجلس" است؛ در اصل به مناسبت شهادت آیت‌الله سید حسن مدرس در 10 آذر 1316 ه.خ بوده که این روز به این نام خوانده شده است. مرحوم مدرس اساسا مردی متعهد و مبارز و نستوه و نترس بود و به تحقیق از جرأت و جسارت لازم برای ایستادن در برابر اقدامات و القائات نظام حاکم برخوردار بود؛ نظر به اینکه در این مملکت تا به حال هیچ تیپ ایدئال مشخص و معینی برای نمایندۀ مجلس و یا وکیل ملت بودن اعلام و یا اعمال نشده است دستکم با این ویژگی‌ها مرحوم مدرس می‌تواند یک نماد و الگوی واقعی برای یک نمایندۀ مجلس و مردم باشد.
متأسفانه در این بیش از 114 سالی که از عمر مجلس در این مملکت می‌گذرد کم مثل مدرس پیدا شده وکلای ملتی که توانسته باشند در برابر قامت طبیعتاً رو به رشد قدرت سینه سپر کرده و تا پای جان از حق یا حقیقتی روشن دفاع کنند! اغلب تا بوده عزیزان چاکر چاک دهان بستۀ قدرت حاکم بوده‌اند و در حیات خلوت نوکر و سرسپردگی‌شان تا توانسته‌اند مشغول کارچاق‌کنی برای خویش و خویشاوندان خویش گشته‌اند بی‌آنکه گاه‌گداری هم به سراغ رسالت حرفه‌ای‌شان یعنی دفاع از منافع ملت در برابر دولت و حکومت بروند و دستکم یکی‌دوبار در بزنگاه‌های پرشمار تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین پا روی نه همه بلکه بخشی از منافع خود گذاشته و عملاً در کنار ولی‌نعمتان واقعی خود بایستند و نه با نمک‌نشناسی تمام دقیقاً در سمت مقابل آن!
از این جهت، اصولا و اساسا اطلاق نماینده یا وکیل ملت بودن برای خیل فرصت‌طلبان و قدرت‌طلبانی که به هر طریق ممکن از جانب ملت به مجلس (عنواناً خانۀ ملت) راه می‌یابند و بلافاصله اصالت و رسالت ملی و مردمی خود را فراموش می‌کنند صحیح نیست؛ شهید مدرسِ مبارز و متعهد هم هرگز الگوی مناسبی برای این قشر از مسئولان مصلحت‌اندیش نان‌‌به‌‌نرخ‌روزخور نیست؛ اینها از مقام والای مردمی بودن فقط همان با رأی مردم به مجلس راه یافتن را با خود به نشان دارند- از نظر اینها عموما "مردم یعنی رأی" - فلذا کار از رأی و رأی‌گیری که گذشت خیلی راحت مردم و مردمی بودن و جمیع تعهدات حرفهای خویش را فراموش می‌کنند و با تغییر رویه‌ای 180 درجه‌ای دولتی و حکومتی بودن را سرلوحۀ کار خود قرار می‌دهند- بی‌جهت نیست تشخیص و تمایز یک وکیل از یک وزیر سخت‌ترین کار ممکن در این روزگار است- از این جهت، به وجه غالب، نه نمایندۀ مجلس نسبتی با مردم دارد و نه خود مجلس قرابتی با خانۀ ملت! مجلس فعلی مصداق زنده و بارز این روال و روند است!
و بعد، تنها با طی این طریق نیست که مجلس به یک فراموش‌خانه تبدیل می‌شود؛ در خصوص فراموش کردن مبنا و منشأ خود مجلس هم دست کمی از نمایندگان‌اش ندارد؛ مجلس در اصل و اساس خود برآمده از مشروطیت است و مشروطیت برآمده از خیل مجاهدانی که در طول قرن گذشته در راه رهایی ملت از زیر یوغ استبداد از جان و مال خود گذشتند تا توانستند برای نخستین بار در تاریخ این سرزمین شرطی به نام "مجلس ملی" در مقابل خودکامگی سلاطین بگذارند. به نظر می‌رسد این شرط مدتهاست رنگ و رو باخته و از اهداف اصلی و اساسی مؤسسانش دور گشته بلکه حتی وارونه گشته است و گرنه مجلس بیش از شهید مدرس خود را وام‌دار مشروطیت و مشروطه‌چیان می‌دانست و به هر مناسبتی حداقل یک روز در سال بر سر مزار آنها حاضر شده، حمد و سوره‌ای نثار روح بلندشان می‌کرد و گرد و غبار از مزار غریب افتادۀشان می‌زدود!
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: روز مجلس خانه ملت, شهید مدرس, انقلاب مشروطیت, ستارخان مشروطه‌چیان
[ دوشنبه ۱۰ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
به کتابخانۀ جامعه شناسی شرقی خوش آمدید!
Wellcome to Oriental Sociology Library
📚 کتابخانه جامعه شناسی شرقی 📚
✳️ فرصتی برای مطالعۀ هر چه بیشتر ✳️
دانلود رایگان کتاب‌های جامعه شناسی
.
📚 کتاب نوربرت الیاس و نظریه اجتماعی مدرن: Norbert Elias and Modern Theory
نوربرت الیاس و میشل فوکو Norbert Elias and Michel Foucault
.
🔽 دانلود 👇👇👇
دانلود رایگان کتاب نوربرت الیاس و میشل فوکو - دنیس اسمیت - حسین شیران
.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran (Author)
🌓 https://t.me/orientalsociology (Channel)
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (Group)
برچسب‌ها: کتاب جامعه شناسی, الیاس فوکو اسمیت, نظریه اجتماعی مدرن, حسین شیران
[ یکشنبه ۹ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
چالشهای جلف اینستاگرامی، بازی‌ای شوم در زمین ذلیل‌افتادۀ جامعۀ مدنی
✍️ حسین شیران (دکترای جامعه‌شناسی، بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش دوم
گسترش بی‌حد و حصر شبکه‌های اجتماعی در میان مردم، در واقع، بازی جدید ائتلاف دو جزء اول یعنی بازار و دولت یا سرمایه‌دار و سیاست‌مدار (اقتصاد سیاسی) در زمین ذلیل‌افتادۀ جزء سوم یعنی جامعۀ مدنی در عصر جدید است؛ اگر که در مستعمره بودن جامعۀ مدنی به دست دو جزء اول هیچ تردیدی نداشته باشیم در پذیرش این اصل هم نباید هیچ تردیدی به خرج بدهیم که هیچ استعمارگری هیچگاه مستعمرۀ خویش را به حال خود رها کرده و بی‌طرح و بی‌برنامه نمی‌گذارد؛ بی‌برنامه‌گی همان و به محاق رفتن منافع همان؛ از این نظر، یقین باید داشت که برنامه‌ریزی برای ادارۀ مستعمره از سوی استعمارگر هیچگاه تعطیل نمی‌شود بلکه به واقع امر، از شکلی به شکل دیگر تغییر می‌یابد و این با توجه به تغییرات و دگرگونی‌های اجتناب‌ناپذیر در شرایط حاکم بر روابط و مناسبات، طبیعتا امری ضروری به شمار می‌رود.
پیش از توسعۀ کاپیتالیسم (نظام سرمایه‌گرایی و سرمایه‌داری)، این مستعمره قرن‌های متمادی تحت سلطۀ فئودالیسم و مناسبات سرکوب‌گرانۀ ارباب-رعیتی حاکم بر آن اداره می‌شد؛ خیل خان‌ها و عوامل اجرایی پرشمار آنها در تمامی گسترۀ جوامع سنتی حتی در دورافتاده‌ترین نقاط هم بر اجتماعات روستائی و عشایری حاکم بودند و با کمترین فاصلۀ فیزیکی اوضاع و احوال رعیت حاضر در حوزۀ حاکمیتی خود را تحت نظر و کنترل داشتند و به این وسیله با حفظ نظم و وضع موجود، زمینۀ لازم برای سلطۀ سیاسی و بهره‌کشی اقتصادی هر چه بیشتر اربابان حاکم را فراهم می‌ساختند.
در عصر جدید اما در پی انقلاب علمی و صنعتی و توسعۀ گستردۀ فنون و فناوری‌های ارتباطی، اسباب و اساس لازم برای حفظ هژمونی حاکمان هم به شدت دگرگون گشته و به انحاء مختلف روزآمد گشته است؛ بر این اساس حالا دیگر هیچ نیازی نیست عوامل اجرایی حفظ هژمونی حاکمان همچون گذشته از نزدیکترین فاصله بر مردم مسلط گشته و با مواجهه‌ای رودررویانه آنها را کنترل کنند. این مهم حالا به ابزارهای ارتباطاتی پیشرفته‌ای همچون گوشی‌های تلفن همراه و نرم‌افزارهای پرکاربردی همچون شبکه‌های اجتماعی محول شده است. حالا دیگر فارغ از ابزارهای کنترل جمعی، هر فرد به مثابۀ یک عضوی از جامعۀ مدنی یک گوشی هوشمند در بردارد که هم چشم دارد، هم گوش دارد، هم هوش، همیشه هم همراه اوست و از این قابلیت ویژه برخوردار است که لحظه‌به‌لحظه به صورت مستند گزارش موقعیت‌ها و حرف‌ها و حرکات صاحب خود را به راحتی به مراجع حاکم ارائه دهد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: چالشهای اینستاگرامی, شبکه های اجتماعی, جزء سوم جامعه مدنی, جامعه شناسی رسانه
[ شنبه ۸ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
چالشهای جلف اینستاگرامی، بازی‌ای شوم در زمین ذلیل‌افتادۀ جامعۀ مدنی
✍️ حسین شیران (دکترای جامعه‌شناسی، بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش اول
"جامعه مدنی"، به معنا و مفهوم بخشی از جامعه که در آن "مردم" و یا به اصطلاح معمول و مقتضی‌اش "شهروندان" واقع هستند، هیچگاه در هیچ جامعه‌ای آنسان که ادعا شده یا می‌شود از ارزش و اهمیت و احترام و استقلال لازم برخوردار نبوده و نیست؛ بی‌خود و بی‌جهت هم نیست در هر کجا جامعۀ مدنی "جزء سوم" جامعه نامیده شده و می‌شود، دقیقا همان‌طور که جزء مستضعف دنیا در هر کجا "جهان سوم" نامیده شده و می‌شود؛ دو جزء مهم و مقدم بر جامعۀ مدنی عبارتند از: "دولت" (سیاست) و "بازار" (اقتصاد). این دو جزء سرآمد و سرکردۀ جامعه تا به حال به انحاء مختلف بر گردۀ جزء سوم سوار بوده و هستند و به هر شکل ممکن، حی و حال و حیات "حکم‌رانی" خویش را از آن گرفته و باز می‌گیرند.
بر این اساس واقع امر اینست که بگوییم جامعۀ مدنی همواره و در هر حال "مستعمرۀ دائمی" دولت و بازار بوده و است و به این قرار که پیش می‌رود، در آینده بسی بیش از این هم خواهد بود؛ هر چه که بوده و است تا به این لحظه از تاریخ هیچگاه و هیج‌جا مشاهده نشده است که جزء مدنی در رأس جامعه بوده و دو جزء دیگر یعنی دولت و بازار در ذیل و یا در خدمت آن قرار گرفته باشند. تا بوده همین بوده: دولت و بازار شانه‌به‌شانه و دست‌دردست هم به مثابۀ دو روح در یک بدن (اقتصاد سیاسی) در صدر ایستاده و جزء مدنی را خسته و بسته و خوار و خفیف در زیر نگه‌داشته‌اند، حال بگذریم از اینکه گاه‌گداری مصلحتا، آن‌هم البته در معدود جوامعی، دولت و بازار، ارباب‌وشانه دستی هم به بر و روی جزء مدنی کشیده‌اند تا در مقایسه با جوامع دیگر رنگ و جلایی به زیرپایی خود هم داده باشند، اما بی‌تردید این نیز در راستای استثمار و استضعاف هر چه بیشتر بوده و هرگز در ماهیت این سه جزء و روابط متکثر میان آنها تغییری ایجاد نکرده است.
یکی از مهم‌ترین مصادیق این حرکت یعنی دستی به بر و روی جامعۀ مدنی کشیدن، گسترش صنعت رسانه و "شبکه‌های اجتماعی" متعدد و متنوع وابسته به آن در میان مردم و یا همان "شهروند" به مفهوم جدید و "رعیت" به مفهوم قدیم‌اش بوده و است. از ظاهر این قضیه چنین برمی‌آید که علم و صنعت و فناوری بسی پیشرفت کرده و در گذار از طبقات خاص حالا خالصانه در خدمت مردم قرار گرفته است اما واقع قضیه اینست که متأسفانه این هم یک دام است، یک "دام مجلل و مدرن" و در عین حال بزرگ و فراگیر برای گیر و گرفتاری هر چه بیشتر مردم و استثمار و استضعاف هر چه بیشتر آنها!
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: چالشهای اینستاگرامی, شبکه های اجتماعی, جزء سوم جامعه مدنی, جامعه شناسی رسانه
[ سه شنبه ۴ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 پیرامون درخواست تعطیلی دوهفته‌ای کشور
⏺ اصل خبر: ۶۵ رئیس دانشگاه علوم پزشکی نامه‌ای به وزیر بهداشت نوشته‌اند و در آن تعطیلی دو هفته‌ای کل کشور را خواستار شده‌اند (منبع خبر).
◀️ با احترام به نظر مسئولانۀ رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی و همه کسانی که خواستار تعطیلی دو هفته‌ای کشور هستند، این راهبرد باید 9 ماه پیش اتخاذ و اجرا می‌شد یعنی همان اوایل اسفند 98 که بالاخره دولت و وزارت بهداشت رسما شیوع کرونا در کشور را تأیید و اعلام کردند. پیش از این تاریخ اگرچه همه چیز حکایت از شیوع قطعی کرونا در کشور داشت و خیلی‌ها خیلی‌جاها فریاد می‌زدند نشانه‌هایی از کرونا مشاهده می‌گردد اما جالب اینکه همین دانشگاه‌ها و در رأس آنها وزیر و معاون وزارت بهداشت قاطعانه هر اظهارنظری را رد می‌کردند و می‌گفتند اگر که هلال نحس کرونا را خودشان به چشم مصلحت خویش رؤیت بفرمایند آن وقت تأیید و اعلام خواهند کرد و در این زمینه حرف هیچ کس در هر مقام و موقعیتی جز خودشان حجت نیست! حتی زمانی که سرانجام نماینده قم اظهار نمودند "روزی ۱۰ نفر در قم با کرونا می‌میرند" وزارت بهداشت نه فقط هیچ بهایی به حرف این مقام نداد بلکه حتی تهدید به شکایت از ایشان هم کرد! ...
انکار مسائل اجتماعی در این کشور البته سبقه‌ای دیرین دارد با این وجود در رابطه با مسألۀ خطیر و خطرناکی همچون همه‌گیری هولناک یک بیماری که حالا دیگر تلفاتش از مرز 400 کشته در هر روز گذشته است عوامل انکار دستکم قدری باید احساس مسئولیتی شرمناک از خود بروز دهند نه اینکه برعکس سرشان را بالا گرفته و از مردم طلب‌کار شوند و مسئولیت گسترش همه‌گیری را به گردن خود مردم بیندازند!
باری، مردم هم در گسترش مهارناپذیر کرونا در کشور دخیل هستند و در هر حال بخشی از مسئولیت عدم توفیق در کنترل همه‌گیری را باید به پای بی‌ملاحظگی مردم نوشت اما اگر آن موقع که کرونا محدود به برخی از نقاط کشور بود و هنوز به سراسر کشور سرایت نکرده بود و مهم‌تر از همه، آن روزهای نخست که مردم خود از ترس کرونا پا از خانه بیرون نمی‌گذاشتند و یک هراس جمعی بر کشور حاکم بود بهترین زمان برای اجرای این طرح بود و نه حالا که کرونا متأسفانه تا به اعماق لایه‌های جامعه و حتی اجتماعات دور و محدود نفوذ کرده و بسی غیرقابل کنترل شده است! در این شرایط مگر که واکسن کرونا از راه برسد و به داد مردم برسد!
طنز تلخ ماجرا اینجاست که دقیقا در آن زمان که هراس جمعی در کشور حاکم بود، دقیقا از اوایل اسفند تا عید و حتی بعد از آن، دولت و در رأس آن جناب آقای رئیس جمهور محترم بجای اینکه از فرصت پیش آمده به نحو احسن استفاده کنند و همچون چین در همان آغاز شیوع، ریشۀ ویروس منحوس را بخشکانند متاسفانه از در مقابل درآمدند و مردم را وادار و یا متقاعد کردند که ترس خود را کنار بگذارند و از شنبه همه سر کار خود بروند و چنین شد که بتدریج ترس مردم ریخت و حالا روزی بیش از 400 کشته هم جلودارشان نیست!
اکنون و در این شرایط دولت دو هفته که سهل است دو ماه و حتی تا عید کشور را تعطیل کند اگر که توانست توفیقی در کنترل این همه‌گیری بدست آورد جای آن خواهد داشت که ملت ایران تنها به پاس این یک تدبیر و امید، کمی‌ها و کاستی‌ها و ناراستی‌های هفت‌هشت سال گذشته‌اش را کریمانه بر او ببخشند! انشاءلله!
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: پاندمی همه‌گیری کرونا, تعطیلی دوهفته‌ای کشور, واکسن کرونا, انکار مسائل اجتماعی
[ شنبه ۱ آذر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یک اجتماع و یک وزیر غیراجتماعی
◀️ نقدی بر ساختار و ایستار و رویکرد ستاد ملی مبارزه با کرونا
✍️ حسین شیران
دکترای جامعه‌شناسی (بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش چهارم
معاونت اجتماعی آن حلقۀ گمشدۀ وزارت بهداشت و درمان کشور ما بود که به هر شکل در سال 1395 بنا نهاده شده بود و در مدت زمان اندکی تا زمان بر سر کار آمدن جناب وزیر در اواخر سال 1397 رشد خوبی کرده بود آنسان که عملکردش حتی مورد توجه سازمان بهداشت جهانی هم واقع شده بود. در آن زمان، به درستی، استدلال اصلی تشکیل این معاونت این بود که "بیش از 75 درصد مسائل حوزۀ بهداشت و سلامت ریشه در مسائل اجتماعی دارند"، اینکه چرا و چطور شد با بر سر کار آمدن جناب وزیر به راحتی از این اصل اساسی عدول شد و بلافاصله رأی به انحلال معاونت اجتماعی داده شد برای ناظر بیرونی غیرقابل فهم است.
به راستی وجود معاونت اجتماعی و فعالیت رو به رشد آن چه مشکلی در وزارت ایشان پدید می‌آورد که به عنوان نخستین اقدام عملی در امر وزارت طی حکمی آنی در تاریخ 1398/01/05 دستور انحلال آن صادر گردید؟ و ضرورتا با انحلال این معاونت چه گشایشی در امر بهداشت و سلامت کشور ایجاد شد؟ از قضا در اواخر همین سالی که معاونت اجتماعی حذف گردید اجتماع به نحو جدی با همه‌گیری ویروس کرونا درگیر شد و اکنون بعد مدت‌ها تلاش و کوشش شبانه‌روزی کار به جایی رسیده است که وزارت محترم بهداشت و درمان در قبال کنترل این همه‌گیری عملا در وضعیت آچمز قرار گرفته و اظهار عجز می‌کند؛ آیا هیچ نباید دستکم مسئولیت بخشی از این عدم توفیق در مدیریت بحران را به پای ویژگی غیراجتماعی بودن وزیر محترم بهداشت و درمان به عنوان رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونا نوشت؟
در هر حال بنده به عنوان یک جامعه‌شناس میان این عدم اعتنا و اعتقاد و اعتماد به نقش اساسی امور و علوم اجتماعی در امر بهداشت و سلامت جامعه، بدوا در مقامات بالا و بعد در شخص رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونا، و وضعیت بغرنج پیش‌آمده در مدیریت بحران همه‌گیری ناشی از این ویروس رابطه‌ای عمیق می‌بینم! اینکه ایشان بعد مدت‌ها به درستی می‌فرمایند در قبال اجتماع جز "التماس" کار دیگری از دست‌شان برنمی‌آید را بنده به شدت باور دارم و تحققا آن را نتیجۀ جبری همین عدم توجه و در نتیجه عدم شناخت ابعاد اجتماعی امر خطیر بهداشت و سلامت جامعه می‌دانم!
باری، به صرف تکرار سه اصل "از هم فاصله بگیرید، همیشه ماسک بزنید و مرتب دست‌هایتان را بشویید" جامعه در امر پیشگیری از بیماری همه‌گیری چون کرونا کاری از پیش نخواهد برد! جامعه سازوکارهای خاص خود را دارد که لزوما یک پزشک چیزی از آن سر در نمی‌آورد همان‌طور که بدن انسان هم سازوکارهایی دارد که لزوما یک جامعه‌شناس چیزی از آن سر درنمی‌آورد! اوضاع و احوال جامعه زمانی سروسامان می‌یابد که تخصص‌ها همه محترم شمرده شوند و هر کدام در جای خود بکار گرفته شوند! به امید آن روز عزیز! با احترام
پایان
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: وزیر غیراجتماعی, وزیر بهداشت و درمان, شیوع کرونا, معاونت اجتماعی وزارت بهداشت
[ پنجشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یک اجتماع و یک وزیر غیراجتماعی
◀️ نقدی بر ساختار و ایستار و رویکرد ستاد ملی مبارزه با کرونا
✍️ حسین شیران
دکترای جامعه‌شناسی (بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش دوم
آنچه مشخص است از آغاز تا کنون، با شیوع و همه‌گیری ویروس کرونا ماهیتا به مثابۀ یک امر پزشکی برخورد شده است و طبعا بقیۀ تصمیمات هم بر این اساس اتخاذ و اجرا شده است. بدیهی است نوع نگرش به اصل مسأله هرچه که باشد تعیین‌کنندۀ نوع پویش‌ها و کوشش‌ها در حل مسأله هم خواهد بود. نخستین تبلور عینی این تصور و این ذهنیت زمانی رخ نمود که به عنوان نخستین اقدام دولتی و مدیریتی در مواجهه و مقابله با این همه‌گیری، در تاریخ 4 اسفند 1398 رئیس جمهور محترم، طبق مصوبۀ شورای عالی امنیت ملی و تأیید رهبری، دستور تشکیل "ستاد ملی مبارزه با کرونا" را صادر کردند و ریاست این ستاد را به وزیر محترم بهداشت و درمان جناب آقای دکتر نمکی واگذار نمودند و در ادامه دبیری این ستاد هم به معاون ایشان جناب آقای دکتر حریرچی محول گردید.
اینجا صحبت بر سر این نیست که چرا رشتۀ امور شخصا و مشخصا به دست این دو عزیز داده شد؛ شکی نیست این ریاست و این مسئولیت جز دغدغه و دردسر بیشتر برای این دو عزیز چیز دیگری در برنداشته و ندارد و منصفانه اگر قضاوت کنیم هیچ کس در طول این هشت ماه گذشته به اندازۀ این دو عزیز و البته کلیه کارکنان وزارت بهداشت و کادر درمان تحت فشار نبوده و هنوز هم نیست، بلکه صحبت بر سر "نوع نگرش" و "اشتباه راهبردی" ناشی از آن است. این درست که اینجا پای یک ویروس و یک بیماری در میان است اما مسألۀ اصلی و اساسی ما در اصل، نه خود ویروس و نه بیماری بلکه همه‌گیری فوق‌العادۀ این ویروس و این بیماری و تهدیدات و مخاطرات جدّی آن بر سلامت عموم افراد جامعه است و در این امر آنچه واجد ارزش و اهمیت است گسترش بیماری از فردی به فرد دیگر است و این کاملا بسته است به کم‌وکیف روابط و مناسبات اجتماعی افراد جامعه با یکدیگر در شرایط گوناگون.
بدیهی است ورود به این حوزه و هدایت آن در راستای کنترل همه‌گیری مستلزم داشتن تخصص و شناخت لازم در زمینۀ اجتماع و روابط اجتماعی و امور و علوم اجتماعی است و این آن حلقۀ مفقودۀ ماجرای مواجهه و مقابلۀ ما با همه‌گیری ویروس کرونا در چند ماه گذشته در کشور است، چه نه فقط در نزد وزیر محترم بهداشت به عنوان رئیس ستاد ملی مبارزه با کرونا و بقیه اعضاء محترم این ستاد یک چنین تخصصی به چشم نمی‌خورد بلکه حتی تعهد و توجهی به بعد اجتماعی این همه‌گیری از سوی هیچ یک از مقامات مسئول هم دیده نمی‌شود! و چون نگرش اجتماعی لازم در کار نیست تا روشنایی لازم را در اختیار مسئولان و عوامل اجرایی قرار دهد از این جهت هر اقدامی با هر زحمتی که انجام می‌شود همچون تیری است در تاریکی که به هدف خوردن یا نخوردنش بعدا معلوم می‌شود کما اینکه اکنون و در این برهه از زمان معلوم شده است!
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, اپیدمی ویروس کرونا, وزیر غیراجتماعی, جامعه شناسی شرقی
[ شنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یک اجتماع و یک وزیر غیراجتماعی
◀️ نقدی بر ساختار و ایستار و رویکرد ستاد ملی مبارزه با کرونا
✍️ حسین شیران
دکترای جامعه‌شناسی (بررسی مسائل اجتماعی ایران)
بخش اول
⏺ چکیده
همه‌گیریِ یک بیماری، برخلاف خود بیماری، بیشتر یک امر اجتماعی است تا پزشکی؛ از این جهت واگذاری سکان کشتی ستاد ملی مبارزه با کرونا به پزشکان محترم و عدم توجه به ابعاد اجتماعی و جامعه‌شناختی آن، یک اشتباه راهبردی است؛ وزیر محترم بهداشت و درمان که ریاست این ستاد را به عهده دارند متأسفانه نه عاملا تخصصی در بعد اجتماعی دارند و نه ظاهرا علاقه و اعتقادی به آن! به این ترتیب نه فقط هیچ گشایشی در امر کنترل کرونا در اجتماع حاصل نخواهد شد بلکه برعکس اوضاع بسی از کنترل خارج شده و کار و بار خود پزشکان و کادر درمان بیشتر و بیشتر خواهد شد.
⏺ متن
حالا دیگر بیش از هشت ماه از زمان رسمی اعلام شیوع کرونا در کشور می‌گذرد؛ در این هشت ماه، که با توجه به وضعیت بحرانی کشور هیچ مدت زمان کمی نیست، ما نه فقط هیچ پیش‌رفتی در کنترل این همه‌گیری نداشته‌ایم بلکه برعکس شرایط به نحوی رقم خورده که اکنون در اواسط پاییز سال 1399 در شرایط بسیار ناگواری از نظر ابتلاء و مرگ‌ومیر به سر می‌بریم و در کمال تأسف روزانه به طور متوسط بیش از 300 نفر از هموطنان خود را به دلیل این همه‌گیری از دست می‌دهیم؛ و این البته بر اساس گزارشات رسمی خود وزارت بهداشت است و همان‌طور که همه می‌دانیم و حتی خود این وزارت‌خانه هم بدان اذعان داشته و می‌دارد آمار ابتلا و مرگ‌ومیر طبیعتا بسی بیش از این‌هاست و از این جهت می‌توان گفت که متأسفانه اوضاع ما بسی وخیم‌تر از آنست که رسما اعلام می‌شود.
در بادی امر، قید این نکته ضروریست که این نوشته اساسا نه در پی تخطئۀ اشخاص و اراده‌های استوار به کار بسته شده است و نه در پی تخفیف ارزش و اهمیت اقدامات و خدمات انجام شده در این هشت ماه؛ بدیهی است در قبال این ویروس و این همه‌گیری منحوس ما همه باهم در یک صف هستیم و همه با یک امید و آرزو قدم برمی‌داریم و آن اینکه هرچه سریع‌تر این همه‌گیری کنترل شود و سایۀ نحس آن از سر مردم ایران و همۀ جهان برداشته شود و اوضاع و احوال در هر کجا به حالت عادی خود بازگردد. در این نکته هیچ تردیدی نیست، تردیدی اگر هست، که هست، اساسا از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی در چندوچون این مقابله است.
اگرکه شدت گرفتن این همه‌گیری و وخامت اوضاع در برهه‌ای که در آنیم را نتیجۀ ناکامی‌ها در مواجهه و مقابله با آن بدانیم در شرح دلایل این ناکامی ممکن است به موارد مختلفی استناد شود که از جملۀ آنها می‌توان به ویژگی‌های ویروس کرونا، ویژگی‌های همه‌گیری، ویژگی‌های مردم، ویژگی‌های عوامل اجرایی و ویژگی‌های عوامل کلی‌تری همچون دولت و وضعیت سیاسی_اقتصادی کشور و وضعیت فرهنگی_اجتماعی جامعه اشاره کرد. این متن با صحه گذاشتن بر نقش کمابیشی تمامی این عوامل، ناظر به یک عامل مهم‌تر و مقدم‌تر است که طبیعتا از پیش بر کم‌وکیف اثرگذاری هر کدام از این عوامل مؤثر است و آن "نوع نگرش" به اصل مسأله و معضل پیش‌آمده یعنی همه‌گیری است.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, اپیدمی ویروس کرونا, وزیر غیراجتماعی, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۶ آبان ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 هدیه‌بازی و ماجراسازی
بخش دوم
و بعد به وجه درونی‌اش اما هرگز نباید اینگونه تصور کنیم انقلاب که شد دست هر استعمارگری از ایران بریده شده و دیگر از این خبرها و از این خرید و فروش‌ها نیست؛ نه این نهایت ساده‌لوحی و ساده‌نگری است، اتفاقا از بس در این فاصله اسباب و اساس استعمارگری توسعه یافته که کارها و بارها و خرید و فروش‌ها و جابجایی‌هایش بسی بهتر و بیشتر از قبل پیش می‌رود؛ تازه در این برهه در کشور ما یک اتفاق خیلی خاص هم رخ داده که نباید از کنار آن ساده گذشت و آن درون‌زا و درون‌ساز شدن انگلیسیت در داخل کشور است بر این اساس حالا دیگر اصلا نیازی نیست استعمارگری همچون انگلیس از دور بیاید و با هزار خدعه و نیرنگ بساط استثمار ما بگستراند، خیلی ساده و سازمان‌یافته انگلیسیت خود در داخل کشور به مرز تولید رسیده و حتی از آن هم عبور کرده و مرزهای صادرات را هم درنوردیده است!
بله باید باور داشت دنیا که عوض شده شکل و شمایل استعمارگری هم عوض شده و عوامل تأثیرگذار در آن هم بسی بالا و پایین شده است؛ اگر پیشتر در دنیا یک انگلیس و یک پیر استعمار وجود داشت حالا به قدری این پیر، دستکم در همین ایران خودمان، تکثیر شده که در هر کجایش بوفور می‌توان یافت کسانی که انگلیس کبیر را با تمام سیاست‌بازی‌هایش درست و حسابی داخل جیب‌‌های بی ته و بی انتهایشان می‌گذارند و در تو به توهای تمام نشدنی جیب‌شان برای همیشه گم و گورش می‌کنند!
اگر که انگلیس با تمام انگلیس بودنش نتوانست قدری طلا بار شتر کرده و در مدرسه تحویل مدرس دهد حالا باید بیاید و وردست استعمارگران تولید داخل ما زانو زند و درس بیاموزد که چگونه می‌توان شمش و طلا و دلار و دکل که سهل است شرق و غرب و شمال و جنوب کشور را با همه کوه‌ها و جنگل‌ها و در و دشت‌ها و معادنش بار زد و آورد تهران محضر حضرات، و بعد خود تهران را هم بار هواپیما کرد و برد کانادا و یا نمی‌دانم کجا و کجا و کجاها که برخی از آنها به لطف خدا مشخص شده‌اند و برخی دیگر هم بزودی مشخص خواهند شد، چه تازه هدیه‌بازی طبریون و پناهیون و امثال اینها شروع شده و کم و بیش حکایت میلیاردمیلیارد استعمارگری تازه یک به یک در دور رو شدن است!
باری به هر جهت اگر که امروز ما نتوانستیم در تولید و توسعۀ پایدار به مرحلۀ درون‌زایی و خودکفایی برسیم دستکم در مورد استعمارگری و استعمارخویی به حد کمالش رسیده‌ایم! در شرح اینکه چرا اولی ممکن و میسر نشد و دومی شد هیچ جای دوری نرویم، بیش از هر چیزی خود همین دومی شد که اولی نتوانست بشود. شیران کم‌شمار جان خود را در طبق اخلاص گذاشته و شبانه‌روزی از مردم و مملکت دفاع کردند و سرانجام یا شهید شدند یا زمین‌گیر تا روبهان پرشمار در رأس قدرت فرصتی گیر بیاورند و بی‌دغدغه با سرمایۀ کشور خلوتی کنند و بی‌واهمه هر بلایی که دلشان خواست سرش دربیاورند و بعد با نهایت بی‌شرمی مقابل دوربینی که پشتش چشم میلیون‌ها انسان بیننده از داخل و خارج از حیرت از حدقه درمی‌آید با نمودی بسیار نمایان از به ریش مردم خندیدن گستاخانه بگویند: اینکه چیزی نیست، دوستانی در کارند که سند تهران که سهل است سند ایران را هم بخواهم به نامم می‌زنند! ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: هدیه بازی طبری پناهیان, پیر استعمار انگلیس, توسعه پایدار, جامعه شناسی شرقی
[ چهارشنبه ۲ مهر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب جمعیت
بخش سوم
اصولا به مجموع کسانی که در یک منطقۀ جغرافیایی مشخص زندگی می‌کنند «جمعیت Population» گفته می‌شود. اگر که جامعه را ترکیبی تاریخی از دو عنصر «انسان» و «ساختار» بدانیم جمعیت تحققا تجلی عینی تولید و تکثیر جزء اول یعنی انسان در طول زمان می‌باشد. جمعیت و جمعیت‌شناسی (مطالعۀ علمی جمعیت) به این معنا و مفهومی که اکنون مطرح است تا یکی دو سه قرن پیش واژۀ چندان مهمی نبود؛ به واقع امر تنها زمانی این واژه مطرح و ارزش و اهمیت یافت که تبدیل به یک «مسأله» شد، آن هم نه برای متفکران و اندیشمندان حوزۀ علوم اجتماعی و انسانی بلکه بدوا برای دولت‌مردان و دولت‌ملی‌ها.
«دولت State» عنوانی است که بطور مشخص به سازمان سیاسی اداره کنندۀ یک «کشور» اطلاق می‌گردد؛ اگر که جمعیت نتیجۀ رشد و توسعۀ عنصر انسان در طول زمان باشد دولت هم نوعا نتیجۀ توسعه و تکامل عنصر ساختار در طول زمان می‌باشد. از سوی دیگر «کشور Country» به یک منطقه یا سرزمین جغرافیایی تحت حاکمیت یک دولت اطلاق می‌گردد؛ به این ترتیب ملاحظه می‌فرمایید که سه واژۀ کشور، دولت و جمعیت، هم در نظر و هم در عمل، تا چه حد در هم تنیده شده‌اند و به تحقیق تعریف و موجودیت یکی در گروی تعریف و موجودیت دیگری می‌باشد.
بر خلاف حکومت‌های استبدادی سنتی که غالبا تعداد نفوس انسانی موجود در حوزۀ حاکمیت‌شان فی‌نفسه برایشان از ارزش انسانی چندانی برخوردار نبود مگر برای بردگی و بندگی و استخدام و استثمار جابرانه در راستای کسب ثروت و قدرت هر چه بیشتر، دولت‌های مدرن بعنوان نظام‌های سیاسی بسیار رام و آرام شده به نسبت سایر نظام‌های سیاسی، بسیار به مردمان سرزمین‌های تحت حاکمیت خود نزدیک شده و خود را در برابر رفاه و امنیت و آرامش و آسایش مردمان خود موظف و مسئول و متعهد می‌دانستند و دقیقا به این دلیل «دولت‌ملت Nation-State» نامیده شدند.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جمعیت و جمعیت شناسی, نرخ رشد جمعیت, نرخ یا حد جانشینی, دولت‌ملت Nation State
[ شنبه ۲۲ شهریور ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب جمعیت
بخش دوم
بحث ما در باب جمعیت از بازنشر این جملۀ هشدارآمیز مندرج در یکی از سایت‌های خبری در گروه آغاز شد: " وضعیت رشد جمعیت وحشتناک است؛ باور کنیم که به زیر حد جانشینی رسیده‌ایم و با سرعت غیرقابل تصوری با کاهش جمعیت مواجه هستیم!" بدوا برای اطلاع آن دسته از عزیزانی که احیانا آشنایی کمتری با مبانی و مفاهیم جمعیت‌شناختی دارند عرض شود که حد یا سطح یا در حقیقت «نرخ جانشینی» Replacement Rates به میزانی از باروری گفته می‌شود که در آن جمعیت موجود توان بازتولید و جایگزینی خود را بازمی‌یابد. نرخ جانشینی مطابق نظر بخش جمعیت‌شناسی سازمان ملل 2.1 است به این معنی که اگر هر زن تعداد 2.1 فرزند از خود بجای بگذارد جمعیتی که از پی خواهد آمد دقیقا جایگزین جمعیت موجود خواهد شد. هر مرگی با یک تولد جبران خواهد شد و بدین ترتیب سطح جمعیت حفظ خواهد شد.
«نرخ باروری کل» TFR (تعداد متوسط فرزندان زاده شده توسط یک زن) اگر با نرخ جانشینی (2.1) برابر باشد رشد جمعیت صفر خواهد بود، یعنی نه افزایش و نه کاهش خواهد داشت، اما اگر نرخ باروری از نرخ جانشینی بالاتر باشد (TFR>2.1) رشد جمعیت مثبت و اگر پایین باشد (TFR<2.1) رشد جمعیت منفی خواهد بود. بالاترین نرخ رشد جمعیت ایران در سال 1365 برابر با 3.9 بوده است؛ با این نرخ رشد مثبت، جمعیت ایران از 49.4 میلیون نفر در سال 1365 به 60 میلیون نفر در سال 1375 رسید؛ در این سال اما نرخ رشد به 2 کاهش یافت و بیست سال بعد در سال ۱۳۹۵ به 1.24 رسید و در سال 1398 با کمی رشد به حد 1.8 رسید. هشدار کاهش جمعیتی که اکنون در جامعه برپاست در واقع از این بابت است: در حال حاضر زنان ایرانی بجای اینکه هر کدام 2.1 فرزند تحویل جامعه دهند 1.8 تحویل می‌دهند و این افت نرخ باروری از سطح نرخ جانشینی طبیعتا در سال‌های آتی باعث کاهش جمعیت ایران خواهد شد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جمعیت و جمعیت شناسی, نرخ رشد جمعیت, نرخ یا حد جانشینی, نرخ کل باروری TFR
[ شنبه ۱۵ شهریور ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب جمعیت
بخش اول
مقدمه
اصولا جامعه‌شناسان مباحث خود را در سه سطح تحلیلی خرد، میان و کلان پی می‌گیرند و به این ترتیب با نگاهی جامع‌اندیشانه تلاش می‌کنند در تجزیه و تحلیل‌های خود در عین حال که به کلیت جامعه می‌اندیشند مصالح و منافع افراد و گروه‌ها را هم بعنوان اجزایی از کل جامعه مد نظر داشته باشند چرا که الزاما هر آنچه به نفع جامعه است به نفع افراد و گروه‌ها نیست و برعکس هر آنچه به نفع افراد و گروه‌هاست الزاما به نفع جامعه نیست از این جهت از اهم مباحث مطرح در باب زندگی اجتماعی خود همین تنظیم و تعدیل و توزیع منافع افراد، گروه‌ها و جامعه در برابر هم است و غالب نظریات و نظام‌های سیاسی-اقتصادی-اجتماعی حاصل از این نظریات هم نتیجۀ موضع‌گیری‌های متفاوت در رابطه با این موضوع و این مسأله است.
از این نظر در کل هر گاه هر جا بحثی در افتاد و در آن بنوعی هر سه عنصر فرد، گروه و جامعه مطرح بود باید یقین داشت که یک بحث جامع و جامعه‌شناختی در جریان است- حتی اگر به روشنی این نکته مورد تأیید و تأکید نباشد، و اگر که نه، در کلیت بحث یک یا دو مورد از آن مغفول مانده و موردی خاص در کانون توجهات باشد باید دانست که یک بحث سیاسی در کار است- حتی اگر عاملان این بحث خود به صراحت نگویند و یا که ندانند عملا و نظرا مشغول چه کاری هستند! بحث بسیار اساسی و حیاتی جمعیت هم نه فقط از این قاعده مستثنی نیست بلکه اگر قرار باشد یک موضوع و فقط یک موضوع باشد که در آن جامع‌اندیشی (توجه توأمان به هر سه بعد) لحاظ باشد آن یک موضوع، جمعیت یک جامعه است، چرا که به واقع امر جمعیت نزدیکترین مقوله به جامعه است و هر اندیشه‌ای که در باب آن ساز شود کم و بیش در باب جامعه هم سازوار خواهد بود.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: نرخ رشد جمعیت ایران, جامعه اندیشی, جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب اهمیت اندیشه و ضرورت هم‌اندیشی و بازاندیشی
✍️ حسین شیران
بخش چهارم
ز اهل دانش و ارباب معنی | سؤالی دارم اندر باب معنی
ز اسرار حقیقت مشکلی چند | بگویم در حضور هر خردمند
نخست از فکر خویشم در تحیر | چه چیز است آنکه گویندش تفکر
چه بود آغاز فکرت را نشانی | سرانجام تفکر را چه خوانی
کدامین فکر ما را شرط راه است | چرا گه طاعت و گاهی گناه است ...
اینها ابیات آغازین آن پرسش‌نامۀ منظومی است که گفتیم امیر حسینی هروی سالک خراسانی در اوایل قرن هشتم هجری مطرح کرده و شیخ محمود شبستری هم در قالب گلشن راز متقابلا بصورت منظوم به آنها پاسخ داده است؛ هروی بعنوان نخستین پرسش از چیستی تفکر می‌پرسد و بدوا از وجود چنین جریانی در ذهن بشر ابراز تحیر می‌نماید؛ و حال ببینیم و بخوانیم پاسخ شیخ محمود شبستری را:
مرا گفتی بگو چبود تفکر | کز این معنی بماندم در تحیر
تفکر رفتن از باطل سوی حق | به جزو اندر بدیدن کل مطلق
حکیمان کاندر این کردند تصنیف | چنین گفتند در هنگام تعریف
که چون حاصل شود در دل تصور | نخستین نام وی باشد تذکر
وز او چون بگذری هنگام فکرت | بود نام وی اندر عرف عبرت
تصور کان بود بهر تدبر | به نزد اهل عقل آمد تفکر
ز ترتیب تصورهای معلوم | شود تصدیق نامفهوم مفهوم
مقدم چون پدر تالی چو مادر | نتیجه هست فرزند، ای برادر
ولی ترتیب مذکور از چه و چون | بود محتاج استعمال قانون
در این روزگار صحبت از تصدیقات و تصورات و مفاهیم و مقولات تداعی‌گر مباحث فیلسوف صدرجدولی همه اعصار جدید امانوئل کانت است- همو که به قول ویل دورانت برای فیلسوف شدن نخست باید پیرو او بود- با این حال فراموش نکنیم این مباحثی که بدین شکل و بدین سطح در گلشن راز میان دو اندیشمند ایرانی مطرح است در قرن هشتم هجری (سال 717) صورت گرفته و بیش از 4/5 قرن با زمانی که کانت اولین کتاب خود را منتشر کرده فاصلۀ زمانی دارد. با ذکر این نکته در ادامه به شرح دیدگاه شیخ شبستری در مورد اندیشیدن و یا آنچه خود به تبعیت از هروی فکرت می‌نامد می‌پردازیم.
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: امیر حسینی هروی, شیخ محمود شبستری, گلشن راز, امانوئل کانت ویل دورانت
[ پنجشنبه ۶ شهریور ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب اهمیت اندیشه و ضرورت هم‌اندیشی و بازاندیشی
✍️ حسین شیران
بخش سوم
بیش از این صحبت کردن در مورد ضرورت اندیشه و هم‌اندیشی در یک چنین جمع فرهیخته‌ای جایز نیست چه آنکه خود به خواست خویش در یک چنین جمعی حاضر است لابد خود از ارزش و اهمیت اندیشه و هم‌اندیشی آگاه است که به واقع شرف حضور بهم رسانده وگرنه همچون اغلب گردش‌گران فضای مجازی ترجیح می‌داد در جاهای دیگری حضور داشته باشد که در آنها غالبا تلاش بر اینست که مردم بیشتر از چشم و گوش‌شان کار بکشند تا مغزشان! بر این اساس فی‌الحال در گذر از موضوع ارزش و اهمیت اندیشه و اندیشیدن، که بخش 1 و 2 صرف آن گردید، در ادامه نخست به چیستی اندیشه و چگونگی اندیشیدن می‌پردازیم و بعد به چیستی اندیشۀ اجتماعی در تمایز از سایر اندیشه‌ها، تا بعد که در گذر از این مباحث مقدماتی به مباحث اصلی می‌رسیم دستکم از برخی مبانی میان‌ذهنی مشترک برخوردار باشیم.
اندیشه چیست؟
بسیاری از منابع علمی و ادبی بطور گسترده به بحث دربارۀ اندیشه و یا گزارش تاریخ آن می‌پردازند بی‌آنکه بدوا سخنی در باب چیستی خود اندیشه ساز کنند و دستکم در قالب سطوری چند به خوانندگان خود بگویند که به واقع امر این اندیشه که تاریخ و تحلیل آن در چندین جلد هم نمی‌گنجد فی‌نفسه چیست! این بیشتر بخاطر اینست که یک تصور میان‌ذهنی و یا بهتر بگویم یک پیش‌فرض مشترک میان نویسنده و خواننده در کار است که در بادی امر هر دو طرف به آن بسنده می‌کنند و بر این اساس کار و بار خود را پیش می‌برند؛ اما اگر براستی کسی به هر دلیلی پا پیش نهد و پیش از هر چیزی از ما بپرسد این اندیشه که می‌گویید چیست بهتر که چند کلامی در چنته داشته باشیم تا بتوانیم پاسخش را بازبگوییم.
در تاریخ ادبیات ما، که پیشتر گفتیم در واقع امر تاریخ زیست و تاریخ اندیشۀ اجتماعی ماست، شاید هیچ کجا به روشنی "گلشن راز" شیخ محمود شبستری در باب چیستی اندیشه پرسش و پاسخی حکیمانه صورت نگرفته است؛ دوستان فرهیخته خود می‌دانند که شیخ شبستری این منظومۀ پرمغز و شگفت‌انگیز را در اوایل قرن هشتم (717 ه.ق) در واکنش به 27 بیت پرسش منظومی سرود که "امیر حسینی هروی" پیشوای سالکان خراسان حکیمانه آنها را طرح کرده و از رسولی به جمعی که شیخ شبستری هم در آن حضور داشت فرستاده و طلب پاسخ نموده بود:
گذشته هفت و ده از هفتصدسال | ز هجرت، ناگهان در ماه شوال
رسولی با هزاران لطف و احسان | رسید از خدمت اهل خراسان
بزرگی کاندر آنجا هست مشهور | به انواع هنر چون چشمۀ هور ...
نبشته نامه‌ای در باب معنی | فرستاده برِ ارباب معنی
در آنجا مشکلی چند از عبارت | ز مشکل‌های اصحاب اشارت
به نظم آورده و پرسیده یک‌یک | جهانی معنی اندر لفظ اندک ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: اندیشه هم اندیشی بازاندیشی, اندیشه اجتماعی, تاریخ ادبیات ایران, گلشن راز شبستری
[ شنبه ۱ شهریور ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب اهمیت اندیشه و ضرورت هم‌اندیشی و بازاندیشی
✍️ حسین شیران
بخش دوم
باری، به این قرار، بازگرداندن سرنوشت‌ها و سرانجام‌ها، چه خوب چه بد، به سمت و سوی آفریدگار، خود بسی فرافکنی است؛
به یقین این نه خدا بلکه خود مردمان‌اند که با تغییر در اندرون‌شان سرنوشت و سرانجام خود را رقم می‌زنند:
چه "أن ألله لایُغیر ما بقوم حتی یُغیروا ما بأنفسهم" (رعد، 11)؛
آخر خدا را چه به تغییر سرنوشت و سرانجام قوم و قبیله و ملت و امتی،
وقتی هر آنچه لازمۀ کار است را خود به دست خویش در وجود آنها پدید آورده
تا خود به یاری آن به شناخت‌های لازم برای زندگانی اجتماعی‌شان دست یابند
و مبتنی بر آن جان و جهان خویش را آباد سازند،
و آن ودیعه که بنهاده، نیست جز خرد - جزئی از خود خدا -
هم از این روست که از توان لازم برای تغییر و تعیین سرنوشت و سرانجام یک جمعی و جهانی برخوردار است:
در آدم شد پدید این عقل و تمییز | که تا دانست از آن اصل همه چیز (گلشن راز شبستری)؛
باری اینست رسالت انسانی ما در طول زندگی
که همواره تلاش کنیم بر پایۀ خرد
به هر آنچه اصل هر چیز است دست یابیم و زندگانی خود را بر این اساس بسازیم؛
انسان به اصل هر چیز که دست یابد دیگر محال است فریب غیر آن را بخورد؛
حال تصمیم با خود ماست که این خرده‌خدای خفته در اندرون خود را بیدار ساخته و بازبیابیم
و بر گردۀ آن راست ایستاده و اندیشه‌های درست بسازیم
و بر پایۀ این اندیشه‌ها پی‌درپی هم به رازهای عالم دست بیازیم:
ولیکن گر اندیشه گردد دراز | خرد با دل تو نشیند به راز (فردوسی)،
و یا اینکه از آن روی برگردانیم
و با هر چه غیر آنست زندگی بگردانیم
و خود را به هر چه سرنوست و سرانجام بد است گرفتار بسازیم:
در این خصوص استاد سخن حکیم فردوسی تمام و کمال حق مطلب را ادا کرده،
آنجا که با قسم به خود خدا، سرنوشت و سرانجام بدمان را بر ریش نابخردی‌مان بربسته است:
به یزدان که ما گر خرد داشتیم | کجا این سرانجام بد داشتیم؟
در نهایت: ای برادر تو همان اندیشه‌ای | مابقی تو استخوان و ریشه‌ای
گر گلست اندیشۀ تو گلشنی | ور بود خاری تو هیمۀ گلخنی (دفتر دوم مثنوی).
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: اندیشه هم اندیشی بازاندیشی, مثنوی معنوی مولوی, گلشن راز شبستری, جامعه شناسی شرقی
[ یکشنبه ۲۶ مرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 اندر باب اهمیت اندیشه و ضرورت هم‌اندیشی و بازاندیشی
✍️ حسین شیران
بخش اول
با نام و یاد او
که همواره هواخواه اندیشه و اندیشیدن و اندیشمندان است؛
همو که تکیه کلام‌اش "أفلا تعقلون"،
و شکوه و شکایت‌اش از "أکثرهم لایعقلون"،
و توصیت‌اش بر "یستمعون القول فیتبعون أحسنه" است؛
و بر این اساس، برترین بندگانش در نزد او
خود همین‌هایی هستند که گفته‌ها را می‌شنوند و از بهترین آنها پیروی می‌کنند،
و به تحقیق همین‌ها هستند که خود خدا هدایت‌شان کرده و در زمرۀ خردورزان عالم قرارشان داده است:
"اولئک ألذین هداهم الله و أولئک هم أولوا ألالباب" (زمر، 18)؛
و در مقابل، بدترین بندگان او جنبندگانی هستند که کر و لال عمر گران‌مایۀ خود را می‌بازند
و به هیچ نحوی از انحاء اندیشه پیشه نمی‌سازند:
"إنّ شرّ الدوّاب عندالله الصمُّ البُکم الذین لایعقلون" (انفال، 22)؛
پس منت خدای را عزّ و جلّ که بشر را فکرت آموخت
و همان را اصل و اساس حیات اجتماعی انسان قرار داد
و بالاتر از آن مقام و مرجعی برای رهایی و رستگاری‌اش پیش ننهاد؛
به اندیشه چنان قرار و مداری عطا کرد که فی‌نفسه هیچ کس را یارای توقیف آن نیست إلا خود شخص،
"من می‌اندیشم پس هستم" (دکارت)،
پس هر که اندیشه پیشه کرد به تحقیق هست گشت و پیش افتاد
و هر که به آن پشت کرد هر چه پوچی و پستی و پلیدی‌ست را از آن خود ساخت،
و این آن سرنوشت منحوسی است که خود خدا بر خلقی که نمی‌اندیشند روا داشته است:
"و یجعل الرجس علی الذین لایعقلون" (یونس، 100).
ادامه دارد ...
https://t.me/Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: اندیشه هم اندیشی بازاندیشی, یستمعون القول, من می اندیشم دکارت, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
گروه جامعه‌اندیشان شرق
خلاصه که «گروه جامعه‌شناسان شرق» نزدیک به دو سال پیش بود که منحل گردید؛ در انحلال این گروه تنها عوامل درونی دخیل نبودند بلکه مضاف بر آنها عوامل بیرونی دیگری هم در کار بودند که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به فقدان فرصت لازم برای حضور در گروه و مشارکت فعال در مباحث جاری در آن اشاره کرد و این بیشتر به دلیل شروع طرح تحقیقی نسبتا وسیعی دربارۀ سبک زندگی ایرانیان و مسائل و پیامدهای مترتب بر آن بود که خواه‌ناخواه تمامی دو سال گذشته را صرف خود ساخت.
حذف گروه منجر به نقدها و گلایه‌های بسیاری از سوی دوستان و هم‌اندیشان حاضر در گروه گردید که اغلب‌شان برحق و بجا بود و برای همین بنده هم به خود و هم به دوستان هم‌اندیش قول دادم که چندی بعد در قالب گروهی دیگر گردهم آییم و همچون قبل محفلی برای طرح مسائل و موضوعات خود داشته باشیم. این چندی بعد اگرچه قدری طول کشید اما به هر حال بنظر رسید زمان بازآیی و بازگشایی گروه فرارسیده است به این سبب ما به لطف خدا و یاری دوستان دیرین گروه را از اول مرداد بازگشایی کردیم با این تفاوت که عنوان گروه دیگر نه «جامعه‌شناسان» بلکه «جامعه‌اندیشان شرق» خواهد بود.
«جامعه‌اندیش» عنوانی به مراتب فراخناتر و فراگیرتر از «جامعه‌شناس» است و به طور مشخص دربرگیرندۀ هر اهل تفکریست که با هر زمینۀ فکری و تحصیلی تحققا دربارۀ جامعه اندیشه می‌کند. پیشتر ما در گروهی که داشتیم نه فقط شاهد حضور گسترده و مشتاقانۀ دوستان غیرجامعه‌شناس بودیم بلکه جالب اینکه گاه مشارکت این دوستان در هم‌اندیشی‌ها را پویاتر و پربارتر از دوستان جامعه‌شناس بازمی‌یافتیم هم از این رو به پاس مشارکت مشتاقانۀ این دوستان غیرجامعه‌شناس، این بار عنوان درخور و فراگیر «جامعه‌اندیشان» را به عنوان «جامعه‌شناسان» ترجیح می‌دهیم.
از اول مرداد لینک گروه در دسترس دوستان علاقمند به مباحثه و مناظره در باب مسائل جامعه قرار گرفته است و در این ارتباط اساس‌نامۀ آن هم تنظیم و در گروه اعلام شده است؛ این اساس‌نامه حاوی برخی نکات لازم جهت هم‌اندیشی‌های هرچه مؤثرتر و موفق‌تر است امید که با مدنظر داشتن آنها حداکثر استفاده از باهم و دورهم بودن‌هایمان را عاید خود سازیم. وقتی ما را گریزی از هم بودن نیست پس چه بهتر که تدابیری بیندیشیم تا باهم بودن‌ها و باهم‌اندیشیدن‌هایمان همراه با بهترین بهره‌ها برای خود و جامعه و جهانی که در آنیم باشد.
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: گروه جامعه اندیشان شرق, جامعه اندیشی, جامعه شناسی شرقی
[ جمعه ۱۰ مرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
لازمه‌ی جامعه‌شناس شدن - بخش دوم
حسین شیران
در گذر از گشت و گذار عالمانه در کشور و در متن جامعه که به نوع خود یک مشاهده و مطالعۀ مقطعی و ایستانگرانه و به جای خود امری لازم و ضروری به شمار می‌رود قطع یقین به یک مطالعۀ طولی و تاریخی و پویانگرانه هم نیاز است تا برخی اطلاعات لازم در خصوص چگونگی حادث شدن تغییرات و دگرگونی‌ها در بستر جامعه در ابعاد مختلف اعم از اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و ... عاید یک جامعه‌شناس گردد. شاید در هیچ رشته‌ای به اندازۀ جامعه‌شناسی مطالعۀ تاریخ تحولات جامعه و جهانی که در آن به سر می‌بریم مطرح و مهم نباشد؛
به عنوان مثال از این نظر شما کافیست کنکاش و تکاپوی علمی یک جامعه‌شناس را با یک پزشک مقایسه کنید تا به واقع امر سختی کار یک جامعه‌شناس برای شما مشخص گردد؛ یک پزشک هرگز به اندازۀ یک جامعه‌شناس نیازمند کسب اطلاعات طولی و تاریخی از موضوعات مورد مطالعه‌اش نیست و از این نظر کار او بسی راحت‌تر و سبک‌بارتر از کار یک جامعه‌شناس یا هر متخصص علوم انسانی دیگر پیش می‌رود. در هر حال این راه پرمشقتی است که یک جامعه‌شناس باید سپری کند و قطع یقین اگر عشق و علاقه‌ای در کار نباشد موفقیت چندانی هم در کار نخواهد بود.
اگرچه منابع تاریخی کلاسیک و پساکلاسیک بیشتر به تحولات سیاسی علاقه نشان داده و اغلب صفحات خود را از این دیدگاه پرکرده‌اند با این وجود این به معنی غیبت دیدگاه‌های دیگر در این منابع نیست چه تغییرات و دگرگونی‌های جامعه هرگز تک‌عاملی و تک‌‌بعدی نبوده و نیست و در هر صورت میان ابعاد مختلف و متعدد آن همبستگی‌هایی وجود دارد و خواه‌ناخواه هم وقوع عینی تغییرات در یک بعد در جامعه و هم گزارش تاریخی آن وقایع در قالب منابع تاریخی پای ابعاد دیگر را هم به میان می‌کشد؛ و بعد این دیگر اصولا و اساسا به عهدۀ علمای علوم اجتماعی است که با استخراج و استنباط عالمانۀ خویش، ابعاد اجتماعی تحولات تاریخی را بسی برجسته‌تر سازند.
این نکته را هم نباید فراموش کرد که ابعاد زندگی اجتماعی تاریخی ما ایرانیان بیشتر در شعر و ادبیات ما مستتر است تا هر منبع دیگری و از این جهت بر هر جامعه‌شناسی است که در کنار مطالعۀ منابع تاریخی به مطالعۀ دقیق و عالمانه (و نه عوامانۀ) منابع شعر و ادبیات بی‌بدیل خود هم پرداخته تحققا به این ابعاد مستتر دست یابد و گرنه که خود را از منبع و مخزن‌الاسراری به غایت قوی و غنی محروم ساخته است. در واقع، این باور قلبی بنده است، اگر به هر شکل ممکن «جامعه‌شناسی ادبیات» در این کشور رشد و توسعه یابد تأثیر قابل توجهی بر رشد و توسعه و ارتقاء سطح جامعه‌شناسی ما در عرصۀ ملی و فراملی خواهد گذاشت. و سرآخر اینکه در این میان از مطالعۀ سفرنامه‌های متعددی که از جانب اشخاص حقیقی و حقوقی و داخلی و خارجی متعددی در طول تاریخ بویژه چند سدۀ اخیر دربارۀ ایران و ایرانیان نوشته است هم نباید غافل شد. گاهی سفرنامه‌ها تنها منبع مستندی هستند که می‌توان از آنها برای آشکارسازی ابعاد ناگفته و ناشنیدۀ برهه‌هایی از زندگی اجتماعی استفاده کرد.
این هم از این، و اما بعد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: جامعه شناسی ادبیات, مطالعه مقطعی, مطالعه طولی و تاریخی, سفرنامه
[ چهارشنبه ۱ مرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
لازمه‌ی جامعه‌شناس شدن - بخش اول
حسین شیران
ده سال گذشته را، به یاری خدا و به لطف همراهی برخی دوستان جامعه‌شناس‌ام، بیشتر صرف گشت و گذار در سراسر ایران نمودم؛ از شمال غرب، حوالی مرزهای آذربایجان و ارمنستان و ترکیه و عراق تا جنوب شرق، سواحل مکران و نقطۀ پایانی‌اش بندر گواتر- جایی که دیگر خاک ایران تمام می‌شود و آب‌های آزاد مشرف به اقیانوس هند و آرام و اطلس آغاز می‌شود؛ و در قطری دیگر از شمال شرق، از خراسان بزرگ با تمامی جاذبه‌های طبیعی و تاریخی و مذهبی‌اش تا جنوب غرب، خوزستان همیشه سربلند و سرفراز ولیکن متأسفانه اغلب سر به سر با مسائل جامعوی مختلف! کمابیش از تمامی استانهای کشورم دیدن کردم، برخی جزء به جزء و برخی دیگر به صورت محدود تا وقتی دیگر که توفیق گشت و گذاری بیشتر نصیبم گردد! ...
این را از این جهت می‌گویم که رابرت پارک جامعه‌شناس سرشناس مکتب شیکاگو همیشه به شاگردانش توصیه می‌کرد که از پشت میزهای راحت خود برخیزند و به خود زحمت بدهند به درون جامعه بروند و از نزدیک خود به چشم خویش ببینند که در گوشه و کنار آن چه می‌گذرد؛ سال‌ها پیش که من در تدریس درس جامعه‌شناسی شهری به این توصیۀ ارزشمند پارک برخوردم سخت آن را آویزۀ گوشم کردم تا بسی پیش از آنکه ادعای جامعه‌شناس بودن داشته باشم برنامه‌ای برای ایران‌گردی داشته و تا حد ممکن پا در گوشه و کنار آن گذاشته باشم و از اوضاع و احوال جامعه‌ای که قرار است جامعه‌شناس آن باشم دستکم واجد برخی شناخت‌ها باشم و هیچ ندیده و نشنیده نگویم که اینجا و آنجای این سرزمین پهناور چه می‌گذرد!
این برنامه به لطف خدا تا جایی که امکانش فراهم بود پیش رفت و من توانستم در مدت یک دهه به اقصی نقاط کشورم سربکشم و از نزدیک وضعیت مناطق مختلف را از ابعاد متعدد به چشم خود ببینم، به قدر ممکن با اقوام و اقلیت‌های دوست‌داشتنی کشورم دیدار و نشست و برخاست کنم و به قدر مجال با برخی از اهالی اهل فکر این مناطق در مورد مسائل مختلف گفت و شنود کنم. باری، این دیگر جزئی از باور من است که یک جامعه‌شناس باید برخیزد و به راه افتد و - اگر نه جهان - دستکم در گوشه و کنار کشور خود عالمانه و عاشقانه به گشت و گذار بپردازد و بعد اگر قرار شد جایی در مورد جامعه‌اش نظری بدهد با حداکثر شناخت و اطلاعات دست به یک چنین کار بزرگی بزند! ...
این از این، و اما بعد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: رابرت پارک, مکتب شیکاگو, جامعه شناسی شهری, جامعه شناسی شرقی
[ چهارشنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی Ten Questions: a Sociological Perspective
نوشته: جوئل شارون Joel Charon
ترجمه: منوچهر صبوری
نشر: نی
تعداد صفحات: 368
مطالعۀ این کتاب به همۀ آنهایی توصیه می‌شود که جامعه‌شناس نیستند و می‌خواهند در کمترین زمان ممکن با علم جامعه‌شناسی آشنا شوند و بدانند که اصولا و اساسا در درون این علم چه می‌گذرد، جامعه‌شناسان به چه موضوعاتی و چگونه و با چه اسباب و اساسی می‌اندیشند؛ و یا که جامعه‌شناس هستند و هنوز به درک منسجمی از آنچه در درون این علم می‌گذرد دست نیافته‌اند!
این ده پرسش عبارتند از:
1. جامعه‌شناسان چگونه جامعه را مطالعه می‌کنند؟ آیا سوگیری‌های شخصی مانعی در برابر این مطالعه نیست؟ آیا می‌توان گفت این مطالعه علمی است؟ اصلا علمی بودن به چه معناست؟ ...
2. معنای انسان بودن چیست؟ آیا طبیعت انسانی چیزیست که ما از هنگام تولد داریم؟ اصل و اساس انسانیت چیست؟ هوش؟ زبان؟ جامعه؟ یا فرهنگ؟ ...
3. چگونه جامعه به وجود می‌آید؟ چگونه دوام می‌یابد؟ چه چیزی باعث همبستگی و همکاری ما می‌شود؟ ترس؟ زور؟ نیاز به دیگران؟ ...
4. چرا مردم در جامعه نابرابرند؟ نابرابری به طبیعت بشری مربوط می‌شود یا جامعه؟ آیا ایجاد جامعه‌ای برابر امکان‌پذیر است؟ ...
5. چرا به آنچه می‌کنیم اعتقاد داریم؟ باورهای ما چگونه شکل می‌گیرند؟ آیا ما آنها را شکل می‌دهیم یا جامعه؟ ...
6. آیا انسان‌ها آزادند؟ ما تا چه حد بر زندگی خود تسلط داریم؟ نیروهایی که بر تصمیمات ما تأثیر می‌گذارند کدام‌ها هستند؟ اصولا آزادی چیست؟ چرا فکر می‌کنیم که باید آزاد باشیم؟ ...
7. چرا همه نمی‌توانند مانند ما باشند؟ چرا باید دیگران مانند ما باشند؟ چرا انسان‌ها متفاوت از هم هستند؟ ارزش‌ها چیستند؟ خوب هستند یا بد؟ ...
8. چرا تیره‌روزی در جهان وجود دارد؟ چه چیزهایی باعث مسائل بشری می‌شوند؟ چرا باید زندگی تا این حد دشوار باشد؟ آیا ساختن جامعه‌ای بهتر ممکن است؟ ...
9. آیا فرد براستی دگرگونی ایجاد می‌کند؟ آیا واقعا فرد قادر به دگرگونی است؟ اگر نیست چه چیزی مانع آن است؟ تغییر جامعه چرا و چگونه ممکن می‌گردد؟ ...
10. آیا جامعه‌شناسی مهم است؟ مهم برای چه؟ آیا جامعه‌شناسی می‌تواند جهان بهتری برای ما به وجود بیاورد؟ درکی که جامعه‌شناسی به ما می‌دهد از خود ماست یا جامعه؟ جامعه‌شناسی چه چیز مهمی به ما می‌گوید؟ ...
و پرسش یازدهمی که اخیرا اضافه شده است:
11. آیا باید دربارۀ افراد به تعمیم بپردازیم؟ وقتی همۀ انسان‌ها یگانه هستند تعمیم در مورد آنها چه معنا و مفهومی دارد؟ آیا ممکن و مجاز است؟ ....
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: ده پرسش, از دیدگاه جامعه شناسی, جوئل شارون Joel Charon, منوچهر صبوری
[ شنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 8
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
8. مسائل اجتماعی مختلف بهم مرتبط هستند.
از آنجایی که مسائل اجتماعی ریشه در عملکرد جامعه دارند، بسیاری از مسائل اجتماعی در ارتباط با یکدیگر هستند. این به این معنی است برای حل یک مشکل، مثلا، کاهش تعداد کودکانی که در بستر فقر رشد می‌کنند، ممکن است به نوبه خود به حل شدن مسائل دیگر، مانند نرخ بالای ترک تحصیل دبیرستانی‌ها، سوء مصرف مواد و جرم و جنایت، کمک کند.
این هم درست است که حل یک مسأله ممکن است یک مسألۀ جدیدی ایجاد کند که انتظارش را نداشتیم، به عنوان مثال، اختراع خودرو در اواخر دهۀ 1800 به مردم کمک کرد تا راحت‌تر جابجا شوند، اما ده‌ها سالی که با خودروها گذشت آلودگی هوا و سالانه ده‌ها هزار (در سال 2008 حدود 40000) مرگ و میر ناشی از تصادفات را بجای گذاشت.
این احکام هشتگانه به شما کمک خواهد کرد تا درکی جامعه‌شناختی از مسائل اجتماعی را به دست آورید. یک ایدۀ مهم دیگر هم اینست که پرداختن به بسیاری از مسائل اجتماعی مستلزم کاربرد یک چشم‌انداز جهانی است.
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ دوشنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
در قتل رومینا همه مسئول هستیم!
✍️ حسین شیران
در فاجعه قتل رومینا تردیدی نیست که پدر بخت‌برگشتۀ رومینا در ردیف اول مسئولیت قرار دارد چون در هر حال عامل مستقیم جرم محسوب می‌شود و این چیزیست که دستگاه قضا اصولا و اساسا به آن اعتقاد و با آن کار دارد؛ اما از نقطه‌نظر جامعه شناسی تردیدی نباید داشت که در رخداد این فاجعه به‌هیچ‌وجه این پدر تنها نیست و مسئولیت کار تنها گردن او نیست! دستکم آن مردی که با 16 سال اختلاف سن با احساسات رومینای 13-14 ساله بازی کرده و قلب او را پیش از تکامل عقلش تا قتلش مدیریت کرده هم به اندازۀ پدر رومینا مقصر است و شاید هم بسی بیشتر، چون عامل اصلی همۀ جریانات و تحرکات ماقبل قتل، یا به بیانی بهتر، زمینه‌ساز ارشد قتل، خود او بوده است؛ همین‌طور نزدیکان و بستگان پدر رومینا که با در تنگنا قرار دادن او ذهنیت‌اش را برای قتل فرزندش تهییج و غیرتش را سخت تحریک کرده بودند! ...
در این میان پای آن فرهنگ (مجموعۀ ارزش‌ها و هنجارهای حاکم بر مردم و منطقه) که جمیع کنش‌ها و واکنش‌ها را رهبری کرده و کار را تا به اینجا (قتل بی‌رحمانۀ فرزند توسط یک پدر) کشانده را هم سخت باید به محکمه کشاند! همین‌طور اجتماع و جامعه‌ای که تمامی این عناصر (این فرهنگ و این افراد با تمام ویژگی‌ها) را ساخته و پرداخته و گردهم آورده و در تعامل و تقابل پنهان و آشکار با یکدیگر قرار داده است! قطع یقین هیچ جرمی بمثابۀ یک کنش یا واکنشی انسانی در خلاء رخ نمی‌دهد! قدر مسلم زمینه‌هایی در کارند که باید آنها را جست، زمینهها از نقطه‌نظر جامعه شناسی اگر بیش از خود جرم مهم نباشند قطعا کم از آن نیستند!
اینکه یک چنین ذهنیتی هنوز در جامعه جان نگرفته هم تقصیر آشکار ما (به اسم) جامعه‌شناسان است که هیچگاه در قالب یک جنبش جهادی تلاش نکرده‌ایم ذهنیت جامعه را به سمت و سوی واقع‌بینی و جامع‌نگری تغییر دهیم! حالیا در ایران هیچ قشری همچون جامعه‌شناسان در انزوا و انفعال نسبی به سر نمی‌برند! ای عجب که این قشرِ مدعی روشن‌فکری و روشن‌گری عمریست به تبعیت از مارکس وقت و توان خود را صرف مطالعۀ فعل و انفعال طبقۀ کارگر نموده است در حالی که اکنون در ایران هیچ طیفی آگاه‌تر و فعال‌تر از کارگر و ناآگاه‌تر و منفعل‌تر از جامعه‌شناس نیست! به کسی برنخورد اما حالیا این خود قشر جامعه‌شناسان است که باید از وضعیت ناشایست «آگاهی در خود» به وضعیت زیبندۀ «آگاهی برای خود» برسد! باشد که کارگران در این زمینه دستگیر جامعه‌شناسان باشند!
در نهایت در رابطه با فاجعۀ قتل رومینا این را هم باید اضافه کنم که هیچگاه جریاناتی از این قبیل را نباید طوری تقریر کنیم که دامن امثال رومیناها را بعد آنکه کشته می‌شوند از هر خبط و خطایی پاک و مبرّا جلوه دهیم. آنها که صرف عشق و علاقه را مایه و مجوز لازم برای مبارزه با ارزش‌ها و هنجارهای یک جامعه می‌دانند این ماجرای تلخ باید برایشان درس بزرگی باشد که این راه درافتادن با آنها نیست! در اصل فلسفۀ وجودی ساختارهای اجتماعی جنگ با افعال احساساتی افراد جامعه است و چون ساختار به سختی ریشه در تاریخ دارد اغلب بر هر حرکت فردی و احساسی غالب می‌گردد! غرق احساس شدن در پیش‌گاه عقل و منطق هیچگاه مقبول نمی‌افتد پس به صرف عشق نباید عاشق و معشوق را بر هر کاری محق دانست. این مهم را هیچ کس هم نداند و نفهمد همۀ پدرها و مادرهایی که نسبت به سرنوشت فرزندشان حساس هستند خوب می‌فهمند! پس او خود هم نسبت به آنچه با کمال تأسف بر سرش آمده مسئول است!
نتیجه: در بستر جامعه اصولا و اساسا هیچ امر انفرادی وجود ندارد هر چه هست اجتماعی است و از این نظر همه در برابر آن مسئول‌اند؛ باشد که هر کس به اندازۀ سهم خود در جریانات اجتماعی، مسئولیت امور را به گردن بگیرد و برای اصلاح در روال‌ها و روندهای بیمار و بیماری‌زای جامعه تلاش کند تا شاید ایران دیگر نبیند از این روزها!
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قتل رومینا اشرفی, حقوق کودک, قتل ناموسی, نقد جامعه شناسی
[ جمعه ۹ خرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 7
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
7. بسیاری از مسائل اجتماعی - اما نه همۀ آنها - را می‌توان حل کرد؛ یک دلیل خوب برای مطالعۀ مسائل اجتماعی، بهبود وضع جامعه است.
جامعه‌شناسان بر این باورند که بسیاری از مسائل اجتماعی را - اگر هم نتوان که بطور کامل حذف‌شان کرد دستکم، می‌توان کاهش داد؛ به عنوان مثال، در سال 1960، 35 درصد از مردان و زنان سالخورده در ایالات متحده زیر خط فقر زندگی می‌کردند؛ از آن زمان، افزایش مزایای تأمین اجتماعی و بهبود حقوق بازنشستگی کارفرمایان، نرخ فقر در میان سالمندان را به کمتر از یک سوم از آنچه که بود، کاهش داد. اما جامعه‌شناسان انتظار ندارند که هر نوع مسألۀ اجتماعی قابل حل باشد. همان‌طور که قبلا ذکر شد، شرایطی وجود دارد که در آن مسائل اجتماعی برای برخی از افراد نسبت به دیگران سودمندی‌هایی دارد و گاهی اوقات آنها که منفعتی دارند به اندازۀ کافی قدرتمند هستند که بتوانند سرعت تغییر را کند سازند یا کلا مانع تغییر شوند.
به عنوان مثال، در اواسط سال 2009، ایالات متحده تنها کشور صنعتی بدون نظام مالیاتی باقی ماند که برای همه مردمانش کمک هزینۀ مراقبت‌های پزشکی پرداخت می‌کرد. اگرچه 46 میلیون نفر بیمۀ درمانی ندارند، مخالفت سیاسی با مراقبت‌های بهداشتی جهانی دولت‌بنیاد توسط سازمان‌های هدایت کنندۀ پزشکان و شرکت‌های بیمه یک مانع قدرتمند برای تغییر بوده است. حتی مسائلی که همه می‌خواهیم حل شوند گاهی اوقات حل شدن‌شان با چالش روبرو می‌شود؛ برای نمونه، قطعا همۀ ما امیدواریم که درمانی برای ایدز پیدا شود اما وقفه‌هایی که در پیشرفت پژوهش مربوط به این بیماری رخ داده و می‌دهد در نهایت درمان آن را سال‌های سال به تعویق می‌اندازد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, مسائل اجتماعی Social Problems, جان مشینیز John Macionis
[ جمعه ۲ خرداد ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 صدسال پیش، صدسال پس - بخش پنجم
✍️ حسین شیران
صدسال پس اما چه خواهد شد و دنیا به کجا خواهد رسید و مردم چگونه خواهند بود و چه سطحی از علم و تکنولوژی را چگونه و تحت چه شرایطی تجربه خواهند کرد بر هیچ‌کس بدرستی معلوم نیست کما اینکه صدسال پیش هم هیچ‌کس اینجایی که ما اکنون رسیده‌ایم و آنچه که ما امروز تجربه می‌کنیم را حتی در خواب ناز هم نمی‌دید! هم اکنون بالغ بر 8 میلیارد جمعیتی که خوب یا بد دنیا را دارند تجربه می‌کنند غیر از آن جمعیتی هستند که صدسال پیش بوده‌اند، صدسال بعد هم میلیاردها انسان جدید بر روی زمین و زمان ظاهر خواهند شد و دنیا با تمام داشته و نداشته‌هایش دست آنها خواهد افتاد و این هشت میلیارد جمعیت فعلی هم، به قول خیام، همه جزئی از خاک زیر پای آنها خواهند شد!
اینکه آنها به چه مسند و موقعیتی دست خواهند یافت و چگونه و به چه اسبابی دنیا را اداره خواهند کرد بسیار بر ما پوشیده است اما اینکه آنها چگونه در مورد ما داوری خواهند داشت را شاید بتوان تا حد زیادی پیش‌گویی کرد کما اینکه ما خود هم به همین ترتیب در مورد پیشینیان خود پس‌داوری‌ها می‌کنیم. برای ما امروزی‌ها، به عنوان مثال، بسی جای تعجب دارد که چرا و چگونه صدسال پیش ایران زیر سم اسبان روس‌ها و انگلیس‌ها و گاه‌گداری هم عثمانی‌ها بوده و چرا مردم یا حکومت مرکزی هیچ کاری از پیش نمی‌بردند، صدسال بعدی‌ها هم در مورد ما خواهند گفت چرا و چطور صدسال پیش کشوری با بیش از 2500 سال سابقۀ تاریخ و تمدن را کشوری 200-300 ساله از آن سوی دنیا در شرایط تحریم قرار داده و در سرتاسر دنیا اجازه نمی‌داد کسی یک لیوان آب دست ایران بدهد! ...
ما پیشتر در مورد جنگ و قحطی و بیماری صدسال پیش سخن گفتیم و چه بسا بر اساس شرایط زمان خود بر بسیاری از آرا و عقاید و عملکرد آنها خرده گرفتیم صدسال بعدی‌ها هم همین‌طور بر اساس شرایط زمان خود در مورد آرا و عقاید و عملکرد ما نقدها و نظرها خواهند نوشت! امروز که طاعون و بسیاری از بیماریهای دیگر در کنترل بشریت قرار گرفته و دیگر به این سادگی‌ها کسی از این بیماری‌ها نمی‌میرد تصور اینکه شش قرن پیش (قرن 14) نیمی از جمعیت همین اروپایی که اکنون سردم‌دار علم و توسعه و تمدن و تکنولوژی در جهان است را همین طاعون از بین برده بسیار سخت است برای صدسال بعدی‌ها هم اینکه چگونه در آوان قرن 21 یک ویروس از نوع سرماخوردگی خیلی ساده و راحت دنیا را درنوردیده و همۀ کشورها اعم از غنی و فقیر را دربرگرفته و هر روز هزاران کشته روی دست بشر قرار داده - اتفاقا از جمع کشورهای پیشرفته بیشتر- چه بسا نشانۀ عجز و ناتوانی بشر امروزی تلقی خواهد شد، در حالی که بشر امروز خود فکر می‌کند اینک در تواناترین وضع خود به سر می‌برد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قحطی بزرگ 1298, طاعون قرن 14, ویروس کرونا, روس انگلیس عثمانی
[ پنجشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
روز جهانی آزادی مطبوعات
امروز سوم ماه مه (14 اردیبهشت) «روز جهانی آزادی مطبوعات» است. این عنوان از ۲۰ دسامبر ۱۹۹۳ به این سو توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد باب شده است. در سایت سازمان ملل در شرح زمینۀ این حرف و این حرکت چنین آمده است: "آزادی بیان یک حق اساسی انسانی است که در ماده 19 اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن اذعان شده است: هر کسی از حق آزادی عقیده و بیان برخوردار است؛ این حق شامل آزادی اختیار نمودن عقاید بدون مداخله و مؤاخذه، دریافت و پخش اطلاعات و ایده‌ها از هر رسانه‌ای و فارغ از مرزها است."
آزادی رسانه‌ها و دسترسی به اطلاعات به هدف توسعه‌ای وسیع‌تر توانمندسازی مردم منجر می‌گردد. توانمندسازی یک فرایند اجتماعی و سیاسی چندبعدی است که به افراد کمک می‌کند کنترل زندگی خود را بدست بیاورند. این امر تنها با دستیابی به اطلاعات دقیق، منصفانه و بی‌طرفانه و نمایش کثرت عقاید و نظرات و بواسطۀ برقراری ارتباط فعال عمودی و افقی و به این طریق، مشارکت در زندگی فعال در جامعه حاصل می‌شود.
با این حال تحقق آزادی بیان منوط به این بایدهاست:
1- یک محیط قانونی و نظام‌بخش که اجازۀ ظهور یک بخش رسانه‌ای باز و کثرت‌گرا را فراهم کند.
2- یک ارادۀ سیاسی که از این بخش حمایت کرده و قوانین لازم برای محافظت از آن را وضع کرده باشد.
3- قوانینی که دسترسی به اطلاعات، به ویژه اطلاعات در حوزه عمومی را تضمین کنند و
4- مردم بعنوان مصرف‌کنندگان اخبار از سواد رسانه‌ای و مهارت‌های لازم برای آن برخوردار باشند تا بتوانند اطلاعاتی كه دریافت می‌كنند را برای استفاده در زندگی روزمره منتقدانه تجزیه و تحلیل و تلفیق کنند و مطبوعات را در برابر اقدامات خود مسئول بدانند. ...
https://www.un.org/en/observances/press-freedom-day/background
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: روز جهانی آزادی مطبوعات, یونسکو سازمان ملل متحد, آزادی بیان آزادی عقیده, جامعه شناسی شرقی
[ یکشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
صدسال پیش، صدسال پس - بخش چهارم
حسین شیران
اشغال سرتاسری کشور توسط انگلیس‌ها و پیشرفت خشکسالی و جدی شدن قحطی و کمبود شدید مواد غذایی کم بود شیوع بیماری‌هایی همچون تیفوئید، تیفوس، وبا و بویژه آنفلوآنزای اسپانیایی هم بر آنها اضافه شد و به این قرار حوالی سال‌های 1297 الی 1298 خورشیدی برابر با 1917 الی 1919 میلادی مردم ایران در شرایطی از هر نظر سخت و ناگوار قرار گرفت؛ بقول مرحوم جمال‌زاده هر کدام از اینها همچون سوارانی شمشیر و شلاق بدست در دل شبی تاریک و هولناک همه باهم بر سر مردم بی‌دفاع ایران آوار شدند و تا می‌توانستند تاختند و تاختند و تاختند و تلفاتی سنگین در جای‌جای ایران از خود بجای گذاشتند!
همه اینها در شرایطی رخ داد که دولت مرکزی ایران از یکسو به دلیل ضعف ذاتی و از سوی دیگر به دلیل ضعف ناشی از تاخت‌وتاز ارتش‌های اشغال‌گر در طول جنگ بویژه انگلیس از اراده و توان لازم برای ادارۀ کشور برخوردار نبود و این خود وخامت اوضاع را تا به حد یک بحران و فاجعۀ ملی پیش می‌برد. دنسترویل Dunsterville فرمانده ارتش انگلیس در این دوران در ایران خود بعنوان شاهد عینی ماوقع در خاطرات خود اینگونه نوشته است: ... مردم می‌میرند و کسی نیست که کمکی کند و گاه جسد آدم‌ها آن‌قدر کنار جاده‌ها می‌ماند ... مردم هم از دو سویش بصورت عادی عبور می‌کنند ... برای درصد بزرگی از مردم مرگ ناگزیر بود ... [1].
کالدول Caldwell وزیر مختار آمریکا در ایران هم گزارشاتی عینی از این دوران نگاشته است: ... به دلیل قحطی افسار گسیخته‌ای که در سراسر ایران در اثر جنگ و نبود غله بوجود آمده بسیاری گرسنه‌اند ... مواد غذایی بسیار کم و قیمت‌های آنها باور نکردنی است ... نانوایی‌ها آرد را با خاک مخلوط می‌کنند تا حجمش بیشتر شود ... مردم علف، سگ، مردار حیوانات و حتی انسان را می‌خورند ... نرخ مرگ و میر روزانۀ تهران هم اکنون 180 نفر است ... [همان].
در این شرایط انگلیسی‌ها که در این دوران تنها اشغال‌گر حاکم بر ملت و ممکلت ایران بودند نه فقط کاری در حق مردم ایران نکردند بلکه برعکس بی‌شرمانه اندک ذخایر موجود کشور را هم برای مصرف ارتش خود تصاحب کردند و خود در سلامت کامل شکم‌سیر نشستند و فلاکت و نابودی مردم ایران را تماشا کردند! اگر که بگوییم این انگلیسی‌ها بودند که در این برهه از زمان قحطی و بیماری را تا مرز نابودی خیل عظیمی از مردم ایران مدیریت کردند پربیراه نگفته‌ایم! آمار تلفات مردم اما متفاوت گزارش شده است، از 1 میلیون تا 8 و حتی 10 میلیون نفر! اگر این رقم آخری درست باشد باید گفت ایران به تنهایی به اندازۀ کل کشورهای درگیر جنگ جهانی اول تلفات داده است!!! ...
ادامه دارد ...
[1] قحطی بزرگ نوشته محمدقلی مجد ترجمه محمد کریمی
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قحطی بزرگ 1298, قرارداد 1905 1915, دنسترویل کالدول, جنگ جهانی اول
[ جمعه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
قدرت اند تسک End Task Power
از نقطه‌نظر جامعه‌شناسی، ذهن محصول جامعه تلقی می‌شود. غیر از اندک شناخت‌های اولیه که فطری و لازمۀ آغاز زندگی اجتماعی است مابقی هر چه که راست یا ناراست در ذهن هر کس انباشته می‌شود (ساختارهای ذهنی) همه محصول تاریخی تعامل اجتماعی است. از این منظر اصولا و اساسا نقطۀ پایانی بر رابطۀ اجتماعی نیست، مگر مرگ، که البته در این مورد هم فارغ از روابط اجتماعی که در آن دنیا دایر است در این دنیا هم آنها که آثاری از خود بجای می‌گذارند حتی بعد از مرگ هم همچنان به رابطۀ اجتماعی خود با دیگران ادامه می‌دهند همان‌طورکه بعنوان مثال فردوسی و نظامی و مولانا و سعدی و حافظ همچنان زنده هستند و در تعامل مدام خود با بشریت به سر می‌برند.
بنابراین بشر را گریزی از روابط اجتماعی نیست؛ برخی که به قول سارتر دیگران را جهنم می‌بینند چنین می‌انگارند که اگر از جامعه و جمعیت جهنمی فاصله گیرند و به در و دشت و کوه و بیابان سر بگذارند خواهند توانست از شرّ روابط اجتماعی رهایی یابند اما از منظر جامعه‌شناسی این خیال باطلی بیش نیست! بشر حتی زمانی که با خود تنهاست فارغ از روابط اجتماعی نیست چه همین که مدام با خود صحبت می‌کند یعنی در واقع درگیرودار یک رابطه و تعامل اجتماعی با خود است آن‌هم اتفاقا از قوی‌ترین و قلبی‌ترین نوع ممکن‌اش! تحمل این نوع رابطه چه مثبت باشد چه منفی از دشوارترین کارهاست برای همین حتی بزرگترین شخصیت‌های تاریخی هم از پس تحمل این نوع رابطه برنیامده و سرانجام به دامان جامعه بازگشته‌اند و حیات و پیگیری هستی را در متن جامعه ممکن و میسر دیده‌اند!
پس اینگونه نیست که دیگران همه جهنم باشند بلکه برعکس برخی، چه ساده چه پیچیده، به قدری بهشتی‌منش هستند که رابطه با آنها افراد درگیر با خود را از جهنمی‌ترین رابطه‌ای که تجربه می‌کنند نجات می‌بخشند! این نوع افراد به اشتباه بنا بر ذهنیتی منفی که به هر شکل از تعامل با دیگرانِ دور و برشان بر هستی آنها مستولی گشته، درهای بیرون همه را بسته می‌بینند و در نهایت بدترین تصمیم ممکن یعنی قطع ارتباط با خود و دیگران (خودکشی) را برمی‌گزینند! این نشانۀ ضعف است و از این جهت در هر فرهنگی نکوهیده می‌شود. در اینکه برخی جریانات اجتماعی ناگوار در درون این افراد جاریست که زندگی را بر آنها سخت و دشوار می‌سازد شکی نیست اما این افراد چه بهتر بجای آنکه به هستی خود خاتمه دهند به هر چه مخل سرعت و صحت جریان این هستی هستند فائق آیند.
هر سیستم عاملی همچون ویندوز و اندروید و فراتر از همه ذهن بشر خواه‌ناخواه با جریاناتی درگیر است که برخی آشکار و برخی در نهان فعال هستند؛ فعالیت اینها همه باهم از قدرت و سرعت هر سیستم عاملی هر چقدر هم که قوی باشد می‌کاهد و اگر این روند شدت یابد بطور قطع به هنگ و اختلال کامل سیستم می‌انجامد؛ چاره چیست؟ چاره همانیست که هر روز و همواره در ویندوز و اندروید می‌بینم: اجرای برنامۀ اند تسک End Task؛ یعنی شناسایی و پایان دادن به فعالیت مخرب جریاناتی که آشکار و نهان بر کارکرد سیستم عامل تأثیر منفی می‌گذارند! پس چرا ما همیشه و هر روز چنین کاری را با خود و در ذهن خود انجام ندهیم؟!
قدرت اند تسک قدرت پایان‌کار دادن به جریانات منفی و بی‌فایده حاکم بر ذهن، این پیچیده‌ترین سیستم عامل جهان ماست! قدرت اند تسک قدرت نظارت و نظافت و بهداشت مکرر ذهن است! بسیاری از مسائل و مشکلاتی که ما منفعلانه تحمل می‌کنیم، بسیاری از استرس‌ها و اضطراب‌ها و ناراحتی‌های درونی ما که قطعا بر روابط بیرونی ما هم بی‌تأثیر نیستند نتیجه عدم اطلاع یا کاربست صحیح ویژگی اند تسک در اذهان مغشوش و مشوش‌مان است! در اینکه دیگران جهنمی وجود دارند تردیدی نیست اما همین‌طور دیگران بهشتی هم وجود دارند! اگر اجباری هست اختیاری هم هست! ما باید ذهن خود را مدام اسکن کنیم و آنها که رابطه با آنها تداعی‌گر دیگران جهنمی است را اند تسک کنیم! ذهن هم همچون هر فضای دیگری نیازمند پاکسازی مستمر است! هر چقدر کمتر این کار را انجام دهیم بیشتر عذاب خواهیم کشید! انتخاب با خود ما!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: اند تسک End Task, ذهن محصول جامعه, بهداشت ذهن, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
صدسال پیش، صدسال پس - بخش سوم
حسین شیران
پیش از آغاز جنگ جهانی اول، طبق قرارداد 1907، ایران از شمال زیر پای نظامیان روسیه و از جنوب زیر پای نظامیان انگلیس بود، بین این دو هم یک منطقۀ بی‌طرف تعیین شده بود تا احیانا نظامیان دو طرف باهم شاخ به شاخ نشوند. جنگ که شروع شد علیرغم اعلام بی‌طرفی دولت ایران، آن یک منطقۀ میانی بی‌طرف هم، طبق قرارداد 1915، از بین رفت و کشور بالکل بخصوص در نیمۀ غربی زیر پای نظامیان دو کشور قرار گرفت. سال 1917 با سقوط تزارها و به قدرت رسیدن بلشویکها روسیه هم از ایران پا پس کشید و عرصه برای یکه‌تازی انگلیسی‌ها در کشور باز شد. آنها به بهانۀ اینکه مباد آلمانی‌ها جای پای روس‌ها را در شمال بگیرند سایۀ نحس خود را در این خطه از ایران هم گستردند.
در سال 1918 بعد از 4 سال زد و خورد جنگ جهانی اول به پایان خود نزدیک گردید و شعله‌های آتش در جبهه‌های مختلف یک به یک فروکش کرد و در نهایت در اواخر این سال (11 نوامبر) با متارکۀ آلمان از جنگ کاملا خاموش شد. با پایان این جنگ جهان‌گیر و جهان‌سوز همه کشورهای درگیر به سرعت راه بهسازی و بهبودی خود را در پیش گرفتند اما حال و روز کشور ما ایران که در این جنگ نه ته پیاز و نه سر پیاز بود از یک طرف به خاطر تب و تاب و تبعات طاقت‌فرسای جنگ که اغلب از سوی انگلیس تحمیل می‌شد و از طرف دیگر به دلیل پیشرفت خشکسالی و رواج قحطی در کشور که باز در آن هم انگلیسی‌ها دستی بر آتش داشتند به سختی رو به وخامت نهاد.
تصور بفرمایید حال زار ایران را در آن شرایط نابسامان سال‌های 1297-1298 خورشیدی: کشوری به شدت بیمار، به مراتب بی‌صاحب و به کلی در اشغال بی‌وجهه‌ترین و بی‌وجدان‌ترین کشور روزگار، انگلیس! کشوری که هیچگاه نقشه‌ها و نیرنگ‌هایش تمامی ندارد! هرکس که تاریخ قرون جدید جهان را مطالعه کرده و صاحب ذهنیتی تاریخی باشد شاید برایش بسیار دشوار باشد که ببیند امروز مردم اغلب انگلیس را فراموش کرده و آمریکا و اسرائیل را اولین و آخرین دشمن خود می‌دانند، هرچند آنکه صاحب ذهنیتی تاریخی است بخوبی می‌داند که ایندو هم حتی آوردۀ تاریخی انگلیس هستند و در واقع این کشور از چندی پیش سیاست‌های پایان‌ناپذیر خود در جهان را بیشتر با این دو جاده‌صاف‌کن سر می‌برد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قحطی بزرگ 1298, قرارداد 1905 1915, ویروس کرونا, جنگ جهانی اول
[ دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
«نوربرت الیاس و میشل فوکو Norbert Elias and Michel Foucault»
نوشته: دنیس اسمیت Dennis Smith
بازگردان: حسین شیران Hossein Shiran
بخش یازدهم
📙 زن‌ها و شوهرها
در ابتدا، هیچ نشانه مشهودی از هم‌گرایی میان الیاس و فوکو به نظر نمی‌رسد. هر کس که جلد اول تاریخ جنسیت (چاپ اول، سال 1976، دو سال پس از کتاب «مراقبت و تنبیه») را در دست می‌گیرد، خیلی زود به این تصور می‌رسد که فوکو عمیقاً غیرمتعهد به تحلیل فروید از روان است در حالی که کتاب فرایند متمدن شدن الیاس عمیقاً متهعد به این تحلیل است.
در حد این جلد، هدف و حریف فوکو شاید بیشتر مارکوزه است تا الیاس؛ با این وضع، نتیجه برای یک خواننده طرفدار الیاس بسیار منفی و ناخوشایند است. در این کتاب، فوکو به شدت به فرضیه سرکوب فروید حمله می‌کند و این طرح او که "عملکرد جامعه مدرن را می‌توان بر حسب کنترل‌های روانشناختی بر روی ابراز انگیزش‌های شهوانی توضیح داد" را هم رد می‌کند. با وجود این پس‌زمینه مأیوس‌کننده، هم‌گرایی قابل ملاحظه‌ای میان آثار الیاس و جلد دوم و سوم تاریخ جنسیت فوکو به ترتیب با عناوین استفاده از لذت و مراقبت از خود وجود دارد. در این کتاب‌ها، فوکو به بررسی این پرسش که کدام جنبه‌های فعالیت جنسی در نظر فلاسفه و پزشکان در یونان و روم باستان مسأله بوده است پرداخته است.
در این دو جلد، فوکو به کشف وجود یک صورتی از عقلانیت غیرسرکوبگر نائل می‌آید، صورتی که متفاوت از اراده به دانستن انحصاری‌ست که از طریق سلسله‌مراتب‌های حرفهای و حکومتی بر مشتریان، زندانیان، سربازان، دانش‌آموزان و بیماران در درون جامعه انضباطی مدرن تحمیل می‌گردد. فوکو در کتاب «جنون و تمدن» (فوکو، 1967) برای این عقلانیت عمیقاً معیوب مدرن، در شیوه‌های عصر رنسانس یک جایگزین پیدا کرده بود آنجا که زنان و مردان، احساسات منطقی و حالات غیرمنطقی ذهن را بطور جدی بعنوان یک منبع بالقوه از حقیقت و یک چشم‌انداز مختلف در جهان در نظر می‌گرفتند. آنها منابعی برای غنی‌سازی بودند و نه برای تهدید.
با این حال، در یونان و روم باستان الگوی دیگری برای ارائه وجود داشت. فوکو دریافت که بسیاری از شهروندان در آن جوامع قادر بودند در داخل محدوده تحمیل شده از وضعیت قدرت و دانش‌شان، به اجرای یک اخلاق مبتنی بر خودمداری منطقی بپردازند و به این ترتیب لذتی بی‌دردسر را پی‌بگیرند. یکی از یافته‌های کلیدی فوکو این بود که در طی یک دوره شش سده‌ای از قرن چهارم پیش از میلاد به بعد، همسران رومی‌ها بسیار قدرتمند شدند و روابط جنسی آنها بسیار سخت و تند و خویشتن‌دارانه شد.
همان‌طور که او یادآور می‌شود، «از تمام تأملات اخلاقی مکتوب دربارة فعالیت جنسی و لذایذ آن چنین برمی‌آید که در قرون اولیه عصر ما در برخی از زمینهها سخت‌گیری و ریاضت‌کشی شدت یافته است. پزشکان نگران از تبعات عمل جنسی، بلادرنگ امتناع را توصیه می‌کنند و باکره ماندن را بر لذت‌بری ترجیح می‌دهند. فلاسفه هم هر گونه رابطه جنسی خارج از ازدواج را محکوم می‌سازند و وفاداری أکید میان زن و شوهر را بدون هیچ استثنائی توصیه می‌کنند (فوکو 1988a، 235).[19]
در نظر فوکو، این تغییرات محصول تغییرات حادث در داخل ازدواج و در ساختار امپراتوری روم است. بعنوان مثال، ازدواج به طور فزاینده به یکی از دغدغه‌های حقوق عمومی بدل گشت. در همین حال، مشاغل دولتی به دست اقلیتی از شهروندان افتاد. شوهران طبقه بالا مستقیماً در امور عمومی درگیر نبودند. از قضا، الیاس هم در سال 1985 یعنی یک سال بعد از انتشار جلد دوم و سوم کتاب تاریخ جنسیت فوکو در مقاله‌ای با عنوان «تغییر توازن قدرت بین دو جنس» به این موضوع روی آورد. ...
پایان بخش یازدهم
Norbert Elias and Michel Foucault
Hossein Shiran
منبع:
Norbert Elias and Modern Theory
Professor Dennis Smith , 2001
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: کتاب جامعه شناسی, الیاس فوکو اسمیت, نظریه اجتماعی مدرن, حسین شیران
[ جمعه ۲۲ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
صدسال پیش، صدسال پس - بخش دوم
حسین شیران
احمدشاه قاجار را شاید بتوان بدشانس‌ترین یا بدشگون‌ترین شاه ایران قلمداد کرد. سالی که او تاجگذاری کرد (1293 خورشیدی برابر با 1914 میلادی) دستکم دو اتفاق مهم رخ داد که هر دو چندی بعد دست در دست هم دادند و بیش از همه حلقوم ملت بخت برگشتۀ ایران را سخت چسبیدند: یکی آغاز یک دوره خشکسالی در منطقه بخصوص در ایران و دیگری آغاز جنگ جهانی اول (در 28 ژوئیه 1914) که به بهانۀ قتل یک ولی‌عهد تنها شش روز بعد از مراسم تاجگذاری او آغاز شد.
از همان سال 1293 که علائم و نشانه‌های خشکسالی در ایران محرز و مشخص شد همچون هر پدیدۀ اجتماعی هولناک دیگر خواه‌ناخواه یک هراس اجتماعی با مجموعه‌ای از رفتارهای اقتصادی و اجتماعی خاص خود در میان مردم مناطق مختلف ایران پدیدار گشت و به تدریج همپای وخیم‌تر شدن اوضاع پیش رفت و تمامی کشور را در برگرفت؛ از سوی دیگر جنگ جهانی اول هم که نخست در اروپا میان اتریش و صربستان شعله‌ور گردید بتدریج نه فقط قدرت‌ها و دولت‌های دیگر اروپا که حتی در شرق و غرب عالم پای ژاپن و آمریکا را هم به ورطۀ مرگبار درگیری بین‌المللی کشاند.
اگرچه در شکل‌گیری این دو عامل خطر (یکی داخلی و دیگری خارجی) حکومت ایران کاره‌ای نبود و چاره‌ای نداشت اما آن‌چنان دولت قدرقدرتی هم بر سر کار نبود که بر اوضاع به شدت بهم‌ریخته ملت و ممکلت مدیریت لازم را داشته باشد. با این وجود شاید تنها کار مهمی که این دولت توانست در آن شرایط انجام دهد اعلام بی‌طرفی در جنگ جهان‌گیر بود که متأسفانه آن هم هیچگاه مورد توجه هیچ‌کس قرار نگرفت. در این نقطه نکتۀ جانسوزی که هست اینست که اصولا و اساسا چرا و چگونه می‌شود یک ملت و مملکتی با طرح و تمدنی تاریخی آن هم تاریخی هزاره‌ای به یک چنین روز و روزگاری بیفتد که نه فقط در شرایط جهانی هیچ حرفی برای گفتن نداشته باشد بلکه حتی هیچ‌کس اهمیتی برای هست و نیستش هم قائل نشود چه برسد به حرفش! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قحطی بزرگ 1298, خشکسالی بزرگ ایران, ویروس کرونا, احمدشاه قاجار
[ پنجشنبه ۲۱ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 6
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
6. مسائل درگیرودار ارزش‌های ذهنی و همین‌طور واقعیت‌های عینی هستند.
امروزه بیش از سه مورد از هر ده ازدواج به طلاق منجر می‌گردد، اما آیا این به معنای این است که مسألهای به اسم «طلاق» وجود دارد؟ واقعیت‌ها مهم هستند، اما ادراکات ذهنی هم در ارتباط با هر موضوعی مهم هستند. افرادی که واجد ارزش‌های خانواده‌های سنتی هستند به احتمال زیاد نرخ بالای طلاق را به عنوان یک مسألۀ جدی در نظر می‌گیرند، اما دیگرانی که فکر می‌کنند مسئولیت‌های خانوادگی فرصت‌های افراد، بویژه زنان را محدود می‌سازند، ممکن است مخالف این امر باشند.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ یکشنبه ۱۷ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
صدسال پیش، صدسال پس - بخش اول
حسین شیران
سال 1398 سال سختی برای ما ایرانیان بود. این سال را بلافاصله با بلاها و حوادثی چند آغاز کردیم و بلاوقفه با بلاها و حوادثی چند سپری کردیم و سر آخر با بلایی بلاتردید بدتر یعنی شیوع ویروس کرونا ترک گفتیم؛ بلایی که در آغازین روزهای سال 1399 همچنان گریبان‌گیر ماست و همچنان بر شدت و حدت‌اش افزوده می‌شود و هر روز بالای هزار نفر مبتلا و بالای صد نفر مرگ از آن گزارش می‌گردد؛ اینکه آخر و عاقبت این بلا چه خواهد شد و کار به کجاها خواهد کشید هنوز بر کسی معلوم نیست؛ فعلا تا به این حد هم که پیش آمده توانسته بنحوی بی‌سابقه زندگی فردی و جمعی و جهانی ما را به شدت بر هم زند و به معنای واقعی کلمه همه را در وضعیت بحران قرار دهد. اینکه ما حال در کجای منحنی این بحران قرار داریم و کی از دست آن خلاص می‌شویم را اول خدا می‌داند و بعد آنها که این بلا را با برنامه‌ای حساب شده بر سر ما و بسی غیر از ما بربسته‌اند! ...
جالب اینکه درست صدسال پیش از این هم ملت و مملکت ما گرفتار بلایی بمراتب سخت‌تر بوده و متأسفانه تلفاتی سنگینی هم داده است؛ البته به واقع امر این ملت و این مملکت هیچگاه عاری از بلا نبوده و همواره به هر طریق و به هر ترتیب از زمین و زمان، طبیعی و غیرطبیعی و انسانی و غیرانسانی بلا بر سرش باریده و اینگونه که پیش می‌رود باز هم خواهد بارید! تاریخ را که به عقب بازگردیم کم روز خوش برای ملت ایران می‌بینیم و اغلب هر چه که هست ناسازی و ناخوشی است - البته اگر که چند روز خوش حاکمان و دم و دستگاه‌هایشان را به اشتباه به حساب مردمانی که اصولا در تمام تواریخ ریز دیده می‌شوند نگذاریم! صدسال پیش اما بلایی که گریبان‌گیر این ملت و مملکت شد بسی فراتر از تمامی وقایع پیش از خود حتی حمله مغول بود تا آنجا که برخی از آن به عنوان بزرگترین فاجعه تاریخ ایران یاد می‌کنند: «قحطی بزرگ»! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قحطی بزرگ 1298, خشکسالی بزرگ ایران, ویروس کرونا, حملۀ مغول
[ پنجشنبه ۱۴ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کروناویروس طرحی برای بیوتروریسم (؟) - بخش دوم
✍️ گرادی مینز
🔄 حسین شیران
گروه‌های تروریستی غیردولتی (و بسیاری از دولت‌های سرکش) به فن‌آوری تسلیحات بیولوژیکی دسترسی دارند و یا می‌توانند نسبتاً آسان و ارزان به ویروس‌هایی مانند مرس یا سارس یا سایر ویروس‌ها دست یابند و سامانه‌های آزمایش | پالایش | توزیع انسان‌محور را برای شروع حمله پیاده‌سازی کنند. یک راهبرد تروریستی هوشمندانه -دشمنان ما کاملاً باهوش هستند - می‌تواند با ارسال یک شهروند چینی تندروی آلوده به ویروس به ووهان بطور مخفیانه این بحران فعلی را راه انداخته باشد. بطور قابل پیش‌بینی، بوروکراسی جمهوری خلق چین به آرامی به مقابله با آن برخواهد خواست و بعد در لاک دفاعی فرو خواهد رفت. این می‌تواند به یک توده بحرانی در ووهان تبدیل شود و بعد قبل از هرگونه واکنش جدی، در سراسر چین و میان ملل مختلف گسترش یابد.
تروریست‌ها می‌توانند با عوامل آلوده بیشتر بطور تصادفی ویروس را در سراسر جهان منتشر سازند. این می‌تواند در سطحی کوچک در نقاطی تصادفی (مانند ایتالیا، ایران، ایالات متحده، سواحل غربی و غیره) انجام شود. این می‌تواند همه را مات و مبهوت سازد و کارشناسان و گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای هم بر سردرگمی و وحشت بیفزایند. همه اینها می‌تواند با بودجه محدود (کمتر از 100 هزار دلار و افرادی کمتر از 50 نفر - تعداد کمتر برای حفظ اسرار بهتر است) انجام شود. نتایج قابل پیش‌بینی خواهد بود:
⏺ فلج اقتصادی: با کمترین تلاش در کمترین زمان بیشترین ضرر و زیان، حدود چندین تریلیون دلار، به بازار آمریکا وارد خواهد شد، چیزی بسیار فراتر از کل تأثیر اقتصادی که حادثۀ 11 سپتامبر در یک هفته بجای گذاشت و یا چیزی در حد بحران‌های اقتصادی در چین و جاهای دیگر.
⏺ فلج سیاسی: پرزیدنت ترامپ تلاش بر حفظ نظم و کاهش وحشت عمومی دارد در حالیکه رسانه‌ها و مخالفان او از زحمات دولت می‌کاهند و بر عدم اطمینان می‌افزایند در خارج از آمریکا علی‌الخصوص چینی‌ها از حالت تعادل خارج می‌شوند به دلیل ضربۀ بزرگی که بر اقتصادشان وارد شده و بالقوه بر ناپایداری سیاسی‌شان منجر شده است؛ لازم به ذکر هم نیست که آنها با یک سوءظن جهانی شدید مبنی بر نشت تصادفی این ویروس از آزمایشگاه‌شان روبرو هستند که باید در برابرش مسئول باشند و آنها با رازداری و سرکوب بیشتر در برابر آن واکنش نشان خواهند داد.
⏺ فلج اجتماعی: بی‌اعتمادی به "بیگانگان" ، احتکار و غیره. حتی اگر "تهدید" آسیب به سلامت عموم کمتر باشد تأثیرات اقتصادی و سیاسی قابل توجه خواهد بود.
ادامه دارد ...
BY GRADY MEANS
THE HILL - 2020.03.09
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: کروناویروس ویروس کووید 19, سلاح بیولوژیکی بیوتروریسم, شکست کرونا, جامعه شناسی شرقی
[ چهارشنبه ۶ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کروناویروس طرحی برای بیوتروریسم (؟) - بخش اول
✍️ گرادی مینز
🔄 حسین شیران
کروناویروس صرف‌نظر از مبنا و منشأاش، حالا دیگر نقشۀ راهی شده است برای بیوتروریسمی که دارد اتفاق می‌افتد. میزان خساراتی که تا کنون از آن حاصل شده، بسیار سریع و زیاد - بسیار زیادتر از حادثۀ 11 سپتامبر - و بسی جهان‌گیر بوده است. واکنش‌ها تاکنون همه بی‌اثر و قابل پیش‌بینی بوده است. هزینۀ یک چنین سلاح بالقوه‌ای نزدیک به صفر می‌باشد. این نمایانگر یک راهبرد جنگی کاملا نامتقارن است و تردیدی وجود ندارد که این راهبرد با دقت توسط برنامه‌ریزان نظامی پیونگ‌یانگ، تهران، مسکو، پکن و سراسر خاورمیانه در حال مطالعه است.
دیدگاه متعارف و به احتمال زیاد محتمل در خصوص شیوع ویروس کووید 19 اینست که از نزدیکی پیچیده‌ترین آزمایشگاه تسلیحات بیولوژیکی در ووهان چین نشأت گرفته و بعد از آنجا به سراسر جهان گسترش یافته است. تا کنون حدس‌ها بر این بوده است که این ویروس از این آزمایشگاه به بیرون نشت کرده است یا اینکه از خفاش‌ها یا مارهای وحشی یا از بازار گوشت مسموم نشأت گرفته است اما اکنون یا در آینده احتمال دیگری هم وجود دارد: یک تهاجم بیولوژیکی عمدی از یک عامل غیردولتی (یا شاید هم مخفی دولتی) در کار است و این یک تهدید جدی است که آمریکا باید آن را جدی بگیرد.
داعش و یا سایر گروه‌های تروریستی مدت‌های درازی است که به دنبال دست یافتن به سلاح‌های بیولوژیکی مؤثری بمثابۀ یک "سلاح هسته‌ای قدرتمند برای افراد ضعیف" هستند. افراطی‌ترین گروه‌های تروریستی جهان یک دکترین نظامی ایجاد کرده‌اند که مطابق آن با یک بیماری مهلک و همه‌گیر می‌توان بخش اعظمی از جمعیت جهان را از بین برد و مهم‌تر از آن می‌توان اقتصادها، دولت‌ها و زیرساخت‌های فنی پیشرفته‌ترین اقتصادهای جهان را نابود ساخت و به این ترتیب یک امتیاز بزرگ برای فرهنگ‌های بازمانده پدید آورد که با جمعیت‌های زیاد خود قادر به زندگی و یا حتی پیشرفت در سطح اقتصادی و فرهنگی ابتدایی هستند.
ادامه دارد ...
BY GRADY MEANS
THE HILL - 2020.03.09
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: کروناویروس ویروس کووید 19, سلاح بیولوژیکی بیوتروریسم, شکست کرونا, جامعه شناسی شرقی
[ یکشنبه ۳ فروردین ۱۳۹۹ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تنها با گفتن "مردم سفر نروید" چیزی حل نخواهد شد!
به روایت تصویر - امروز 28 اسفند 1398
⏺ پیشتر گفتیم که:
... بخشی از مردم که فهیم و ذی‌شعور هستند اصلا نیازی به گفتن یا نگفتن هیچ‌کس ندارند خود سریعا آنچه باید انجام دهند را تشخیص می‌دهند و بلافاصله هم بکار می‌بندند؛ بخشی دیگر اما هر چقدر هم که التماس کنید خودسر هر آنچه خود صلاح می‌دانند را انجام خواهند داد و شما اگر اهل تدبیر و مرد عمل هستید باید طرحی عملی برای کنترل این بخش از مردم و این نوع خودسری‌ها اتخاذ کنید ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, بحران شیوع کرونا, کروناویروس, نظم پذیری
[ چهارشنبه ۲۸ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تنها با گفتن "مردم سفر نروید" چیزی حل نخواهد شد!
بخش سوم
امروزه روز اوضاع جامعه و حتی جهان به قدری وخیم است که اجازه ندهد به هر چیز متزلزل تکیه شود! مدام گفتن "مردم به سفر نروید" یا "از خانه خارج نشوید" هر چقدر هم که حرف حقی باشد باز با توجه ظرفیت کم مردم در نظم‌پذیری متأسفانه کاری از پیش نخواهد برد! کما اینکه تا به حال هم نبرده بلکه برعکس وضعیت زرد برخی جاها را به وضعیت قرمز تبدیل کرده است! از این‌رو دیگر گله کردن از مردم که چرا مدام جابجا می‌شوید تدبیر درستی به نظر نمی‌رسد! بخشی از مردم که فهیم و ذی‌شعور هستند اصلا نیازی به گفتن یا نگفتن هیچ‌کس ندارند خود سریعا آنچه باید انجام دهند را تشخیص می‌دهند و بلافاصله هم بکار می‌بندند؛ بخشی دیگر اما هر چقدر هم که التماس کنید خودسر هر آنچه خود صلاح می‌دانند را انجام خواهند داد و شما اگر اهل تدبیر و مرد عمل هستید باید طرحی عملی برای کنترل این بخش از مردم و این نوع خودسری‌ها اتخاذ کنید و گرنه صرف توصیه در این شرایط، کم از کشیدن چک بلامحل نیست و واقعا اگر خدایی نکرده این چک نقد نشود قانونا این شما هستید که بعنوان عامل چک مسئول و مقصر هستید نه هر کس ناشناخته‌ای که حامل آن است!
و بعد خوبست جناب وزیر بعنوان یک دولت‌مرد آن‌هم از نوع معدود دولت‌مردان فعال و کوشای کشور در این برهه از زمان این نکته را هم در نظر داشته باشند که همیشه و هر جا که نمی‌توان ادارۀ امور مملکت را به خواست خود مردم واگذاشت - این را هر دولتی هم نداند دولت فخیمۀ ما که خوب می‌داند - مگر اینکه از آغاز قصد این باشد که آخر سر مسئولیت عواقب کار به گردن خود آنها انداخته شود. مردم خیلی وقت است که خیلی از چیزها را خواسته و باز هم می‌خواهند، آیا پیش از این، حق یا ناحق، دولت اجازۀ تحقق این خواست‌ها را به آنها داده و باز می‌دهد که اینجا و در این شرایط بحرانی با هزار خواهش و تمنا می‌خواهد افسار کار را به سرستون متزلزل اراده و خواست مردم بربندد؟ عقل حکم می‌کند وقتی آب دارد بند را با خود می‌برد دنبال اجازۀ صاحب باغ گشتن خطاست!
اکنون شیوع کرونا در کشور دارد غیرقابل کنترل می‌گردد آن‌وقت هر روز دولت عاجزانه از مردم می‌خواهد که بیرون نیایند و به سفر نروند و اوضاع را بدتر از آنچه که است نکنند!! اینجا دقیقا آن جایی است که دولت باید از سر اقتدار وارد شود؛ اینجا جایی نیست که کار مردم به خود مردم واگذاشته شود - مگر آنکه اراده بر نابودی ملت باشد که نیست - پس بر دولت است کاری که دیروز باید می‌کرد و نکرد را دستکم امروز با قوت در پیش بگیرد و از خودسری مردم در این شرایط اکیدا جلوگیری کند. فکر نمی‌کنم در این مورد دولت ما کم و کسری برای انجام هر چه بهینۀ این کار داشته باشد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, بحران شیوع کرونا, جنگ بیولوژیکی, نظم پذیری
[ یکشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تنها با گفتن "مردم سفر نروید" چیزی حل نخواهد شد!
بخش دوم
نظم‌پذیری آن هم در عصر مدرن و پسامدرن یکی از فاکتورهای مهم و مؤثر در پیشرفت هر جامعه‌ای و پیشبرد اهداف عالیه آن در تمامی سطوح می‌باشد. نمونه‌اش همین کشور چین؛ اگر دو چیز بشماریم که توانسته چین را با یک میلیارد و چهارصد میلیون جمعیت در کمتر از یک قرن از جامعه‌ای کاملا کشاورز به جامعه‌ای کاملا مدرن و مولد تبدیل کند و تا سطح ابرقدرت دوم دنیا پیش ببرد، تا آنجا که ابرقدرت اول از ترس پس افتادن از آن ناجوانمردانه به جنگ بیولوژیکی با آن روی بیاورد، یکی اگر قدرت مدیریت مسئولانش باشد دیگری بی‌تردید قدرت و ظرفیت نظم‌پذیری مردمانش است. این ظرفیت واقعیت اینست که در نزد ما مردم ایران بسیار پایین است و این دیگر چیزی نیست که بر کسی در این کشور پوشیده باشد مگر اینکه چشمانش را کاملا بر واقعیت بسته یا که کلا همیشۀ خدا چشم‌بسته باشد!
بر این اساس هیچ جای تعجبی ندارد اینکه مردم ایران از نظر نظم‌پذیری به اندازه‌ای مستضعف و مستأصل می‌باشند که خواه‌ناخواه درخواست وزیر و یا حتی بالاتر از ایشان را حتی در این شرایط حساس شیوع ویروس کرونا بر زمین می‌گذارند، آنچه تعجب دارد اینست که جناب وزیر یا بالاتر از ایشان چگونه در یک چنین شرایط بحرانی بر روی ظرفیتی از مردم حساب و برنامه‌ریزی می‌کنند که هیچ تضمینی برای آن وجود ندارد! این یعنی بستن افسار کار به باد! بادی که بر همه معلوم است امیدی به قرار و ثباتش نیست! انتظاری که از دولت و مدیران ارشد مملکت می‌رود اینست که در این شرایط بحرانی که خوف همه‌گیری و بروز یک فاجعۀ ملی می‌رود جاپا‌های مستحکم‌تری پیدا کنند و پیش بروند. ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, بحران شیوع کرونا, جنگ بیولوژیکی, نظم پذیری
[ شنبه ۲۴ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 تنها با گفتن "مردم سفر نروید" چیزی حل نخواهد شد!
بخش اول
جناب وزیر بهداشت و درمان دیشب گلایۀ بسیار شدیدی از مردم از بابت عدم توجه به هشدارها و تقاضاها مبنی بر سفر نرفتن و تا حد ممکن در خانه ماندن داشتند که واقعا گلایۀ بحق و بجایی است و هم اکنون این اقدام به عنوان یک راهکار اصلی و اساسی در کنترل بحران شیوع کرونا در سراسر جهان اعمال می‌شود و در واقع به همین ترتیب بود و است که چین با آن همه حجم درگیری اکنون از پس این بحران برآمده است. پس جناب وزیر که این روزها پرکارترین و پرفشارترین و پرمسئولیت‌ترین روزهای کاری خود را سپری می‌کنند و بنده بعنوان عضوی کوچکی از کادر درمان تحت امر ایشان از این بابت از تلاش‌های شبانه‌روزی ایشان نهایت سپاس را دارم کاملا محق هستند که این تقاضا را مدام در گوش مردم زمزمه کنند تا با قطع زنجیرۀ ارتباطات و کاهش سیل ابتلائات، وزارت بهداشت را در دور ساختن سایۀ نحس این ویروس از سر مردم ایران یاری کنند.
منتهی متأسفانه جناب وزیر در طرح این تقاضا و این گلایه به چند نکتۀ جامعه‌شناختی توجه کافی ندارند و همین خود ممکنست در ادامۀ کار در کمال سادگی کشور را به سمت و سوی یک فاجعه ملی سوق دهد که در این صورت جناب وزیر که در واقع دارند تیم دولت را در مواجهه با این بحران مدیریت و رهبری می‌کنند به همان اندازه مسئول و مقصر پیشامد ناگوار خواهند بود که خیل مردمانی که ایشان اینگونه دارند از آنها گلایه می‌کنند! چرا که جناب وزیر بطور مشخص دارند چیزی را از مردم مطالبه می‌کنند که می‌دانند - یا به عنوان یک ایرانی باید بدانند که - از توان اکثریت‌شان خارج است و آن چیزی نیست جز ویژگی نظم‌پذیری!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: وزیر بهداشت و درمان, بحران شیوع کرونا, جنگ بیولوژیکی, نظم پذیری
[ جمعه ۲۳ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 مروری بر آمار جهانی شیوع کروناویروس
⏺ بیشترین آمار ابتلائات تأیید شده تا 9 مارس 2020 | 19 اسفند 1398 چین با 80754 مورد در صدر و ایتالیا و کره جنوبی دوم و سوم و ایران با 7161 مورد در رتبۀ چهارم جهانی قرار دارد.
⏺ بلحاظ مرگ‌ومیر، چین با 3136 مورد (3.9%) در صدر و ایتالیا با 463 مورد (5%) در ردۀ دوم و ایران با 237 مورد (3.3%) در ردۀ سوم قرار دارد. درصد تلفات در کرۀ جنوبی 0.7% کمتر از هر کجای دیگر است.
⏺ بلحاظ بهبودیافتگی، چین با 59897 مورد (74%) در صدر و ایران با 2394 مورد (33%) در رتبۀ دوم قرار دارد.
✳️ رتبۀ دوم ایران در بهبودیافتگی نشان از توان و تلاش کادر درمان این کشور دارد با اینحال باید از یک سوءبرداشت خطرناک برحذر بود و آن اینکه کنترل و شکست کرونا در بیمارستان‌ها و توسط کادر درمان صورت نخواهد گرفت چون کرونا از بیمارستان که سرچشمه نمی‌گیرد بلکه به بیمارستان سرازیر می‌شود این مهم باید در بیرون از بیمارستان‌ها و توسط مردم و مسئولین صورت بگیرد. هرگاه آمار مراجعات به بیمارستان‌ها کاهش یافت آن وقت است که می‌توان از کنترل کرونا خبر داد. به امید آن روز!
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: کروناویروس, شکست کرونا, کادر درمان, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۲۰ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 امروز 9 اسفند سالروز تأسیس بنیاد مستضعفان است.
❇️ این بنیاد محترم اکنون هر کجا که هست با آنهمه دارایی که شکر خدا دارد دستکم یک بسته بهداشتی شامل تعدادی ماسک و یک محلول ضدعفونی کننده تحویل خانواده‌های مستضعفان بدهد. طبق برآورد خود دولت همین الان حدود 60 میلیون مستضعف در ایران وجود دارد. روز مبادایی بدتر از امروز که بحران ویروس کرونا کشور را فراگرفته هم که وجود نخواهد داشت. بنیاد محترم مستضعفان در این شرایط خاص اگر این کار را انجام دهد در واقع به داد 75% مردم ایران رسیده است. کار جهادی برای مستضعفان به این می‌گویند نه افتتاح بزرگراه تهران-شمال برای رفاه حال پایتخت‌نشینان!
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: بنیاد مستضعفان, بحران ویروس کرونا, ماسک محلول ضدعفونی کننده, جامعه شناسی شرقی
[ شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 ما کرونا را شکست می‌دهیم! انشالله!
❇️ هیچوقت فکرش را نمی‌کردیم شرایطی پیش بیاید ما کادر درمان هم خط مقدم بودن را تجربه کنیم؛ حالا حالمان کم از حال کسی که هر روز به جبهه و جنگ می‌رود نیست؛ بیمارستان که وارد می‌شویم در هر سطحی از آن هزاران و شاید میلیون‌ها دشمن را در کمین خود می‌بینیم! به خانه هم که برمی گردیم باز خود و خانواده خود را تحت تعقیب دشمن می‌دانیم! کلا شرایط سختی است!
❇️ فعلا که انسان فوق‌مدرن با تمام غرور علمی و عملیاتی‌اش در برابر یک ویروس کم آورده است؛ با این حال چه می‌شود کرد باید ایستاد و این شرایط سخت را هم تجربه کرد. این نیز خواهد گذشت و اگر مدارا و مدیریت را باهم در کنار هم داشته باشیم تا دو هفته دیگر از این بحران هم عبور خواهیم کرد. این شرایط آزمونی است جدی و جدید برای جامعه و جمعیت ما؛ آنها که در این شرایط حساس یک ماسک ساده را هم از مردم دریغ می‌کنند و اینجا و در این وضعیت بحرانی هم به فکر سود خویش هستند کم از آنهایی نیستند که در شرایط جنگ به هموطنان خود خیانت می‌کنند. اینها فردا که کشور از این مرحله هم بگذرد تنها روسیاهی برایشان باقی خواهد ماند چه بفهمند چه نفهمند.
❇️ ما کرونا را شکست خواهیم داد، درست است که این حریف همچنان کشته می‌گیرد و واقعیت اینست که باز هم خواهد گرفت چرا که کمی دیر باورش کردیم و قدری هم بی‌احتیاطی کردیم، و بعد خودمانیم ما که در هر شرایطی به کشته دادن عادت داریم، هنوز کرونا به اندازه راهپیمایی کرمان کشته نگرفته و انشالله هم نخواهد گرفت تا بیاید بدان حد برسد ما از سدش عبور کرده‌ایم، منتهی خوبست همیشه دو چیز را به یاد داشته باشیم: 1: به هیچ چیز جز ایمان و عمل تکیه نداشته باشیم و 2: هیچ حریفی را دستکم نگیریم. فراموش نکنیم نقاط ضعف انسان به مراتب بیش از نقاط قوت اوست.
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: ویروس کرونا, کادر درمان, بحران کرونا, جامعه شناسی شرقی
[ شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
داوری به دور از احساس!
پیرامون سقوط هواپیمای اوکراینی
حال که سپاه مسئولیت سنگین ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی و جان باختن شماری افراد بی‌گناه را به گردن گرفته و شاید برای نخستین بار در طول چهل سال گذشته عملا خود را در موضع ضعف قرار داده، در یک فضای احساسی بی حد و حصری که اکنون بر میان حاکم است شاهد واکنش‌های مختلف از جهات و جبهه‌های مختلف بر علیه سپاه هستیم که اگر بخشی از آن طبیعی و ناشی از فوران احساسات نسبت به باعث و بانی این فاجعۀ بزرگ باشد بخشی هم از سر کین و تسویه حساب سیاسی با این نهاد نظامی است که به باور خیلی‌ها هیچگاه در حد نظامی‌گری محصور نمانده و گاه همچون حالا حتی در قامت تنها ادارۀ کنندۀ مملکت در ابعاد مختلف عمل کرده است.
این نوشته در این وضعیت نه در پی پرداختن به این ابعاد است و نه در پی دفاع از هیچ چیز و هیچ کس جز حقیقت و حقدار؛ اگر چه پی بردن به این، خود از سنگین‌ترین رسالاتی است که یک انسان می‌تواند در طول زندگی خود در پیش داشته باشد چرا که حقیقت هیچگاه لخت و عور در میانۀ میدان نمی‌ایستد که همه ببینند و تشخیص بدهند و خواه‌ناخواه در برابرش سر تعظیم یا تمکین فرود آورند بلکه تا بوده پشت پرده بوده و زیر گرد و خاک خروارها قصد و غرض و پنهان‌کاری و این سو و آن سو کشی‌هایی که همیشه بپا بوده و باز هم خواهد بود. پس در اینکه سطحی‌ترین واکنش‌ها معطوف به حقیقت باشند همواره تردید باید داشت.
در رابطه با هواپیمای ساقط شده هم حق چیست را اول خدا داند و بعد آنکه براستی در پی آنست؛ گذشت زمان هم البته بعد از فروکش کردن احساسات در نمایان شدن آن سهیم خواهد بود. حال در این های و هوی فراوان بعد از حادثه، بد نیست تا حد ممکن به دور از احساسات که همیشه بلای جان ملت ما بوده و است چند حالت ممکن یا احتمال را در نظر داشته باشیم:
حالت اول: عوامل سپاه در تشخیص هواپیمای مسافربری از موشک کروز اشتباه کرده و با یک رویکرد ناشیانه و غیرحرفه‌ای و تصمیم‌گیری عجولانه و غیرمنطقی اقدام به سرنگونی هواپیما کرده که در این صورت البته که مقصر اصلی واقعه قلمداد می‌شود و علیرغم غیرعمد بودن واقعه و در شرایط جنگ بودن کشور باز با توجه به عمق فاجعه و بازیچه نبودن جان انسان‌ها بدیهی است که باید اعتذار نموده و با مجازات و برکناری عوامل خودسر اقداماتی دلجویانه در صدد جبران در پیش گیرد.
حالت دوم: اشتباهی در کار نبوده و واقعا عوامل سپاه مشخصات و مختصات یک موشک کروز را در رادار خود مشاهده کرده و اقدام به شلیک موشک کرده‌اند. در این صورت جمیع توجهات از عوامل سپاه باید به ادوات آنها شیفت پیدا کرده و از نظر فنی و فناوری چگونگی امکان بروز این اشتباه خطیر و خطرناک بررسی و اقدامات لازم در جهت برطرف ساختن ایرادات و پیشگیری از تکرار واقعه انجام شوند. در این حالت اصولا نباید قصوری متوجه عوامل درگیر سپاه گردد چه وقتی رادار موشک کروز نشان می‌دهد طبعا اقدام لازم باید انجام پذیرد. شما فرض کن شیء مشاهده شده واقعا موشک کروز می‌بود و در جایی از تهران فرود می‌آمد و کلی تلفات و خسارات ببار می‌آورد الان همه آنها که پدافند نیروی هوایی سپاه را از بابت شلیک موشک مقصر می‌دانند این باز از بابت برخورد انفعالی و عدم اقدام مؤثر در انهدام موشک مورد نقد داشتند که چرا شما که توان مقابله با یک موشک کروز را نداری برای ابرقدرت دنیا رجز می‌خوانی!
حالت سوم: وقوع حادثه را نه ناشی از اشتباه عوامل سپاه و نه ناشی از نقص ادوات آنها بلکه ناشی از برتری نظامی و نرم‌افزاری دشمن بدانیم. بهیچ‌وجه نباید امکان این فرض که آمریکایی‌ها به پشتوانۀ تجیهزات پیشرفته نظامی و نرم‌افزاری خود زمینه را برای بروز یک چنین اشتباهی فراهم ساخته‌اند از نظر دور بداریم. در این حالت در واقع این دشمن بوده که بجای واکنش بنحو دیگری، ترجیح داده با یک ترفند نظامی فوق پیشرفته، با مشتبه‌سازی مشخصات یک هواپیمای مسافربری با یک موشک کروز در رادارهای سپاه آنها را به انهدام هواپیما متقاعد ساخته و بعد یک چنین شرایط سخت و ناگواری را در سطح جهان برای سپاه رقم بزند. فراموش نکرده‌ایم در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد در گرماگرم منازعات هسته‌ای چگونه موساد و سی.آی.ا با یک برنامۀ عملیاتی بسیار پیچیده توانستند سانتریفیوژهای تأسیسات اتمی ما را از کار بیندازند. در هر حال اوضاع الزاما آنگونه که ما می‌دانیم و یا می‌خواهیم پیش نمی‌رود.
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: سقوط هواپیمای اوکراینی, شلیک موشک سپاه, موشک کروز, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۲۴ دی ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 مرگ، دم دست‌ترین گزینه در ایران!
🌑 چقدر ساده، چقدر راحت، چقدر عادی، گزارش مرگ و میر از گوشه و کنار کشور می‌آید: در همین دو سه روز گذشته، 78 نفر در مراسم تشییع جنازۀ سردار سلیمانی، 167 نفر در حادثۀ سقوط هواپیمای اوکراینی، 20 نفر در حادثۀ اتوبوس گنبد، 6 نفر در تصادف رشتخوار و پرانتز همچنان باز تا حادثۀ بعدی چه باشد و کجا باشد و تعداد ازدست رفتگان چقدر باشد ...
🌑 باری اینجا آدم‌ها هر اندازه که سخت زندگی می‌کنند عوضش خیلی راحت می‌میرند! دیگر به شنیدن اخبار کشتگان عادت کرده‌ایم اما یادمان نرود هر کشته یعنی دستکم یک خانوادۀ داغدار، یک خانوادۀ آسیب‌دیده، چند کس بی‌کس، و یک عمر ناراحتی و نگرانی و ناآرامی، بیهوده نیست ایرانیان روزبه‌روز افسرده‌تر از دیروز می‌شوند! ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مرگ در ایران, سردار سلیمانی, سقوط هواپیمای اوکراینی, اتوبوس گنبد
[ جمعه ۲۰ دی ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
رمز و راز تفاوت‌ها
دربارۀ مراسم تشییع سردار سرفراز قاسم سلیمانی
در این چند روز گذشته ده‌ها اتفاق مهم در سراسر جهان افتاده و باز می‌افتد اما واقعۀ ترور سردار سلیمانی همچنان در صدر خبرهای دنیاست و کم و بیش همه دارند در ارتباط با این ترور و تحولات نظامی، سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی و فرهنگی بعد از آن سخن می‌گویند و تجزیه و تحلیل‌ها می‌کنند. بعد از مراسم تشییع جنازه و بدرقۀ پرشور و شوق عراقی‌ها از سردار و همرزمانش حالا شاهد تشییع جنازۀ سراسری و بی‌نظیر سردار سلیمانی در شهرهای مختلف ایران هستیم؛ بعد مدت‌ها از هم‌دوری و از هم‌گله‌مندی بار دیگر مردم همه هم‌دل و هم‌زبان به خیابان‌ها ریخته‌اند و در غم دردناک از دست دادن سردار سوگواری می‌کنند. حال تهران و مشهد و هر کجای دیگر به کنار، تشییع جنازۀ بی‌نظیر اهواز از سردار خود حکایت دیگری دارد؛ سردار خود کم از این می‌خواست اما در این که بیش از اینها حق اوست تردیدی نیست. شهادت گوارایش و این مراسم بی‌نظیر بزرگداشت مبارکش باد. در تاریخ معدود مردان و زنانی داشته‌ایم که بی حد و حصر مورد احترام دوست و دشمن بوده‌اند خوشا سعادت سردار که به این جمع معدود پیوست!
این مراسم بی‌نظیر را دشمنان همه دیدند و به عمق محبوبیت سردار در نزد ایرانیان و غیر ایرانیان پی بردند، خوبست دوستان، بویژه دوستان دوست هم دقیق ببینند و به تفاوتهای بنیادی آن با مراسم دیگری همچون راهپیمایی‌های 13 آبان و 9 دی و 22 بهمن و یا سایر تشییع جنازه‌هایی که در این چند وقت داشتیم پی ببرند. در این بین نکات مهمی نهفته است که نباید از نظرها پنهان بماند. محبوب گشتن و محبوب ماندن اتفاقی نیست. راز محبوبیت سردار در چیست که حتی آنها که الزاما همسو با سیاست‌های نظام نیستند و حتی خیلی‌ها اصلا موافق نظام و بویژه ایدئولوژی هزینه‌بر حذف صهیونیسم آن نیستند بلکه برعکس یک چنین عقیده و رویه‌ای را زمینه‌ساز ترور سردار می‌دانند هم برای بزرگداشتش به خیابان‌ها ریخته‌اند و در سوگش اشک‌ها می‌ریزند!
این را به چشم می‌بینم و می‌گویم؛ بویژه به آنها می‌گویم که به محبوب دل مردم گشتن اصلا اهمیتی نمی‌دهند و از سر غفلت، حکومت بر جسم‌ها را به حکومت بر دل‌ها ترجیح می‌دهند و بدتر اینکه برخی همچون فلان و فلان و فلانی‌ها، که اکنون ذکر نامشان به صلاح نیست، هرگاه که خرده‌دلخوری‌ای میان مردم و نظام پیش می‌آید - نظامی که خود برآمده از دل مردم و خون شهدای مردم است - سریع طرف نظام را گرفته به مردم اسائۀ ادب می‌کنند و آشوبگرش می‌خوانند و قتل و کشتارش را مطالبه می‌کنند! آنها هیچ نمی‌دانند که دقیقا در یک چنین مواردی است که دل مردم می‌شکند و از آنها فاصله می‌گیرد! آنها نمی‌دانند که نسبت مردم با نظام نسبت والد به ولد است که هر چقدر هم که قوی‌تر و مسلط‌تر باشد باز حق توهین و تهاجم و تجاوز به حریم و حرمت والد را ندارد! حتی اگر والد اشتباه کند باز هتک حرمت بر ولد هرگز مجاز نیست! ...
باری محبوب دل مردم گشتن قاعده و قانون دارد، راه و روش دارد، هزینه و حساب و کتاب دارد! به این سادگی‌ها که نیست! ارزش و اهمیتی که اکنون مردم خودجوش نه بصورت فرمایشی به سردار قائل هستند و با جان و دل هم دارند حقش را ادا می‌کنند فرا و ورای نظام حاکم بخاطر ادب و شخصیت و تواضع سردار در برابر مردم در کنار جانفشانی‌هایش در راه وطن است! در نهایت هر کس دنبال رمز و راز محبوبیت سردار باشد به هر چه دست یابد در واقع به رمز و راز از چشم افتادن غیرسردارها هم دست یافته است! ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: ترور سردار سلیمانی, تشییع جنازه سردار سلیمانی, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۱۶ دی ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 خداحافظ سردار 🏴🏴🏴
⚫️ سردار سلیمانی جزو معدود شخصیت‌های محبوب همه احزاب و جریانات کشور بود. محبوبیت ساده بدست نمی‌آید، بیهوده بدست نمی‌آید، با تبلیغ و ترفند و قدرت و قلدری هم بدست نمی‌آید! محبوبیت درّ گرانی است به هر کس ندهند! بعد امام او دومی است مردم اینگونه در سوگ‌اش به اختیار به خیابان‌ها ریخته‌اند! برخلاف خیلی‌ها کم‌حرف ولی پرعمل بود! برخلاف خیلی‌ها که همه چیز را برای انقلاب می‌خواهند او همه چیز را با انقلاب می‌خواست! و برخلاف خیلی‌ها تندی را از آن دشمن می‌دانست نه خودی! یادمان نرود زمانیکه یک دنیا از داعش حساب می‌برد او خود را طرف‌حساب داعش ساخت! و آنگاه که داعش به 40 کیلومتری مرز ایران رسید و تن خیلی‌ها در داخل خانه‌های خود لرزید او از خانه بیرون زد و رودرروی آنها ایستاد! اینجاست که تمامی نسل‌ها ارزش و اهمیت امنیت و مردی که پیام‌آور آنست را می‌فهمند! در نهایت، امنیت از برای همه است و هرکس دستکم بقدر بهره‌ای که از امنیت می‌برد باید قدردان تأمین کنندگان آن باشد.
سردار سلیمانی روحش شاد و یادش گرامی خواهد ماند! 🙏🌹
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: قاسم سلیمانی, سردار امنیت, جامعه شناسی شرقی
[ جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
دولت و برخی تصورات غلط
بخش چهارم
تخصیص یارانه به این شکلی که اکنون در جامعه در جریان است یعنی پخش پول نقد در میان مردم، آن هم از منبع خود مردم برای بخشی از مردم، از این جهت کار خوب و خیر و مفیدی نیست که در نهایت نه دردی از مردم دوا می‌کند و نه باری از دوش دولت برمی‌دارد بلکه برعکس هم بر دردها و دغدغه‌های مردم می‌افزاید و هم باری مضاف بر دوش دولت می‌افکند و چون رویّه رویّۀ اشتباهی است قطع یقین با هر چه پیش رفتنش دولت و ملت بیش از پیش در تضاد و تقابل با هم قرار گرفته بتدریج طی یک رابطۀ فرسایشی پیشرونده هر دو بعنوان ستون‌های اصلی جوامع مدرن به تحلیل می‌روند و سر آخر این جامعه است که از ضعف و لرزش و لغزش ستون‌هایش پیوسته فرسوده می‌گردد و دردآلود در اعصار پیشامدرنش فرومی‌ریزد!
تصور باطل دولت از این طرح اینست که دارد از اقشار پردرآمد جامعه می‌گیرد و در حلقوم اقشار کم‌درآمد جامعه می‌ریزد! اولا که انجام یک چنین رابین هود بازی‌هایی در شأن یک دولت مدرن و هوشمند نیست و بعد اصلا قرار نیست دولت به حکم قوۀ قهریه‌ای که دارد به جنگ با داراها برخیزد؛ یک چنین تقابلی حتی اشتباه‌تر از طرح تخصیص یارانه به مردم است چرا که در عصر سرمایه‌داری این فقط سرمایه است که گره از مشکلات کشور می‌گشاید و وقتی دولت اینچنین خود را بدخواه سرمایه‌دارها نشان می‌دهد البته که هر چه سرمایه‌دار است از دور و برش فرار می‌کنند و یا به هر شکل سرمایۀ خود را پنهان می‌کنند و در جایی که قدرشان را بهتر و بیشتر بدانند سرمایه‌گذاری می‌کنند! ...
و بعد جالب اینجاست که دولت علیرغم ادعایش حتی از انجام یک چنین کاری هم عاجز است؛ کم نیستند در این مملکت دانه‌درشت‌هایی که به انحاء مختلف از دادن مالیات طفره می‌روند و یا آنسان که باید و شاید مالیات نمی‌دهند دولت هم هیچ کاری از دستش برنمی‌آید چون اراده و سازوکارهای لازم برای مداخله را در خود نیافریده است؛ هنوز هم که هنوز است پزشکان، بعنوان مثال، از کارت‌خوان استفاده نمی‌کنند در حالیکه در یک جامعۀ اغلب بیمار، هر روز خدا حجم کلانی از نقدینۀ مردم به دخل پزشکان کشور سرازیر می‌گردد بی آنکه هیچ حساب و کتابی درخور در کار باشد! ...
پس دولت این همه پول را از حلقوم چه کسانی بیرون می‌کشد؟ خوب، معلوم است اقشار متوسط! اقشار ضعیف که ناگزیر، معاف از مالیات‌اند یعنی واقعا آهی در بساط ندارند که با ناله سودا کنند اقشار بالا هم که گفتیم اغلب از دولت حساب نمی‌برند؛ می‌ماند اقشار متوسط جامعه که اصولا هر چه فشار است در یک جامعۀ نیمه‌مدرن یا کژمدرن بر دوش این‌هاست، حالا فشار مالیات هم بر رویش! اقشار متوسط جامعه کیستند؟ همین ما حقوق‌بگیران خرده‌پا و خیل خرده کسبه‌ها و از این قبیل که اغلب درآمدشان در یک ماه از 5 میلیون تومان بالا نمی‌رود و اگر هم برود دیگر محال است از 10 میلیون تومان فراتر برود! باری، وقتی سخن از مالیات است دقیقا پای این اقشار در میان است بخصوص قشر حقوق بگیر که اصولا هیچ پولی به دستش نمی‌رسد مگر اینکه قبلا دولت مالیاتش را کسر کرده باشد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: اعتراضات آبان 98, آشوبهای دی ماه 1396, گران شدن بنزین, قطعی اینترنت
[ یکشنبه ۱ دی ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
دولت و برخی تصورات غلط
بخش سوم
دولت‌های ما بخصوص این چهار دولت اخیر متأسفانه کمال تدبیر و توان خود را در این دیده‌اند که به جای ده‌ها کار درست و کارشناسی شده که طبعا از هر دولتی انتظار می‌رود، به مردم خود یارانه یا کمک معیشتی اختصاص دهند با این هدف یا بهتر است بگویم خیال خام که هم به ملت خدمت و کمکی کرده باشند و هم اینکه گامی در راستای عزیز کردن خود در نزد اقشار مختلف جامعه برداشته باشند!
این کار که در دولت احمدی‌نژاد آغاز شد انتظار می‌رفت که در دولت روحانی متوقف و کاری اساسی‌تر از آن آغاز گردد چه دولت ایشان با نقدهایی جدی به این رویه کار خود را آغاز کرد و مهم‌تر از همه اینکه خود ایشان پیش از آن از کلید مشکل‌گشایشان رونمایی کرده بودند و این امید واهی را در دل مردم ساده‌دل اما سخت‌گیر ایران آفریده بودند که بزودی اقتصاد مملکت را متحول خواهند کرد تا مردم اصلا لنگ یارانۀ 45500 تومانی احمدی‌نژادی نباشند و حال طنز تلخ ماجرا اینجاست که نه فقط نتوانستند یارانۀ احمدی‌نژادی را برچینند حالا خود یارانۀ معیشتی دیگری به آن افزوده‌اند!
در هر حال، فارغ از آن دولت و این دولت، در کل آنها که این رویّه را تدبیر و خدمتی از دولت به ملت می‌دانند باید بدانند که در نهایت امر خواه‌ناخواه خواهند دید که نه فقط هیچ تدبیر و خدمتی در کار نیست بلکه هر چه است جز ترفند و خیانت نیست، حال چه آگاهانه این کار صورت گرفته باشد چه ناآگاهانه! «تدبیر» یعنی اندیشه کردن به عاقبت کار و یا به بیان دیگر پایان کار را در همان اول کار دیدن! و «خدمت» یعنی انجام کار خوب در حق کسی از سر خیرخواهی؛ ...
اکنون در این وضعیت آیا هیچ آدم عاقلی هست که تضمین دهد این رویّه که برخی از آن با عنوان «پول تو جیبی دادن» به مردم یاد می‌کنند (آن هم نه همۀ مردم بلکه بخشی از آن)، هم کار خوب و درست و مفیدی است که باید انجام شود، هم کاریست که از سر خیرخواهی در حق مردم انجام می‌شود و هم اینکه عاقلانه عاقبتش را سنجیده‌اند و دیده‌اند که خوب و خوش است و به این سادگی‌ها به بن بست نمی‌رسد؟! چون یکی از ویژگی‌های هر کار باتدبیری اینست که به بن‌بست نمی‌رسد! اگر واقعا کسی هست که از این جوانب مطمئن است همین امروز این ضمانت را به مردم و منتقدان بدهد که نگران نباشند، چه کار درست همین است و جز این نیست!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: اعتراضات آبان 98, آشوبهای دی ماه 1396, گران شدن بنزین, قطعی اینترنت
[ پنجشنبه ۱۴ آذر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
دولت و برخی تصورات غلط
بخش دوم
واضح است که دولت فخیمۀ جمهوری اسلامی ایران در برابر مردم از سیاست پختن قورباغه در آبی که مدام داغ می‌شود استفاده می‌کند! باور این دولت و حتی دولت‌های پیش بر این بوده و است که این ملت توان مقابله در برابر هر تهدیدی را داشته و دارد فلذا با نهایت سوء استفاده از این قاعده، هر وقت که پایش افتاده، که معمولا هم بسیار می‌افتد، دولت‌ها بجای آنکه به خود فشار بیاورند و به پشتوانۀ اندیشه و تدبیر و تلاش خود امور مملکت را رتق‌وفتق کنند بلافاصله به پشتوانۀ ملت تکیه می‌کنند و بقول معروف از سرمایۀ مردمی برای حل‌وفصل مسائل و مشکلات خود و جامعه مایه می‌گذارند!
این ملت بارها و بارها دین‌اش را به این نظام ادا کرده و این چیزیست که خود نظام هم به آن قائل بوده و است و حتی اگر به ظن خیلی‌ها به ظاهر و به تعارف هم باشد در هر حال بارها و بارها به آن اذعان شده و همین دیروز بود که رهبر انقلاب در دیدار با بسیجیان فرمودند این ملت شایستۀ تکریم و تعظیم است! خوب، حق هم همین است؛ چه همین ملت بود که به رهبری حضرت امام انقلاب کرد؛ همین ملت بود که بعد از انقلاب هم سال‌های سال با جان‌ومال خود در جنگ در برابر دشمن متجاوز ایستاد تا مباد نهال انقلاب نبالیده و بار نداده از بین برود؛ همین ملت بود که بعد از جنگ هم از همراهی نظام باز نایستاد و تا به امروز و همین دیروز که بر علیه اعتراضات و اغتشاشات اخیر به خیابان‌ها ریخت و حمایت خود را از نظام اعلام کرد همچنان در صحنه حاضر ماند؛ چه کسی می‌تواند بگوید که نه، نبود؟! ...
حال انگار تصور دولت از این رابطه اینگونه است که ملت همیشه و همچنان باید برای نظام مایه بگذارد و محافظ آن باشد و گرنه دشمنان قسم خوردۀ نظام آن را از بین خواهند برد و در این میان خود ملت هم متضرر خواهد شد، هم از این رو بطور مشخص نقش و وظیفۀ خود را تسهیل و تشدید و تقویت هر چه بیشتر و بهتر این رابطه می‌داند تا همچنان با مایه‌گذاری از مردم مدافع منافع نظام باشد و در این میان چون خود را هم منصوب و منتسب نظام می‌داند (و نه مردم) سعی می‌کند به عنوان بخشی از نظام، خود هم از این رابطه انتفاع و ارتزاق نماید.
حق است که این تصور ناصواب دولت با این تصور صواب جایگزین شود که مردم اگر همچنان برای نظام مایه می‌گذارند در عوض از نظام هم انتظار دارند دولتی به مردم عرضه کند تا همیشه و در همه حال محافظ و مدافع منافع مردم باشد و مطابق انتظاری که از دولت در معنای مدرنش می‌رود اتفاقا از سرمایه و ظرفیت کلان نظام استفاده کرده و مدافع و محافظ منافع مردم باشد. بدیهی است با حفظ این رابطه هر سه نهاد سالم و صحیح سر جای خود خواهند بود و همه همسان محافظ منافع همدیگر خواهند بود و گرنه اگر بنا بر همیشه مایه گذاشتن از مردم باشد طبعا این ضلع از لحاظ مایه و سرمایه بتدریج به تحلیل خواهد رفت و ناگزیر اضلاع دیگر را هم به تحلیل خواهد برد.
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: اعتراضات آبان 98, آشوبهای دی ماه 1396, گران شدن بنزین, قطعی اینترنت
[ شنبه ۹ آذر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
دولت و برخی تصورات غلط
بخش اول
مقدمه
باری، هنوز چندی از آشوبهای دی‌ماه 1396 نگذشته بار دیگر دوران گذشت و گذشت تا که تحولات آبان ماه 1398 با محوریت اعتراضات سراسری به گران شدن بنزین هم در برگی از تاریخ انقلاب و ایران جا خوش کرد اما چه جا خوش کردنی که ده‌ها نفر در این میان کشته شدند، ده‌ها نفر مصدوم و مضروب شدند، ده‌ها نفر بازداشت شدند، ده‌ها باب مغازه و بانک و پمپ بنزین و سایر اماکن دولتی و خصوصی به آتش کشیده شدند، ده‌ها نفر از نان بردن و نان خوردن افتادند و ده‌ها میلیون نفر دستکم ده روزی از کار و زندگی بازماندند چرا که حاکمیت کشور تصمیم گرفت چندی شبکۀ ارتباط مجازی مردم با دنیا و با یکدیگر را قطع کند تا شاید بتواند آشوب و بلوای این بار خود آغاز کرده را خود بازبنشاند!
سران مملکت که خود می‌دانستند دارند کاری می‌کنند تا که بنزین را گران کنند؛ جالب اینجاست که دشمنان آنان هم آن‌طور که از قرائن ماجرا پیدا شد از پیش می‌دانستند در رأس هرم قدرت چه می‌گذرد و بزودی چه اتفاقی خواهد افتاد که در آن حد حاضر و آماده بودند و در این میان تنها این مردم نامحرم ایران بودند که نمی‌دانستند دوباره چه ماجرایی سرشان خواهد آمد و هنوز از چالۀ فشار گرانی‌های سر به فلک کشیده چند ماه پیش بیرون نیامده باز به چاله‌ای وسیع‌تر و عمیق‌تر از آن خواهند افتاد!
مردم تازه تازه داشتند مطابق خوی خصلت اصیل ایرانی‌شان با فشار تازه وارده می‌ساختند که ناگهان دولت فهیم و فخیم تدبیر و امید خبر داد که یک شبه بنزین را گران کرده و مردم از امروز باید گران‌تر از دیروز بنزین بزنند و در ادامه هم آن چنان شد که دیگر همه می‌دانیم! مردم ایران تا بیایند چند کلامی اعتراض کنند دو طرف چند روزی سخت به تسویه حساب با هم پرداختند و بعد هم کنار کشیدند و در آخر باز هم علی ماند و حوض بی سر و سامانش که باز باید بسی بیش از پیش بپوید و بکوشد و یا نه بهتر بگویم بجنگد و آبی بجوید و در حوضش بریزد تا مباد که خشک گردد و ماهی‌های کوچکش بمیرد!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: اعتراضات آبان 98, آشوبهای دی ماه 1396, گران شدن بنزین, قطعی اینترنت
[ جمعه ۸ آذر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
جامعه شناسی نورپردازی با گاز The Sociology of Gaslighting
نوشته: Paige L. Sweet
بازگردان: حسین شیران
در شمارۀ اخیر مجلۀ انجمن جامعه‌شناسی آمریکا مقاله‌ای دیدم با عنوان The Sociology of Gaslighting و کنجکاو شدم که بدانم که در چه موردیست؛ اگر شما هم کنجکاوید بدانید این عنوان چیست در این پست ترجمۀ چکیدۀ این مقاله با بخشی از مقدمه را بعنوان توضیح آوردم مطالعه بفرمایید.
The Sociology of Gaslighting
Paige L. Sweet
American Sociological Review
2019, Vol. 84(5) 851 –875
© American Sociological
چکیده:
نورپردازی با گاز Gaslighting- نوعی سوءاستفادۀ روانی با هدف «دیوانه» نشان دادن قربانیان با ایجاد یک فضای بین فردی «سورئال» (غیرواقعی) - اخیرا توجه خیلی‌ها را به خود جلب کرده است. علیرغم این معروفیت، جامعه‌شناسان این پدیده را نادیده گرفته‌اند و نظریه‌پردازی در خصوص آن را به روان‌شناسان واگذاشته‌اند. با این حال، این مقاله استدلال می‌کند که نورپردازی با گاز در درجۀ اول یک پدیدۀ جامعه‌شناختی است نه روانشناختی؛ ریشۀ نورپردازی با گاز را باید در ارتباط با نابرابری‌های اجتماعی همچون جنسیت و نیز در روابط نزدیک آلوده به قدرت در نظر گرفت. نظریه‌ای که در اینجا مطرح شده معتقد است نورپردازی با گاز زمانی رخ می‌دهد که مرتکبین آن با اعمال رفتارهای کلیشه‌ای جنسیت‌محور و نابرابری‌های ساختاری و نهادی تمام تلاش خود را بر علیه قربانیان خود بسیج می‌کنند تا واقعیت‌های مربوط به آنها را دستکاری کنند. این مقاله با استفاده از پدیدۀ خشونت خانگی به عنوان یک مطالعۀ موردی راهبردی برای شناسایی سازوکارهایی که از طریق آن پدیدۀ نورپردازی صورت می‌پذیرد، روشن می‌سازد که چگونه سوء استفاده کنندگان از کلیشه‌های جنسیتی، آسیب‌پذیری‌های ساختاری مربوط به نژاد، ملیت و جنسیت و نیز نابرابری‌های نهادی علیه قربانیان خود استفاده می‌کنند تا واقعیت‌های مربوط به آنها را مغشوش سازند. این تاکتیک‌ها جنسیتی هستند به این معنی که مبتنی بر پیوند زنانگی با غیرعقلانیت هستند. نورپردازی با گاز فرصتی برای جامعه‌شناسان فراهم می‌سازد تا دربارۀ اشکال جنسیتی شناخته شدۀ قدرت و بسیج کردن آنها در روابط بین فردی نظریه‌پردازی کنند.
مقدمه
Gaslight (روشنایی گاز) نام فیلمی است ساختۀ جورج کوکور George Cukor در سال 1944 که در آن مردی همسر خود را از مردم دور نگه می‌دارد و با ترفندهای مختلف تلاش می‌کند به او بقولاند که از سلامت عقل برخوردار نیست. شیوۀ قبولاندن او اینگونه است که چراغ گازی را مرتب روشن و خاموش می‌کند و بعد همسرش را مجبور می‌کند که آن را در ذهن خود متصور شود. هدف او از این کار اینست که احساس همسرش را نسبت به خود و زندگی روزمره‌اش مخدوش ساخته، ذهن او را نسبت به واقعیت خود مشوش و منحرف سازد تا به جای واقعیت خود، واقعیت تحمیل شده را بپذیرد. امروزه نورپردازی با چراغ گاز بمثابۀ یک اصطلاحی که بطور فزاینده همه جا گیر شده برای توصیف راهبردهای دستکاری ذهن توسط افراد سوءاستفاده‌گر هم در جهان سیاست و هم در روابط بین فردی بکار می‌رود. ده‌ها چک‌لیست آنلاین به خوانندگان خود در مورد علائم هشدار دهندۀ نورپردازی با گاز در روابط نزدیک‌شان آموزش می‌دهند. ویرایش دوم «اثر نورپردازی با گاز The Gaslight Effect» کتاب پرفروش سال 2007 رابین استرن Robin Stern که در سال 2018 منتشر شد بخوبی نشان می‌دهد که چگونه دستکاری روانشناختی در دوران سیاسی «پساحقیقت post-truth» مسلط گشته است. در سال 2017 آریل لوه Ariel Leve در مجلۀ گاردین مقاله‌ای نوشت با عنوان «ترامپ دارد آمریكا را نورپردازی گاز می‌کند». استفانی ساركیس Stephanie Sarkis روانپزشكی كه كتاب معروفش "نورپردازی با گاز" در سال 2018 منتشرشد هم استدلال مشابهی دارد. نورپردازی با گاز حتی جزو بخش رسمی قانون جنایی خشونت خانگی در انگلستان در سال 2015 گردید و از آن زمان تا کنون بیش از 300 نفر به این جرم متهم شده‌اند (میخائیلوا 2018).
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: The Sociology of Gaslighting, Paige Sweet, خشونت خانگی, پساحقیقت posttruth
[ سه شنبه ۵ آذر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 5
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
5. تعاریف مسائل در طول زمان تغییر می‌کنند.
نگرش عمومی دربارۀ اینکه چه چیزی باعث تغییر در مسائل جدی در طول زمان می‌شود ادامه دارد. یک قرن پیش، ایالات متحده ملتی بسیار فقیر بود که هیچ کس شگفت زده نمی‌شد از اینکه بسیاری از مردم در کلبه‌هایشان در مناطق روستایی زندگی می‌کردند و بسیاری از مردم عمرشان را در خیابان‌های شهرهای بزرگ سر می‌کردند اما با افزایش استانداردهای زندگی، اعضای جامعه ما اندیشۀ خانه‌های امن را به عنوان یک حق مسلم در سر پروراندند و از این به بعد بدخانگی و بی‌خانگی به عنوان یک مسألۀ اجتماعی پدیدار شد.
از سوی دیگر، برخی مسائل گذشته به طور عمده از بین رفته‌اند، نه به این دلیل که دیگر وجود ندارد بلکه بخاطر اینکه مردم دیگر به آنها بمثابۀ مسائل اجتماعی نمی‌نگرند. به عنوان مثال، پنجاه سال پیش، اغلب مردم ازدواج میان‌نژادی را به عنوان یک مسألۀ اجتماعی تعریف می‌کردند؛ این عمل امروز به مراتب کمتر به چشم می‌آید.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ شنبه ۲ آذر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 4
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
4️⃣ افراد مسائل را متفاوت از هم می‌بینند.
برخی از مسائل، مانند افزایش نرخ بیکاری در سال 2009، بنحو گسترده‌ای به عنوان مسائلی جدی در نظر گرفته شده‌اند. اما بیشتر مسائل، محل مناقشات هستند. به عنوان مثال، دولت بوش ادعا کرد که احداث بازداشتگاه در خلیج گوانتانامو در کوبا در کنترل "جنگاوران دشمن" که تهدیدی بر ایالات متحده بودند مهم و مؤثر بود با این حال، دولت اوباما فرایند بسته شدن این تأسیسات را کلید زد با این ادعا که رفتار تند و زنندۀ زندان‌بانان اصول اخلاقی کشور ما را نقض می‌کند و این صرفا در خدمت ترویج خصومت بر عیله ایالات متحده می‌باشد. همان‌طور که این مثال نشان می‌دهد، "راه حل" یکی ممکن است خود "مسألۀ" دیگری باشد.
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ پنجشنبه ۲۳ آبان ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کاهش یا توقف رشد طلاق!
بخش چهارم
بدیهی است که با یک چنین تفکر پسینی نه فقط در زمینۀ مسائل اجتماعی بلکه در هر زمینه‌ای جامعه کلاهش همیشه پس معرکه خواهد بود همچنان‌که هست! بزرگترین ایراد این رویّه اینست که مسأله‌باز است یعنی که حیاتش بسته به بروز مسأله است به بیان دیگر مسأله خوراکش است و همین است که خود مسأله‌ساز است! اصولا وظیفه روشنفکر اینست که بسی پیش‌ها را دیده و از پیش بگوید تا از بروز مسأله پیشگیری شود نه اینکه با خلق بخوابد و با خلق هم بیدار شود و هرگاه که بلایی سر خلق آمد موتورش روشن شود و بعدِ بلا باز خاموش خاموش تا بلایی دگر از راه رسد!
باری به این قرار است که مسائل مزمن و مهم جامعه همچون فقر و فحشا و طلاق که فاقد بارقه و جرقۀ لازم برای جلب توجه رسانه و روشنفکرند تقریباً از نظرها پنهان می‌مانند در حالی که آهسته و پیوسته در زیر پوست یک جامعۀ بشدت سیاست‌زده به رشد و توسعۀ خود ادامه می‌دهند تا روزی روزگاری که ما ناگهان چشم باز می‌کنیم و می‌بینیم که ای دل غافل، آمار طلاق به 33 درصد رسیده است! و بعد با اقدامی کاملاً سطحی و شتاب‌زده به ارگان‌های درگیر دستور می‌دهیم که دیگر به این سادگی هیچ طلاقی ثبت نشود تا آمار طلاق فروکش کند و بعد بیاییم با افتخار بگوییم که مردم! آسوده بخوابید طلاق در کشور کنترل شد!!!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مسایل اجتماعی, رشد آمار طلاق, رحمانی فضلی, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۱۴ آبان ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کاهش یا توقف رشد طلاق!
بخش سوم
سال گذشته (1397) ما در کشور آمار طلاق تقریباً 33 درصدی را تجربه کردیم، یعنی با هزار تأسف باید گفت که بر هر سه ازدواج یک مورد طلاق به ثبت رسید! آماری فوق‌العاده خطیر و خطرناک که نه فقط بر مسئولان کشوری که بر همه و همه و در رأس آنها بر جامعه‌شناسان و جامعه‌اندیشان کشور است که به این سادگی‌ها از کنار این مسأله نگذرند! متأسفانه سنت تحلیلی ناصوابی که اخیراً در کشور ما در میان اندیشمندان بخصوص جامعه‌شناسان باب شده تحلیل و تفکر بریده‌بریده و موردی و مصداقی است و نه پیوسته و پیگیرانه و پویا، و این البته مسبوق بر توجه و تمرکز موردی و مصداقی بر وقایع جامعوی آن هم از نوع خاص‌اش است و نه الزاما مسائل اجتماعی از نوع عام‌اش همچو فقر و فحشا و طلاق؛
به بیان دیگر یک چنین سنت فکری اصولا و اساسا متعهد و متمرکز بر مصائب جامعوی است تا مسائل جامعوی؛ همه منتظر هستند تا یک اتفاق خاصی بیفتد - ناگهان ساختمانی آتش بگیرد یا یهو معدنی در شمال فرو بریزد یا اینکه کارگری در جنوب فریاد اعتراض سر کند یا که اختلاس‌گری در پایتخت دستش رو شود و یا اینکه دختری از ترس مجازات استادیوم رفتن خود را بسوزاند و ... - خلاصه فاجعه‌ای در کشور رخ دهد و موضوعی برای گفت و شنود جور شود تا اذهان تحلیل‌گر استارت بخورند و چند روزی بر سر موضوعی (بظاهر) بادآورده بریده‌بریده تفکر کنند و بگویند و بنویسند تا فضا کاملا اشباع شود و بعد باز رکود و سکوت تا رخداد حادثه‌ای دیگر و استارتی دیگر!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مسایل اجتماعی, رشد آمار طلاق, رحمانی فضلی, جامعه شناسی شرقی
[ یکشنبه ۵ آبان ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 3
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
3. مسائل به صورت اجتماعی ساخته می‌شوند آنگاه که مردم وضعیتی را توصیف می‌کنند که زیان‌آور و نیازمند تغییر است.
فارغ از واقعیت‌های عینی هر وضعیتی، این مردم هستند که باید شرایط را به عنوان یک مسألۀ اجتماعی جدی تصور کنند. این ادعاسازی‌ها هستند که فرایند تعریف یک وضعیت به عنوان یک مسألۀ اجتماعی را مشخص می‌سازند.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ یکشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
لینک گروه جامعه اندیشان شرق 👇👇👇
https://t.me/OrientalSocialThinkers
لینک کانال جامعه شناسی شرقی 👇👇👇
https://t.me/OrientalSociology
برچسب‌ها: جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی, جامعه اندیشان شرق, گروه تلگرام
[ سه شنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کاهش یا توقف رشد طلاق!
بخش دوم
◀️ واضح است که برنامۀ دولت و مشخصا وزارت کشور برای کاهش آمار طلاق در کشور در سال جاری بیشتر صورتی بوده است تا سیرتی، و خوب، همان‌طور و همان‌قدر که میان صورت و سیرت، با اینکه هر دو مربوط به یک چیزند، تفاوت است از زمین تا آسمان، طبعا میان حکم و حکایت و دلالت هر کدام هم تفاوت است از زمین تا آسمان! پرداختن به سیرت طلاق یا هر مسألۀ اجتماعی دیگری مستلزم مواجهه و مطالعۀ عمقی و ریشه‌ای عوامل علّی و زمینه‌ای آن است و همین است که واجد ارزش و اهمیت است؛ در برابر این، خود روشن است که برنامۀ سطحی و اورژانسی مقابله با ثبت رسمی طلاق در کشور در جهت نمایش کاهش آمار طلاق چقدر می‌تواند ساده‌گیرانه و در عین حال گمراه کننده شد!
◀️ حالت دوم یعنی برخورد سطحی و صورت‌نگرانه با موضوع و مسألۀ طلاق، چون اساساً کاری به عمق و ریشۀ شکل‌گیری آن ندارد بدیهی است که تغییری در اصل ماجرا ایجاد نمی‌کند؛ آنجا که چشمۀ یک مسأله پیوسته در حال جوشش و زایش است با بستن چند سد در برابرش، خشکیده یا کم فشار جلوه دادن آن معلوم است که یک اقدام موقت سطحی و ساده‌لوحانه است؛ گیرم که به این قرار، سال 98 را با آمار صفر طلاق سر کنیم و با افتخار بگوییم که رشد فزایندۀ آن را متوقف ساخته‌ایم آیا یک چنین تدبیری باعث از بین رفتن مسائل و مشکلات و منازعات موجود در میان زوجین خواهد شد؟! این بیهوده دل خوش کردنی است به قدرت یک لایه رنگ نازک در پنهان ساختن زنگار دیواری که مدام در حال گسترش است!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مسایل اجتماعی, رشد آمار طلاق, رحمانی فضلی, جامعه شناسی شرقی
[ سه شنبه ۲۳ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 کاهش یا توقف رشد طلاق!
بخش اول
⏺ آقای رحمانی فضلی وزیر محترم کشور امروز (دوشنبه 22 مهر 98) در صحن علنی مجلس اعلام فرمودند که امسال توانسته‌اند رشد فزایندۀ طلاق در کشور را به مرحلۀ کاهش و در بعضی استان‌ها حتی به مرحلۀ توقف برسانند!
◀️ ضمن سپاس از زحمات ایشان و البته مجموعۀ دولت و حکومت در بذل توجه به مسائل اجتماعی پرشمار کشور بخصوص این توفان خانمان‌برانداز طلاق که سال گذشته متأسفانه بنحوی فاجعه‌آمیز به ازای هر سه خانوادۀ تازه تشکیل شده یک خانواده را با خود برد، ناگفته پیداست این "توانستنی" که جناب وزیر در رابطه با کاهش آمار طلاق در سال جاری می‌گویند احتمالاً با کاستن از ثبت رسمی و محضری طلاق بوده که در عرض چند ماه حاصل شده است و نه الزاماً حل و فصل ریشه‌ای مسائل و مشکلات زندگی زوجین در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره و ذلک‌شان که طبعا سال‌ها زمان می‌برد!
◀️ اصولا و اساسا ضعف ساختاری در یک چنین ابعادی از زندگی مشترک است که زوجین بخصوص از نوع تازه به دوران رسیده‌هایش را خیلی زود، بسی بیش و پیش از آنچه که باید، در اندیشۀ جدایی فرو می‌برد و در نهایت به سمت و سوی طلاق سوق می‌دهد؛ آنچه آمارها نشان می‌دهند تنها بخشی از این جماعت نومید از زندگی مشترک است که در وجه خاص، خطبۀ طلاق مابینشان جاری شده و رسماً به ثبت رسیده است و اگر بنا بر طلاق در وجه عام باشد به این جمع باید آنهایی را هم افزود که مدتهاست در این اندیشه‌اند و هنوز نخواسته یا نتوانسته‌اند رسما طلاقشان را به ثبت برسانند!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مسایل اجتماعی, رشد آمار طلاق, رحمانی فضلی, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی 2️⃣
📝 نوشتۀ جان مشینیز John J. Macionis
🔄 ترجمۀ حسین شیران Hossein Shiran
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
2️⃣ مسائل اجتماعی ناشی از «افراد بد» نیستند.
این حکم در اصل تلنگر حکم اول است. بطور خاص زمانی که برخی از افراد به انسان‌های بی‌گناه آسیب می‌رسانند- مثلا زمانی که برنارد مادوف بیش از 65 میلیارد دلار از سرمایه‌گذاران، از جمله خیرین، کلاه‌برداری می‌کند - ما این مسأله را از نقطه‌نظر اعمال بد افراد شرور می‌نگریم. اینجاست که قانون می‌گوید افراد باید پاسخگوی اعمال خود باشند.
اما بطور کلی، در تبیین مسائل اجتماعی اشاره به "افراد بد" نمی‌تواند کار چندانی از پیش ببرد. این درست است که مثلا برخی از افراد مرتکب جرائم جدی می‌شوند و از این طریق به دیگران آسیب می‌رسانند اما اینکه آیا میزان جرم و جنایت در جامعه بالا یا پایین است، به افراد بستگی ندارد بلکه به چگونگی سازمان‌یافتگی خود جامعه بستگی دارد. اینکه اقتصاد قوی باشد یا نه و یا تمامی اقشار جامعه به مشاغل خوب دسترسی داشته باشند یا نه، در تبیین بالا یا پایین بودن میزان جرم در جامعه اینست که کاری از پیش می‌برد.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: جامعه شناسی, بررسی مسائل اجتماعی, جان مشینیز, حسین شیران
[ پنجشنبه ۱۸ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
احکام هشتگانه در بررسی مسائل اجتماعی
نوشتۀ جان جی. مشینیز John J. Macionis
ترجمۀ حسین شیران
رویکرد جامعه‌شناسان در برابر مسائل اجتماعی جامعه چیست؟ احکام هشتگانۀ زیر بصورت بنیادی بیان‌گر نوع مواجهۀ جامعه‌شناسان با مسائل اجتماعی هستند:
1. مسائل اجتماعی ناشی از شیوه‌های عملکرد جامعه هستند.
این جامعه است که به زندگانی هر کدام از ما شکل می‌دهد؛ ما از آنجایی که فرهنگ ایالات متحده بر فردگرایی تأکید دارد، ناخودآگاه گرایش پیدا می‌کنیم که خود افراد را مسئول زندگانی‌شان بینگاریم. با این حال، همان‌طور که سی. رایت میلز (1959) خاطر نشان ساخته است، چشم‌انداز جامعه‌شناختی به ما نشان می‌دهد که مسائل اجتماعی کمتر از قصورات شخصی و بیشتر از عملکردهای جامعه ناشی می‌شوند. برای مثال، مسألهای مانند «فقر» کمتر ناشی از این واقعیت است که برخی از افراد فاقد مهارت‌های لازم هستند و یا اینکه سخت تلاش نمی‌کنند تا پیش بیفتند و بیشتر از این واقعیت سرچشمه می‌گیرد که جامعه ما درآمدها را بسیار نابرابر توزیع می‌کند و میلیون‌ها نفر یا فقط مشاغل کم‌درآمد عایدشان می‌شود و یا اصلاً هیچ شغلی نصیب‌شان نمی‌شود. به عبارت دیگر، مسائلی مانند فقر ریشه در شیوۀ عملکرد اقتصاد ما و نظام‌های سیاسی ما دارد. به همین دلیل، اصلاح مسائل اجتماعی مستلزم تغییر در خود جامعه است.
ادامه دارد ...
🆔 @Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers (OST)
برچسب‌ها: احکام هشتگانه مسائل اجتماعی, جان مشینیز, سی رایت میلز, حسین شیران
[ چهارشنبه ۱۰ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 6
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
اینکه اینجا و در این بحث بیشتر از عوام سخن می‌گویم و بسی بیشتر از عدو بر آن تأکید دارم بخاطر اینست که خوب، تکلیف عدو هزار مرتبه روشن‌تر از عوام است و خود واضح است وقتی که عدو می‌گوییم به کسی یا کسانی اشاره می‌کنیم که رسما دشمن ما هستند یا که به هر شکل ما دشمن‌شان می‌انگاریم و یا که آنها ما را دشمن خود می‌انگارند و در هر حال هیچ اعتبار و اعتمادی در میان نیست که بتوان بدرستی روی آن حساب و کتاب کرد، بخصوص در جهان سست‌بنیاد سیاست که اصلاً به سین اولش هیچ اعتبار و اعتمادی نیست چه رسد به تای آخرش! ...
در یک چنین شرایطی خود روشن است آخر و عاقبت آنکه میان خود و آنها که عمری دشمنش خوانده و باز می‌خواندش، ناگهان ریسمانی بلند به اندازۀ دید همه دنیا می‌کشد و بعد با افتخار تمام، آمال و آرزوهای خیس و آفتاب ندیدۀ مردم کشورش را بسیار خوش‌دلانه و خوش‌باورانه بر روی آن می‌گستراند تا که به تابش خورشید داغ غرب خشک شوند؛ بی آنکه هیچ اندیشۀ این را داشته باشد که اگر روزی روزگاری طرف مقابل، که خود می‌گوید و می‌داند که دشمن ماست و از این رو به او هیچ اعتمادی نیست، به هر دلیل و بهانه‌ای نخواهد یا که نتواند آن سوی ریسمان بلند را استوار نگهدارد همین که رها کند آنچه پیش چشم جهانیان به روی زمین ریخته و پخش و پلا خواهد شد- همچنان‌که شده است - آمال و آرزوهای ملت ما خواهد بود و نه آنها! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, محمود احمدی نژاد, حسن روحانی, رشد توسعه تکامل
[ پنجشنبه ۴ مهر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 محرم امسال هم که گذشت - 1
✍️ حسین شیران
در تقویم هجری قمری، محرم آغازگر سال جدید است اما برای ما شیعیان، محرم آغازگر حزن و اندوه و عزاداری و بر در و دیوار سیاه کشیدن و با اشک و آه بر سر و سینه کوبیدن است چرا که در این ماه، حسین بن علی (ع) امام سوم ما با جمعی از یارانش در سال 61 در دشت کربلا بدستور آل امیه و با دستان کوفیان عهدشکسته به ناجوان‌مردانه‌ترین شکل به شهادت می‌رسند و اهل بیت دل‌شکسته و داغدارشان به دست دشمن غدار گرفتار گشته تا شام به نزد خلیفۀ وقت مسلمین یزید بن معاویه پیش‌رانده می‌شوند!
باری، برای شیعه هیچ درد و مصیبتی فراتر از این نیست که فرزند مقتدایش علی و مادرش فاطمه و نوه و نور دیدگان پیامبرش تنها 50 سال بعد از رحلت جد بزرگوارش اینگونه به دست جای‌نشینان ناخلفش پرپر شوند و هم خود و هم خانواده‌شان به بدترین شکل ممکن مورد هتک حرمت قرار گیرند؛ برای شیعه تمام وقایع ناگوار دنیای اسلام از آغاز تا به امروزش همه باهم به یک سو و این واقعۀ ناگوار کربلا به تنهایی به سویی دگر!
برای همین، محرم که فرا می‌رسد کسی واقعا به این نمی‌اندیشد که سال جدید هجری قمری از راه می‌رسد، همه هر جا که باشند از همان روز نخست محرم با ذوق و شوق تمام طشت عزا به میان می‌گذارند و با شعر و شعار عاشورایی زمین و زمان را سیاه‌پوش می‌کنند و با اشک و ناله و آه، کم‌ِکم ده روز سال جدید هجری قمری و گاه حتی بیش از آن را، در سوگ امام مظلوم خود نوحه‌سرایی می‌کنند!
اما چیزی که در این میان برای من مهم است اینست که این واقعه بعنوان یک پدیدۀ اجتماعی-سیاسیِ 1400 سال پیش با این همه ارزش و اهمیت و اثرگذاری هیچگاه آنسان که باید و شاید مورد تجزیه و تحلیل عالمانه قرار نمی‌گیرد و همه چیز در ذکر مصیبت عامیانه که متأسفانه گاه خواه‌ناخواه سر از افراط و انحراف در می‌آورد خلاصه می‌شود! به این قرار خود واضح است اگر که بنا بر ذکر مصیبت باشد یگانه میدان‌دار محرم مداح خواهد بود و موعظه‌گر و دیگر هیچ! اینها هم که خود از عنوانشان مشخص است رسالت و وساطتشان از باب و بهر چیست! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: کوفیان یزید بن معاویه, شیعه کربلا طشت گذاری, مداح موعظه گر, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 صدا و سیما، سلبریتی‌گری و سوء استفاده از حضار
✍️ حسین شیران
1️⃣
سلبریتیها در ایران از هر حوزه‌ای هم که برخیزند عموما از قاب و در قالب تلویزیون است که به شهرت و شوکت و ثروت لازم می‌رسند و به اصطلاح سلبریتی می‌شوند از این جهت اگر که بگوییم سلبریتی در ایران بیشتر محصول نمایش تلویزیونی است پربیراه نگفته‌ایم و از آنجا که تلویزیون در ایران منحصرا در اختیار نهادهای حاکمیتی است تا حد زیادی می‌توان گفت که فرایند سلبریتی‌پروری در ایران بیشتر یک امر حاکمیتی است و هر سلبریتی که در جامعه تولید می‌شود، فارغ از اینکه بعدها برای حاکمیت خوب از آب دربیاید یا توزرد، بدوا در بستر صدا و سیما، این مؤثرترین و قدرتمندترین دستگاه حاکمیتی عصر مدرن و پست‌مدرن است که مطرح می‌شود.
باری، بر این مبناست که من سلبریتی در ایران را اساسا محصول تلویزیون و بطور مشخص صدا و سیما می‌دانم و از این جهت که در عصر سرمایه‌داری هر تولیدگری خواه‌ناخواه حق دارد محصولاتش را در راستای اهداف از پیش تعیین شدۀ خود مصرف کند به صدا و سیما هم حق می‌دهم که از سلبریتی‌های خودساخته‌اش به هر ترتیب که خود می‌خواهد بهره برد و این اتفاق البته افتاده است و صدا و سیما در سال‌های اخیر بنحو بارزی استفاده از سلبریتی‌های خودساخته‌اش را در قالب برنامه‌های تلویزیونی متعددی آغاز کرده است.
مهران مدیری در دورهمی، رامبد جوان در خندوانه، محمدرضا گلزار در برنده باش، امیرحسین رستمی در شوتبال، پژمان بازغی در کودک شو، کامران تفتی در وقتشه، احسان علیخانی در عصر جدید و اکبر عبدی و حمید گودرزی و علی انصاریان و غیره و غیره در برنامه‌های دیگر همه نمونه‌هایی از این کاربست سلبریتیها در برنامه‌های تلویزیونی هستند که هنوز هم تعدادی از این برنامه‌ها بر روی آنتن هستند و یا که به هر شکل بازپخش می‌شوند. ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: سلبریتی در ایران, صدا و سیما تلویزیون, جامعه شناسی شرقی, حسین شیران
[ چهارشنبه ۲۰ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 جامعه‌شناسی سبک زندگی Sociology Of Lifestyle
✍️ حسین شیران Hossein Shiran
علیرغم این توجهات تلویحی یا تصریحی جامعه‌شناسان و غیرجامعه‌شناسان به سبک زندگی هنوز این مفهوم بطور کامل تئوریزه و تفهیم نشده و همچون مفهوم خود جامعه و حتی جامعه‌شناسی دارای ابهامات و اختلاف‌نظراتی چند است (Uth, 1996). وئال Veal در سال 1991 از نزدیک به 30 تعریف از سبک زندگی سخن گفته است و طبعاً بعد از این زمان هم بر حجم تعاریف و توضیحات افزوده شده است.
از نخستین جامعه‌شناسانی که بطور مشخص به مقولۀ سبک زندگی پرداخته و تعریفی مشخص از آن ارائه داده‌اند می‌توان به ویلیام لیزر William Lazer اشاره کرد؛ به نظر لیزر (1964) سبک زندگی "طرز مشخص و متمایزی از زیستن است که گروهی از مردم دارند"؛ این یک مفهوم سیستمی است تا آنجا که سبک زندگی را موجودیتی شکل‌یافته توسط نیروهای زندگی در درون یک گروه، با فرهنگ، ارزش‌ها، منابع، نمادها، تصدیق‌ها و تحریم‌های خاص خود می‌داند؛ [بنظر لیزر] برای درک و تحلیل سبک‌های زندگی باید رشته‌های مختلفی همچون بازاریابی، جامعه‌شناسی، انسان‌شناسی، روانشناسی، جمعیت‌شناسی، و روانشناسی اجتماعی بکار بسته شوند [Uth, 1996: 5]. تعریف مک‌کی Mckee (1969) از سبک زندگی هم شبیه تعریف لیزر است: "الگویی برآمده از ارزش‌ها و باورهای مشترک یک گروه یا جامعه که بصورت رفتارهای مشترک ظاهر می‌شوند (مهدوی‌کنی، 1386، ص. 8).
در کل، در ادبیات جامعه‌شناسی، از مفهوم "سبک زندگی" دو [نوع] برداشت و دو گونه مفهوم‌سازی متفاوت بعمل آمده است؛ در فرمول‌بندی نخست - که سابقۀ آن به دهۀ 1920 بازمی‌گردد- سبک زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد و غالبا بعنوان شاخصی برای تعیین طبقۀ اجتماعی بکار رفته (چاپین 1955؛ چاپمن 1935)؛ در فرمول‌بندی دوم، سبک زندگی نه راهی برای تعیین طبقه اجتماعی بلکه شکل اجتماعی نوینی دانسته می‌شود که تنها در متن تغییرات فرهنگی مدرنیته و رشد فرهنگ مصرف‌گرایی معنا می‌یابد (گیدنز 1991 و 1994؛ بوردیو 1984) (اباذری و چاوشیان، 1381، ص. 4).
ادامه دارد ...
* جامعه شناسی سبک زندگی جامعه شناسی تمام زندگی اجتماعی است.
* بیماریهای سبک زندگی را جدی بگیریم.
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: جامعه شناسی سبک زندگی, بیماری سبک زندگی, مدرنیته فرهنگ مصرف گرایی, جامعه شناسی شرقی
[ پنجشنبه ۷ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 5
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
لازمۀ توسعه در هر بعدی، سرمایه‌گذاری بسیار حساب شده است؛ بسیار حساب شده یعنی اینکه بدانی چه تخمی را تحت چه شرایطی با چه سازوکاری در دل چه خاکی بکاری و بعد چندی بالاسرش چه کنی و چه نکنی تا که خوب رشد یابد و در مسیر کمال قرار بگیرد!
آری، توسعه سختی‌اش به این چه دانستن‌ها و چه کردن‌ها و چه نکردن‌هاست و همین‌هاست که دست یافتن به آن را بسی دشوار می‌سازد و گرنه کو کجاست آنکه نخواهد به رشد و توسعه دست یابد؟ تمام تلاش انسان‌ها در هر کجای زمین در همه روز، فرداً و جمعاً، برای رسیدن به رشد و توسعه و تکامل است؛ در این شکی نیست!
اما اینکه یکی یا یک کشوری به توسعه دست می‌یابد و مصداق اصل "توسعه توسعه می‌آورد" یک به یک پله‌های ترقی را می‌پیماید و پیش می‌رود و دیگری اما بسی در جا می‌زند و دیگر از آن دیگری حتی پس می‌گراید و از آنچه که هست هم عقب می‌افتد تو هیچ شک نداشته باش که دستکم در یکی از آن "چه دانستن‌ها و چه کردن‌ها و چه نکردن‌ها" مشکل داشته که راه بجایی نبرده است!
و حال، مشکل ما هم در این چهار دوره که دو رئیس جمهور اخیر ما با دو رویّۀ کاملاً متضاد ادارۀ کشور را به دست گرفتند و در این مدت علیرغم تمام تلاش‌ها نه فقط ما را به هیچ توسعه‌ای نرساندند بلکه از آنچه که بودیم هم پس انداختند مشخصا این بود که متأسفانه هر دو تخم توسعه‌شان را در خاک نامناسب و نامساعدی کاشتند: یکی عوام، دیگری عدو؛ این دو خاک را که دیده نهالی به خود بپرورد؟
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, محمود احمدی نژاد, حسن روحانی, رشد توسعه تکامل
[ یکشنبه ۳ شهریور ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 4
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
اصولاً سرمایه‌گذاری بر روی عوام به ریختن شکر در آب روان می‌ماند؛ شما هر چقدر هم که از این ماده در آب جاری یک رودخانه بریزید بی‌شک همه حل می‌شود و می‌رود و هیچ اثری هم از آن بجای نمی‌ماند- حتی شیرینی‌اش، که تو روزی بیایی و بالا سرش بایستی و با افتخار بگویی باری اینجا و این اندازه از آن را با هزار زحمت تو شیرین نموده‌ای!
واضح است این کاری که تو می‌کنی با هر زحمتی هم که باشد وقتی نتیجه‌اش آخرسر هیچ است و هیچ است و هیچ، از اول تا آخرش هم هیچ کم از آب در هاون کوبیدن نخواهد بود! و اگر تو بر این کار اصرار داشته باشی یقین بدان که به آخر کار که برسی تنها و تنها خود را خسته کرده‌ای و مضاف بر آن، درست به اندازۀ اصراری که به خرج داده‌ای، خرده‌مالی را هم تباه ساخته‌ای!
و حال اگر که تو دست بر قضا رئیس جمهور یک مملکت پر های و هوی و پر حاشیه‌ای همچو ایران باشی این توی تنهایی که با اصرار وافر آب در هاون می‌کوبد خواه‌ناخواه تبدیل می‌شود به یک تیم و یک دولت پرشماری که بیهوده با تو هر شب و هر روزش را به راه اشتباه می‌کوشد و خود را خسته می‌کند و عاقبت هم که هیچ به هیچ؛
دیگر گفتن ندارد آن خرده‌مالی هم که در این راه پیوسته تباه می‌شود جز ثروت و سرمایۀ ملی نخواهد بود که اگر خدایی نکرده در این مملکت روزی، حالا به دست هر کس و هر دولتی، درست و بجا مصرف شود همان خدا گواه که دیری نمی‌گذرد از شمال تا جنوب و از شرق تا غربش به کنار، حتی در این میان کویر لوت و دشت کویرش هم تبدیل به گلستان می‌شود! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, محمود احمدی نژاد, حسن روحانی, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۲۸ مرداد ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
گاهشمار جامعه شناسی
From: The Concise Encyclopedia of Sociology
by: George Ritzer & Michael Ryan
(به نقل از دایره‌المعارف فشرده جامعه شناسی)
(اثر: جورج ریتزر و مایکل رایان)
ترجمۀ: حسین شیران Hossein Shiran
ترجمه و ارائۀ این گاهشمار یا جدول زمانی را از این جهت واجد اهمیت دانستم که هم مروری گذراست بر سیر تاریخی و تکاملی دانش جامعه شناسی و واقع‌تر اگر بگویم جامعه‌اندیشی، و هم اینکه به هر حال خود تذکره‌ایست بر اینکه پیشرفت در هر حوزه‌ای تنها در سایۀ تلاش و کوشش مستدام فکری و عملی ممکن بوده و است؛ هم از اینروست که به حق می‌گویند دنیا را تلاش‌گران می‌سازند و نه ادعاگران!
بخش 7
⏺ 1887 م ریزال با انتشار اولین رمان خود "مرا لمس نکن" مسائل و مشکلات جامعه فیلیپینی را توصیف و حکومت استعماری اسپانیا را سرزنش می‌کند.
⏺ 1887-1949 م «بنوی کومار سرکار»
⏺ 1889 م چارلز بوت، مطالعۀ پیشگام خود در خصوص فقر در لندن با عنوان «زندگی و کار مردم لندن» را منتشر می‌کند.
⏺ 1889-1968 م «پیتریم سوروکین»
⏺ 1889-1989 م «مارتين هايدگر»
⏺ 1890 م «اصول روانشناسی» ویلیام جیمز بعنوان یک کار علمی متقدم در روانشناسی توجه و تأکید بر "خود" را خاطر نشان ساخت.
⏺ 1890 م تارد در کتاب «قوانین تقلید» بین تقلید و ابتکار عمل تمایز قائل می‌شود.
⏺ 1890 م نخستین درس جامعه‌شناسی در دانشگاه کانزاس در لاورنس تدریس می‌شود.
⏺ 1890 م سرجیمز فریزر «شاخه طلایی» را در مطالعۀ مقایسه‌ای اسطوره‌شناسی و مذهب می‌نویسد.
⏺ 1890-1947 م «کورت لوین»
⏺ 1891 م اولین گروه جامعه‌شناسی و تاریخ در دانشگاه کانزاس لاورنس در سال 2000 تاسیس می‌شود.
⏺ 1891 م والتر فرانسیس ویلکاکس کتاب «مسأله طلاق: یک مطالعۀ آماری» را منتشر می‌سازد.
⏺ 1891-1937 م «آنتونیو گرامشی»
⏺ 1892 م اسمال نخستین گروه بزرگ جامعه‌شناسی در دانشگاه شیکاگو را تأسیس می‌کند.
⏺ 1892-1940 م «والتر بنجامین»
⏺ 1893 م دورکیم در کتاب «تقسیم کار در جامعه» گذار از همبستگی مکانیکی به همبستگی ارگانیکی را مورد بحث قرار می‌دهد.
⏺ 1893 م نیوزیلند نخستین کشور در جهان می‌شود که به زنان حق رأی می‌دهد.
⏺ 1893 م اولین مجله جامعه‌شناسی با عنوان «مروری بر جامعه‌شناسی بین‌المللی» توسط رنه ورمز در پاریس منتشر می‌شود.
⏺ 1893 م اولین انجمن جامعه‌شناسی تحت عنوان «مؤسسه بین‌المللی جامعه‌شناسی در سال 1893 در فرانسه تأسیس می‌شود.
⏺ 1893 م پیرسون اصطلاح «انحراف معیار» را معرفی می‌کند.
🆔 https://t.me/Hossein_Shiran
🌓 https://t.me/orientalsociology
⚛️ https://t.me/OrientalSocialThinkers
برچسب‌ها: گاهشمار جامعه شناسی, دایره‌المعارف فشرده جامعه شناسی, جامعه شناسی, جامعه شناسی شرقی
[ دوشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 3️⃣
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
و اما آن دو اشتباه بزرگی که دو رئیس جمهور اخیر ما در دوران ریاست جمهوری‌شان با قوت و شدت هر چه تمام در پیش گرفتند، به ظن من البته، این بود که خیل وعده‌ها و برنامه‌های پر حرف و حدیث خود را توأم با خرمنی از فرصت و ثروت و مکنت ملی، دو دستی بر روی دو ریسمان بلند ولیکن لرزان و لاکرداری پهن کردند که سرّ سستی‌شان در جهان سیاست بر هیچ کس پوشیده نیست: یکی "عوام" و دیگری "عدو"! باری "عوام" و "عدو"!
اولی را که دیگر همه می‌دانیم حوزۀ تخصصی جناب مستطاب محمود احمدی‌نژاد است و در این هیچ تردیدی نیست که در این مملکت، الحق و الانصاف، هیچ‌کس را یارای مقابله با عوام‌محوری و عوام‌گرایی او نبوده و نیست چه نصف عرصه‌ای که او در این حوزه به تاخت رفته را کس هنوز در خیال هم نیاغازیده است ... و دیگری را هم که بی‌تردید باید بعنوان یک حریم و حوزۀ اختصاصی به حضرت مفتاح الفتوح، فاتح اقلیم فرنگ و فرمانده ضدجنگ، حجه الاسلام و المسلمین حسن روحانی، دامت برکاته، واگذاشت و تا آنجا که می‌شود پس‌پس رفت؛
همو که در حساس‌ترین برهه برای تبلور راستین مردم‌سالاری در این مملکت، بی هیچ پیشینۀ مشخصی از کدام سو گرایی، ناگهان به زیر بیرق اصلاحات درآمد و در بحبوحۀ انتخابات 1392، با نقد و نفی غرب‌ستیزی عوام‌گرایانۀ احمدی‌نژادی، "گفتگو با غرب" را تنها راه حل مسائل و مشکلات خرد و کلان کشور تبلیغ کرد و بهنگام با رونمایی از کلید جادویی‌اش با هنرنمایی هر چه تمام، هم دست هر چه رقیب است را از پشت بست و هم چشم هر که خسته از ستیز با غرب را، و به این قرار با آغاز دوران ریاست جمهوری‌اش، آغاز دوران غرب‌دوستی را بعد مدت‌ها، "علی برکت الله"، در این مملکت رقم زد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عوام یا عدو, احمدی نژاد روحانی, غرب ستیزی غرب دوستی, فاتح فرنگ
[ شنبه ۵ مرداد ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 2️⃣
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
به باور من، جناب آقای روحانی در این چند وقت ریاست جمهوری‌شان، با اشتیاق وافر همان اشتباه بزرگی را مرتکب شدند که جناب آقای احمدی‌نژاد، رئیس جمهور پیشین ما، قرص و محکم در دورۀ زمام‌داری خود مرتکب شدند، منتهی هر کدام به نوعی دیگر و با نام و نشان و حال و هوا و های و هویی دیگر؛
و حال در این سال‌ها و روزها و بقولی نفس‌های آخر قرن چهاردهم خورشیدی، این ملک و این ملت مادرمرده هر چه می‌کشند، نه همه، دستکم بخش اعظم آن ناشی از اشتباهات راهبردیست که این دو رئیس جمهور در حساس‌ترین برهۀ تاریخی (برای توسعۀ همه جانبه) به هر ترتیب در پی هم رقم زدند!
گیرم که در خیرخواهی هیچ یک از این دو عزیز هیچ شکی نباشد، من هم بنوبۀ خود هیچ شکی ندارم، اما آیا اصولا و اساسا در علم و امر خطیر مدیریت، آن‌هم در سطح کلان کشوری و فراکشوری، صِرف خیرخواه بودن یک مدیر کفایت می‌کند و یا اصلا محلی از اعراب دارد که بگوییم یکی که آدم خوبی است و نیت خوبی دارد و کلی هم حرفهای خوب‌خوب برای مردم می‌زند حتما همه کارهایش ختم به خیر می‌شود؟ ...
اگر که چنین بود و میان خیرخواه بودن و پیشبرد امور و یا بقول معروف ختم به خیر گشتن رابطه یا ملازمتی بود دستکم کشور ما ایران با این همه آدم خوب و خیرخواهی که سر کار داشته و باز دارد تا حالا باید گلستان می‌شد و عطر و بویش در همه دنیا می‌پیچید اما متأسفانه نه فقط اینچنین نبوده و نیست بلکه برعکس ملک و ملت هر دو به یک اندازه رنگ و رو باخته و پا در ره پژمردگی و افسردگی گذاشته‌اند! پس باید که میان آدم خوب و عامل خبره تمایز نهاد! ...
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, روحانی مذاکره با آمریکا, برجام آشتی با غرب, اقتصاد ایران
[ پنجشنبه ۲۷ تیر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 یا عدو یا عوام 1️⃣
🔶 چهار دوره سرگردان، میان این یا آن!
✍️ حسین شیران
این‌روزها جناب آقای روحانی، رئیس جمهور محترم ایران، آن‌چنان در سخنان‌شان به اروپا و آمریکا می‌تازند و از بدعهدی و بدسگالی‌شان می‌نالند که اگر کسی در این چند سال گذشته از زمام‌داری ایشان در کما بوده و اکنون ناگهان به هوش آمده باشد بی‌تردید با خود چنین فکر می‌کند که لابد این برجام و مذاکره و معاهده با اروپا و آمریکا را دیگران به این بندۀ خدا تحمیل کرده‌اند و خود ایشان هیچ نقش و نظری در این خصوص نداشته‌اند و حالا که تیر کُند تعهدات به سنگ سخت عهدشکنی‌ها خورده و خواه‌ناخواه همۀ رشته‌ها پنبه شده، ایشان اینگونه منتقمانه به خود حق می‌دهند کاسه کوزه‌ها را سر تحمیل‌گران کارنابلد کارخراب‌کن خالی کنند! ...
اما ما همه یادمان است که ایشان حسب شرایط زمان، که البته عنصر بسیار کلیدی و کارسازی در چه گفتن و چه کردن کاندیدهاست، اصلا و اساسا شعار انتخاباتی‌شان مذاکره با آمریکا و مصالحه با غرب بود و در واقع این آن کلید رویایی بود که ایشان برای گشودن قفل سنگین اقتصاد بخت برگشتۀ ایران به دست داشتند و هنوز هم که هنوز است البته به دست دارند با این تفاوت که این بار این کلید پرحرف و حدیث درست در مرز دروازۀ آشتی با غرب در قفل پررمز و راز برجام به سختی گیر کرده و با هزار تأسف، ملت و مملکتی را هم پشت درهای سخت بربسته آن اسیر کرده است! نه در درون قفل می‌چرخد تا شاید دری دروازه‌ای به روی ملت دردمند ایران باز شود و نه باز از آن به درمی‌آید تا خلق کاسه کوزه‌های خالی خود را جمع کنند و باز آزمندانه و آرزومندانه سراغ آشپزی دیگر از این دیار روند!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: یا عدو یا عوام, روحانی مذاکره با آمریکا, برجام آشتی با غرب, اقتصاد ایران
[ یکشنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 استخاره یا خدابازی 4
⏺ داستان محمدعلی شاه
در این که توپ بستن مجلس و تدمیر مشروطه‌خواهان را باید به نام محمدعلی شاه قاجار نوشت هیچ تردیدی نیست؛ تاریخ هم چنین کرده است، اما به گمان من، هیچ ره به صواب نخواهیم برد اگر که در خوانش این تاریخ، نقش سید زنجانی‌ها را نادیده و ناپدید بینگاریم! شاه اگر که توانست مجلس را به توپ بندد رسما به یاری شیخ و تزار و قزاق و جمعی دگر از ایادی بود در حالی که شیخنا خود تنهای تنها توانست بارگاه عالم‌الغیب را به توپ بندد و ساکن سست و ساکت آن را کت بسته به پیش شاه قاجار بیاورد و به او بگوید: بفرما شاه! این هم خدا و طلب خیری که می‌خواستی! حالا برو بی هیچ ترسی هر آنچه می‌خواهی بکن که غلبه قطعی است اگر چه اول کار قدری به زحمت خواهی افتاد!
شاه هم کرد هر آنچه می‌خواست اگر چه عاقبت آنی نشد که سیدنا آخر استخاره ادعا داشته بود؛ نه غلبه "قطعی" از آب درآمد و نه شاه فقط اولش قدری به "زحمت" افتاد! این ماجرا هم اول و هم آخر و هم عاقبتش جز شکست و دردسر و دربدری برای شاه چیز دیگری دربرنداشت! چه تا قامت مجلس ملی و مشروطه‌خواهان در تهران خم شد قامت ستارخان و باقرخان، سردار و سالار ملی، در آذربایجان، خاک قهرمان‌پرور، چون سرو سهی راست شد و روزبه‌روز بزرگتر و بزرگتر گشت و سرانجام با فتح تهران در سال 1288 تمامی ایران را دربرگرفت!
در واقع شاه از 2 تیر 1287 که مجلس را به توپ بست تا 22 تیر 1288 که تهران فتح و او تحقیر و تبعید شد یک روز خوش ندید! 11 ماه از این 1 سال و 20 روز را با تمام قوا صرف جنگ و جدال و محاصرۀ تبریز کرد تا مگر صدای ستارخان را در این شهر خفه کند؛ بقول کسروی، از ایران تنها تبریز ماند از تبریز تنها محلۀ امیره قیز و از این محله تنها کوچه‌ای که ستارخان در آن می‌جنگید! اما ورق برگشت و ستارخان که صدایش صدای آزادی ایران از استبداد صغیر بود در همه ایران پیچید! و لابد او هم خدایی داشت که بر خلاف خدای سید زنجانی که اجیرکردنی و در قالب کاغذ استخاره گنجاندنی و طالب استبداد محمدعلی شاهی بود، بسی آزاد بود و طالب آزادی بندگانش از هر نوع استبدادی! و همین خدا بی هیچ استخاره‌ای تنها به یمن "مجاهدت"، در بستر شطرنج مشروطیت، مهرۀ شاه باسواد کشور را بدست یک سرباز ساده و بی‌سواد مات کرد!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مشروطیت مشروطه خواهان, فتح تهران محاصره تبریز, ستارخان سردار ملی باقرخان, استبداد صغیر محمدعلی شاه
[ یکشنبه ۹ تیر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
معنای زندگی 2
مرد خوش‌پوش مغموم و مأیوس از مقابل چشمان ویل دورانت دور شد، دورتر و دورتر، و رفت که شاید در پیشرفته‌ترین کشور دنیا درگوشه‌ای دور از چشم او و دیگران به زندگی خود پایان دهد! چون دلیلی که او برای زنده ماندن می‌خواست را فیلسوف ما نتوانست کف دستش بگذارد! و حالا غم و یأس او، غم و یأس فلسفه بود و اگر که کارش به خودکشی کشیده شد مرگ او هم مرگ فلسفه بود!
این چیزی بود که همگام با دور شدن مرد در آن لحظه، ویل دورانت با حس و حال غریبی در خود درمی‌یافت؛ دریافتنی بس سرد و سخت و سوزناک! براستی اگر که فلسفه، این محصول ناب ادراکات نوابغ بشری در طول هزاران سال زندگی اجتماعی، و نه فقط فلسفه، بلکه دین، علم، ایدئولوژی و یا هر چیز دیگری، اگر که واقعا نتوانند به وقت خویش به یک فرد بخت برگشته، بهانه‌ای هر چند کوچک برای ادامه زندگی بدهند پس می‌خواهند کی و کجا و چگونه به درد بشریت بخورند؟!
و البته صحبت یک فرد نبود! ویل دورانت، که خواه‌ناخواه درگیر این قضیۀ بس دشوار گشته بود به سراغ آمار خودکشی در آمریکا و جهان رفت و از تعداد خودکشی‌ها در سال و ماه و روز و حتی در هر دقیقه سرسام گرفت! یعنی چه که در جهان در هر دقیقه تعدادی از آدمیان خود به دست خویش به زندگی خود پایان می‌دهند؟! یعنی هیچ چیز دلگرم کننده‌ای در این دنیای درندشت برای آنها وجود ندارد که به آن دلخوش کنند و به زندگی خویش ادامه دهند؟! ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: معنای زندگی ویل دورانت, علم دین ایدئولوژی فلسفه, آمار خودکشی, جامعه شناسی شرقی
[ پنجشنبه ۶ تیر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 استخاره یا خدابازی 3
⏺ داستان محمدعلی شاه
استخاره که خوب آمد محمدعلی شاه همان‌که می‌خواست کرد؛ به نمایندگان و سایر آزادی‌خواهان پیام داد که همه در مجلس گرد هم آیند تا ایشان هم شرف حضور یابند و با هم در خصوص مسایل کشور تبادل نظر کنند. این گردهمایی بنحو احسن اتفاق افتاد اما شاه بجای آنکه خود سر قرار بروند ولادیمیر لیاخوف روسی فرمانده بریگاد قزاق خود را با چند توپ سر قرار فرستادند و سفارش کردند داخل مجلس نروند همان بیرون مجلس بایستند و چند توپ روانۀ مجلس سازند تا از طرف ایشان با نمایندگان مذاکره کنند!
و چنین شد که مجلس اول ایران در تاریخ 2 تیر 1287 شمسی (برابر با 23 جمادی الاولی 1326 و 23 ژوئن 1908 میلادی) با دستور مستقیم محمدعلی شاه قاجار و دست‌بکاری ایادی روسی‌اش به توپ بسته شد و مجلسیون و آزادی‌خواهان همه تارومار شدند! بزرگان مجلس و مشروطه هم برخی همچون میرزا جهانگیرخان شیرازی و ملک‌المتکلمین دستگیر و در باغشاه به طرز فجیعی به قتل رسیدند، برخی دیگر همچون آیات عظام بهبهانی و طباطبایی بعد از شکنجه و ضرب و شتم و هتک حرمت تبعید شدند، برخی هم همچون تقی‌زاده و دهخدا به سفارت انگلیس پناهنده و از آنجا به خارج کشور گریختند!
باری، به این قرار، با طلب خیر شاه و خیرآوری سید زنجانی و ختم بخیری روس‌ها جریان مشروطه‌خواهی در ایران سرکوب و به جای آن دوران استبداد صغیر محمدعلی شاهی، به سلامتی تزار و شاه و سید زنجانی آغاز شد! در این نوع استخاره‌گری اگر که نخواهیم و یا نتوانیم به عملکرد شاه و شیخ سوءظن بریم لاجرم باید به صدق دل عالم غیب (خدا) شک کنیم که لابد از عملکرد بندگان آزادی‌خواه‌اش در ایران بسی دل‌چرکین بوده و از تحت فشار بودن سایۀ خود بر زمین (شاه) دل‌نگران که اینگونه در حمایت از او دل به ویرانی مجلس و دربدری مجلسیون داده است!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: مشروطیت مجلس اول ایران, محمدعلی شاه قاجار, ولادیمیر لیاخوف روسی, استبداد صغیر
[ شنبه ۱ تیر ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 استخاره یا خدابازی - بخش دوم
⏺ داستان محمدعلی شاه
"بسم اﷲ الرحمن الرحیم؛ پروردگارا! اگر من امشب توپ به در مجلس بفرستم و فردا با قوۀ جبریه مردم را اسکات نمایم خوب است و صلاح است؟ استخاره خوب بیاید و إلا فلا یا دلیل المتحیرین یا الله".
این متن استخاره‌ای است که «محمدعلی شاه قاجار» قبل از به توپ بستن مجلس در سال 1287 خورشیدی به دست خویش نوشته و سوی «سید ابوطالب زنجانی» فرستاده و با قید "استخاره خوب بیاید" از خدا (: سید) طلب خیر کرده است (استخاره در لغت یعنی طلب خیر و خوبی کردن)؛ سید هم دست مریزاد کم نگذاشته و در ذیل آن این پاسخ قاطع را به شاه ارسال کرده که:
"قال لاتَخافا إنّنی معکُما أَسمَعُ و أَری؛ فأتیاه فقولا إنّا رسول ربِّک فأرسِل معنا بنی اسرائیل: حکم خداوندی به موسی و هارون شد بروید نزد فرعون و بگویید ما فرستاده خدا هستیم بسوی تو، سابق آیه هم می‌فرماید نترسید ما با شما هستیم ... این کار باید اقدام بشود غلبه قطعی است اگر چه در اول زحمت داشته باشد»!
ملاحظه می‌فرمایید؟! سید زنجانی که خود هم از مخالفان سرسخت مشروطیت بود در جواب استخارۀ شاه برای به توپ بستن مجلس و قلع و قمع مشروطه‌خواهان، به مظلوم‌ترین سند اسلام یعنی «قرآن کریم» تمسک جسته و در تأیید و تقویت سوء نیت شاه نسبت به آزادی و آزادی‌خواهان ایران، آیات 46 و 47 سورۀ طه را علَم کرده و با قاطعیت هر چه تمام برای شاه نوشته:
"قال" یعنی "خدا گفت" که محمدعلی شاه! "لاتَخافا" یعنی مبادا ترسی به خود راه دهی که "إنّنی معکُما" من با شما هستم و قرص و محکم پشتت ایستاده‌ام، با خیال راحت برو از روس‌ها کمک بگیر مجلس کشورت را با خاک یکسان کن و هر [بلانسبت] حرام‌زاده‌ای که دم از آزادی و آزادی‌خواهی زده یا می‌زند و بی‌ملاحظه عرصه را بر سایۀ خداوند بر روی زمین یعنی حضرت سلطان تنگ کرده و می‌کند را بگیر و بلایی بر سرش بیاور که درس عبرتی شود برای بقیه، تا دیگر در این سرزمین کسی اینگونه فیلش یاد هندوستان نکند!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: استخاره یا خدابازی, محمدعلی شاه قاجار, سید ابوطالب زنجانی, مشروطیت مشروطه خواهان
[ سه شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
🌓 استخاره یا خدابازی - بخش اول
⏺ داستان محمدعلی شاه
می‌گویند «محمدعلی شاه قاجار»، همو که از 1251 تا 1304 خورشیدی 53 سال زیست، 1 تیر در تبریز به دنیا آمد و 16 فروردین در غربت، در بندر ساوونای ایتالیا درگذشت، همو که نوۀ دختری «امیرکبیر» بود و در سال 1285 بعنوان ششمین پادشاه قاجار تاجگذاری کرد ولی خوش دریغا که بیش از 3 سال نتوانست سلطنت کند و سرانجام در سال 1288 با فتح تهران توسط مشروطه‌خواهان به سفارت روسیه و بعد خارج گریخت و همانجا هم از دار دنیا رفت، همو که بیشتر به خاطر به توپ بستن مجلس و قلع و قمع مشروطه‌خواهان کشورش بدشهرۀ تاریخ شد، آری همو، معروف است که به استخاره خیلی باور داشت و واقع‌تر اگر بگویم یک استخاره‌باز حرفهای بود!
یک روحانی درباری تمام عیار داشت به اسم «سید ابوطالب زنجانی» که حکم یک کارچاق‌کن کاربلد در بارگاه خداوند را برای او داشت و وظیفه‌اش هم این بود که هر چه او یعنی حضرت پادشاه اراده و استخاره می‌کرد را بالفور به درگاه بسیار در دسترس الهی ارجاع می‌داد و مطابق شناختی که از میل و مرام شاه داشت بلافاصله پاسخی دریافت می‌کرد مؤید و مقوم منویات اعلی‌حضرت، انگار که رأی خدا هم همان بود و حضرت باری‌تعالی فقط دنبال وسیله و واسطه‌ای می‌گشتند تا آن را به گوش سایۀ خود در زمین یعنی حضرت پادشاه برسانند و این به نحو احسن به وسیلۀ استخاره و به واسطۀ سید والامقام انجام می‌شد!
ادامه دارد ...
@Hossein_Shiran
https://t.me/orientalsociology
برچسب‌ها: استخاره یا خدابازی, محمدعلی شاه قاجار, سید ابوطالب زنجانی, مشروطیت مشروطه خواهان
[ چهارشنبه ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ ] [ ] [ حسین شیران Hossein Shiran ]
[ ]
